چگال فرمیونی: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جز ابزار پیوندساز: افزودن پیوند بوزون به متن
خط ۱:
{{بدون منبع}}
{{متخصص}}
'''چگال فرمیونیک''' {{به انگلیسی|Fermionic condensate}} [[فازهای ماده|حالتی از ماده]] که «[[دبورا جین]]» (Deborah Jin) از دانشگاه کلورادو با گروهش در اواخر پاییز ۱۳۸۲، موفق به کشف این شکل تازه ماده شده است،شده‌است، می‌گوید: «وقتی با شکل جدیدی از ماده روبرو می‌شوید، باید زمانی را صرف شناخت ویژگیهایش کنید. آنها این ماده تازه را با سرد کردن ابری از پانصد هزار اتم پتاسیم با جرم اتمی ۴۰ تا دمایی کمتر از یک میلیونیم درجه بالاتر از صفر مطلق پدید آوردندپدیدآوردند. این اتمها در چنین دمایی بدون گرانروی جریان می‌یابند و این، نشانه ظهور ماده‌ای جدید بود. در دماهای پایین‌تر چه اتفاقی می‌افتد؟ هنوز نمی‌دانیم.»
 
ماده چگال فرمیونی بسیار شبیه ماده چگال بوز-اینشتین (BEC) است. ذرات بنیادی و اتمها در طبیعت می‌توانند به شکل بوزون یا فرمیون باشند. یکی از تفاوتهای اساسی میان آنها حالتهای کوانتومی مجاز برای ذرات است. تعداد زیادی [[بوزون]] می‌توانند در یک [[حالت کوانتومی]] باشند، مثلاً انرژی، اسپین و ... آنها یکی باشد، اما مطابق اصل طرد پائولی، دو فرمیون نمی‌توانند همزمان حالتهای کوانتومی یکسان داشته باشند.
 
برای همین، مثلاً در آرایش اتمی، الکترونها که فرمیون هستند، نمی‌توانند همگی در یک تراز [[انرژی]] قرار گیرند. در هر اوربیتال تنها دو الکترون که اسپین‌های متفاوت داشته باشند، جا می‌گیرد و الکترونهای بعدی باید به اوربیتال دیگری با انرژی بالاتر بروند؛ بنابراین اگر فرمیونها را سرد کنیم و انرژی آنها را بگیریم، ابتدا پایین‌ترین تراز انرژی پر می‌شود، اما ذره بعدی باید به ترازی با انرژی بالاتر برود.