زبانهای هندواروپایی: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش |
جز ویرایش به‌وسیلهٔ ابرابزار: |
||
خط ۴۲:
[[File:Indo-European-speaking world.png|thumb|left|upright=2.00|{{legend|#013857|زبان رسمی یا زبان اول}}{{legend|#0371b0|زبان دوم رسمی}}{{legend|#80a4c0|زبان مورد پذیرش قرار گرفته}}{{legend|#ccd2e8|زبان دارای اهمیت}}{{legend|#e5e5e5|زبان بدون استفاده}}]]
[[File:Languages of North America.svg|thumb|upright=
[[زبانهای رومی‌تبار|زبانهای لاتین]]:
{{legend|#3EBA00|[[زبان اسپانیایی]]}}
خط ۴۹:
[[زبانهای ژرمنی]]:
{{legend|#C60000|[[زبان انگلیسی]]}}
{{legend|#FFD000|[[زبان هلندی]]}}
شمار هندواروپایی زبان‌ها در سراسر [[دنیا]] به حدود ۳٫۴ میلیارد نفر می‌رسد. نزدیک به ۴۴۶ زبان زندهٔ هندواروپایی وجود دارد که ۳۱۳ تای آن‌ها متعلق به زیرشاخهٔ [[زبانهای هندوایرانی]] هستند.<ref>{{cite web|url=https://www.ethnologue.com/subgroups/indo-european}}</ref> به این ترتیب، گویشوران زبانهای هندواروپایی سخنوران بزرگ‌ترین خانوادهٔ زبانی شناخته‌شده در دنیای امروزند.
نظریه زبانهای هندواروپایی در [[قرن هجدهم]] توسط [[ویلیام جونز (فیلسوف)|ویلیام جونز]] زبان‌شناس و خاورشناس [[انگلستان|انگلیسی]] مطرح شد. وی با اشاره به شباهت‌های زبانهای [[سانسکریت]]، [[زبان یونانی|یونانی]]، و [[زبان لاتین|لاتین]] به یکدیگر نتیجه گرفت که آن‌ها بایستی از یک زبان مشترک منشأ گرفته باشند که زبانهای [[فارسی]]، [[زبان آلمانی|آلمانی]] و [[زبان روسی]] هم از همان زبان ریشه منشعب شده‌اند.<ref>ابولقاسمی، محسن، تاریخ [[زبان فارسی]]، سازمان سمت، ۱۳۷۳. (ص ۸ و ۹)</ref>
خانوادهٔ زبانهای هندواروپایی یکی از خانواده‌های زبانیِ جهان و البته از بزرگ‌ترین‌های آن‌هاست. بیشتر مردم جهانِ امروز، به‌عنوان [[زبان مادری]] یا [[زبان دوم]]، می‌توانند به یکی از زبانهای این خانواده سخن بگویند.
سطر ۸۱ ⟵ ۸۰:
بر اساس دیدگاه مرسوم، مادر این زبان‌ها هزاره چهارم پیش از میلاد در ناحیه‌ای واقع در شمال [[دریای سیاه]] میان اقوام نیمه چادرنشین رایج بوده‌است، و در اثر مهاجرت اقوام گوناگون رفته‌رفته آن زبان انشقاق و انشعاباتی یافته و از [[هند]] تا [[اروپا]] گسترده شده‌اند.<ref>[http://persianlanguage.ir/articles/about_language/666 زبان، گویش و لهجه (بخش توضیحات)؛ تارنمای زبان فارسی]</ref>
نظریهٔ دیگری که اخیراً ارائه شده‌است، نیای زبانهای هندواروپایی را در [[خاستگاه نیاهندواروپاییان#%D9%81%D8%B1%D8%B6%DB%8C%D9%87%D9%94 %D8%AC%D9%86%D9%88%D8%A8 %D8%B4%D8%B1%D9%82 %D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7|جنوب شرق اروپا]]
== نامِ هندواروپایی ==
سطر ۹۰ ⟵ ۸۹:
پژوهش‌گرانِ آلمانی که نقشی اساسی در پالاندن این دانش داشتند، نامِ [[هندوژرمنی]] (''[[:de: Indogermanisch|Indogermanisch]]'') را برای این مفهوم به کار می‌برند. استدلال آن‌ها این است که در یک سویِ این حوزهٔ جغرافیایی زبانهای شاخهٔ [[زبان هندی|هندی]] و در سویِ دیگر [[ایسلندی]] صحبت می‌شود که زبانی از شاخهٔ ژرمنی است؛ پس نامِ هندوژرمنی، می‌تواند به گونه‌ای دیگر گویایِ طیف زبانیِ این خانوادهٔ بزرگ باشد.
پیش‌تر نامِ [[آریایی]] نیز برای این خانوادهٔ زبانی کاربرد داشت. در حالی که زبان‌هایِ [[آریایی]] یا [[هندوایرانی]]، فقط یکی از شاخه‌هایِ خانوادهٔ بزرگِ [[هندواروپایی]] را شکل می‌دهند؛ یعنی کاربرد این نام برایِ کلِ خانواده نادرست است. امروزهِ نامِ [[آریایی]] فقط به همان شاخه [[هندوایرانی]] اطلاق می‌گردد. اصطلاح هندوآریایی، علاوه بر دلالت زبانی اش، معنای دیگری نیز یافته‌است و بر فرهنگی که پس از افول [[تمدن دره سند|تمدن
== وضعِ زبانهای هندواروپایی در جهان امروز ==
| |||