تاریخ ساسانیان: تفاوت میان نسخهها
محتوای حذفشده محتوای افزودهشده
جز افزودن یک تصویر از دیر گچین به مقاله برچسبها: متن دارای ویکیمتن نامتناظر ویرایشگر دیداری |
جز ابزار پیوندساز: افزودن پیوند ارزروم به متن |
||
خط ۹۱:
سلطنت قباد مصادف با انقلابی اجتماعی و سیاسی در ایران شد. مصلحی به نام «مزدک» به عدالت اجتماعی و تقسیم ثروت و املاک میان مردم تبلیغ کرد و قباد، خواه از راه میل واقعی به عدالت تبلیغی و خواه از روی مصالح سیاسی و کوتا کردن نفوذ بزرگان و اشراف، از او طرفداری کرد. این امر بر بزرگان و روحانیان زرتشتی گران آمد و به دستیاری [[گشنسبداد]] [[کنارنگ]] او را از سلطنت معزول کردند و برادرش [[جاماسپ]] (زاماسپ) را به جای او نشاندند. قباد به زندان افکنده شد. اما به دستیاری یکی از بزرگان به نام سیاوش، از زندان گریخت و نزد هیاطله رفت. پادشاه هیاطله مقدم او را گرامی داشت و سپاهی را مأمور ساخت که با او به ایران بروند و او را به سلطنت برگردانند. جاماسپ تسلیم شد و قباد دوباره برتخت نشست.
رومیان که از گرفتاریهای داخلی قباد آگاه بودند از دادن مبلغ سالیانه برای حفظ معابر [[قفقاز]] خودداری کردند. قباد در جنگ با رومیان مهارت و قدرت خود را ثابت کرد و شهر تئودوزیوپولیس یا [[ارزروم]] را از رومیان گرفت و [[بلیزاریوس]]، سردار معروف رومی را شکست داد و شهر آمد را تصرف کرد؛ ولی جنگ با رومیان همیشه به نفع قباد نبود و سرانجام به صلح انجامید.
قباد یکی از پسرانش را به نام [[خسرو یکم]]-که بعد لقب انوشیروان یافت- ولیعهد و جانشین خود کرد. خسرو جوان به کمک بزرگان و روحانیان، مزدک و پیروان او را کشت و آشفتگیهای اجتماعی ناشی از انقلاب مزدکیان را جبران کرد. خسرو اول انوشیروان از بزرگترین پادشاهان تاریخ ایران است و او را به سبب اصلاحات داخلی و به خصوص اصلاحات مالیاتی، لقب عادل یا دادگر دادهاند. خسرو انوشیروان که در سال ۵۳۰ م. بر تخت نشسته بود، پس از اصلاحاتی در سپاه و ساختار نظامی ایران، در سال ۵۴۰ م. به خاک روم حمله برد و تا [[انطاکیه]] پیش رفت و آن شهر را به تصرف درآورد و به باد غارت داد. در بازگشت و در نزدیک [[تیسفون]] شهری ساخت که اسیران رومی را در آن جای داد و آن را «وه انتیوخ خسرو» نامید (شهر خسرو که بهتر از انطاکیهاست) ایرانیان آن را رومگان نامیدند. امپراتور [[بیزانس]] ناچار طالب صلح شد و متعهد گردید که مبلغ گزافی به خسرو بپردازد. خسرو در بازگشت از شهرهایی که از رومیان گرفته بود، مبالغ زیادی دریافت کرد که سبب شد امپراتور از مصالحه چشم بپوشد.
|