بر اساس نوشتههای هرودوت، هخامنشیان از خاندان پاسارگادیان بودهاند که در پارس جای داشتهاند و سر دودمان آنها [[هخامنش]] از فرزندان پرسئوس بودهاست.<ref name="ReferenceA" /> پس از نابودی دولت [[ایلامیان]] به دست [[آشور بنی پال]]، چون سرزمین ایلام ناتوان شده بود، پارسیها از دشمنیهای آشوریها و مادیها استفاده کرده و [[انزان]] یا انشان را گرفتند.
این رخداد تاریخی در زمان [[چیشپش یکمچیشپیش]] شاه انشان پارس کیمن روی دادهاست. با توجه به بیانیه کوروش بزرگ در [[تمدن بابل|بابل]]، میبینیم او نسب خود را به شاه انشان پارس کیمن میرساند و او را [[شاه انزان]] میخواند.
پس از مرگ [[چیشپش یکمچیشپیش]] (شاه انشان پارس)، کشورش میان دو پسرش «[[آریارمنه]]»، پادشاه پارس و [[کوروش]] که بعدها عنوان پادشاه پارسوماش، به او داده شد، بخش گردید. چون در آن زمان کشور ماد در اوج پیشرفت بود و [[هووخشتره]] در آن فرمانروایی میکرد، دو کشور کوچک تازه، ناچار زیر فرمان پیروز نینوا بودند. [[کمبوجیه یکم|کمبوجیه]] فرزند [[کوروش یکم]]، دو کشور نامبرده را زیر فرمانروایی یگانهای درآورد و پایتخت خود را از انزان به [[پاسارگاد]] منتقل کرد. کوروش بزرگترین پادشاه هخامنشی است.