همه‌خدایی: تفاوت میان نسخه‌ها

بدیهی است که همه‌خدایی شکلی از بی‌دینی است و ازین رو یک مذهب به حساب نمی‌آید. با این حساب، چون پان‌تئیست‌ها لزوما بی‌دین بوده و به خدای یکتای شخصی و انسان‌وار معتقد نیستند، برخی صاحب‌نظران و منتقدان دین همچون [[ریچارد داوکینز]] آن را شکلی ضعیف‌ از [[بی‌خدایی]]/آتئیسم و یا یک نوع [[آتئیسم مدهبی|آتئیسم مذهبی]] طلقی می‌کنند. پان‌تئیسم با [[همه‌دادارباوری]] و [[وحدت وجود]] در تضاد است، زیرا به مجموعه جهان‌هستی به عنوان یک خدای یکتای شخصیت‌دار نمی‌نگرد.

 

 

مفهوم همه‌خدایی به چند هزار سال پیش برمی‌گردد و حضور باورهای همه‌خدایی در برخی از ادیان شرقی ادامه دارد. در غرب، مفهوم همه‌خدایی به عنوان الٰهیّات و فلسفه‌ای جداگانه بر اساس کارهای [[فیلسوف]] سدهٔ ۱۷، [[باروخ اسپینوزا]]،<ref>Picton, James Allanson (1905). Pantheism: its story and significance. Chicago: Archibald Constable & CO LTD. {{ISBN|978-1-4191-4008-2|en}}.</ref> مشهورترین فیلسوف معتقد به این [[مکتب]] شناخته شد. [[اخلاق (کتاب)|کتاب اخلاق]] او در پاسخ به نظریهٔ [[دوگانه‌گرایی]] معروف [[دکارت]] بود که جسم و روح دو وجود جدا هستند.<ref name="Plumptre, Constance 1879 pp. 3">Plumptre, Constance (1879). General sketch of the history of pantheism, Volume 2. London: Samuel Deacon and Co. pp. 3–5, 8, 29. {{ISBN|978-0-7661-5502-2|en}}.</ref> اسپینوزا نظر [[یگانه‌انگاری]] را داشت که هر دو یکسان هستند، و یگانه‌انگاری یک بخش اساسی از فلسفهٔ اوست. او متّهم است به این‌که، با استفاده از کلام خدا، برای توصیف وحدت تمام مواد استفاده کرده‌است.<ref name="Plumptre, Constance 1879 pp. 3" />