|
[[شیعه]] دارای شاخه‌های دیگری نیز هست؛ مانند [[اسماعیلیه]] و [[زیدیه]] و [[فاطمیه]] که امامان آنان با [[شیعیان اثنی عشری]] تفاوت‌هایی دارد.
* نمی‌کنند.
=== ویژگی‌ها ===
* دارد.
* ۱- '''عصمت''': امامان به همراه [[پیامبر اسلام]] و [[فاطمه زهرا]] ۱۴ نفر هستندکه به چهارده معصوم معروف است، که طبق برداشت ویژه‌ای از [[آیه تطهیر]] (آیه ۳۳ [[سوره احزاب]]) هیچ گناه شرعی اعم از کبیره و صغیره را مرتکب نمی‌شوند. چرا که پیشوا و الگو در صورتی گفتار و رفتارش [[حجیّت]] دارد و لازم به [[تبعیت]] است، که یقین به صحت آن وجود داشته باشد. البته در مورد خطا و اشتباه اختلاف نظرهایی وجود دارد.
* می‌شوند.
* ۲- '''عدالت''': امامان هیچ حقی را از خود، دیگران و خدا -چنانکه در دین این حقوق تعریف شده و مطابق عقل محض باشد- پایمال نمی‌کنند.
* دارد.<ref>تاریخ فلسفه اسلامی، هانری کربن، بخش نخست، فصل دوم</ref>
* ۳- '''علم''': امامان کاملاً به دین آگاهند و جواب تمام سؤالات دینی را می‌دانند؛ لذا در دوره بعد از پیامبر تفسیر دین بر عهده آنهاست. در خصوص نحوه تحصیل علم و حدود آن اختلافاتی وجود دارد.
* ۴- '''حجت''': امامان [[حجت خدا]] در هر عصری هستند. بدین معنا که حیات دینی تماماً و کاملاً در وجود آن‌ها محقق شده‌است؛ لذا رفتار و کردار آن‌ها بر سایرین [[حجت]] محسوب می‌شود. به عبارت دیگر مردم با مشاهده رفتار و گفتار آن‌ها به آنچه در اسلام پسندیده و توصیه شده‌است، آگاه می‌شوند.
* ۵- '''ولایت''': این مفهوم با مفهوم [[ولی]] و [[قطب]] نزد برخی گروه‌های متصوفه و تا حدودی امام [[اسماعیلیه]] مشترک است و تنها اختلاف در مورد شخص ولی است. این مفهوم هیچ گونه ارتباط ظاهری و باطنی با ولایت فقیه ندارد. همچنین بسیاری از اهل سنت ظاهری به علت همین مفهوم بسیاری اتهامات را به شیعیان نسبت می‌دهند. با توجه به باطنی بودن معنای آن توضیحی دشوار دارد.<ref>تاریخ فلسفه اسلامی، هانری کربن، بخش نخست، فصل دوم</ref>
<br />
از دید شیعیان پیامبر تمام ویژگی‌ها و وظایف امام را دارد و علاوه‌برآن وظیفه تشریع و تبلیغ دین و ویژگی ارتباط با خدا از طریق [[وحی]] را نیز دارد. همچنین [[فاطمه]] دختر پیامبر تمام ویژگی‌های بالا را دارد و فقط مسئولیت‌های زیر را ندارد.
* می‌کند.
=== مسئولیت‌ها ===
*[[امامت و ولایت علی بن ابی طالب|طالب]])
* ۱- '''مرجعیت دینی''': در دیدگاه [[شیعیان]] بعد از تکمیل [[تشریع]] [[دین]] توسط پیامبر، تفسیر آن و پاسخ به مسائل جدید پیش آمده نیازمند ویژگی‌های خاصی است، که شامل علم کامل به دین و [[عصمت]] از گناه می‌شود. با توجه مجموعه صفات فوق تنها [[ائمه]] این ویژگی را دارند. آن‌ها از جانب خدا مکلف هستند آموزه‌های دین را برای مردم تبیین کنند و مردم باید سؤالات خود را نزد آن‌ها ببرند([[سوره نساء]]، آیه ۸۳). این مرجعیت با [[مرجعیت]] مصطلح نزد شیعیان در حال حاضر در ظاهر شبیه و در باطن متفاوت است. اهل سنت اصلاً به چنین جایگاهی در دین اعتقاد ندارند و بر اشخاصی ممکن الخطا بر اساس درک خود در امور دین فتوا می‌دهند.
* ۲- '''رهبری اجتماع (ولایت امر)''': این مفهوم بین شیعه و سنی مشترک است. بدین معنا که هر دو ضرورت وجود چنین جایگاهی در جامعه مسلمانان اتفاق نظر دارند. اهل سنت آن را اصطلاحاً «خلیفه» می‌خوانند. آن‌ها برای شخص خلیفه صفت و ویژگی خاصی قائل نیستند و راه انتخاب او را «شورا»، «اهل حل و عقد»، «وصایت» و برخی «غلبه» می‌دانند. در طول تاریخ بسیاری خلفا با شمشیر این مقام را تصاحب کرده‌اند. بسیاری از خلفا را کشته و بسیاری را عزل کرده‌اند. اما نزد شیعه ولی باید عالم، عادل، معصوم و حجت باشد، تا بر طبق دین حکم کند و بر هیچ‌کس ظلمی روا نکند و مردم مکلف به اطاعت از او هستند.([[سوره نساء]] آیه ۵۹) این مفهوم با [[ولایت فقیه]] تشابه ظاهری و تفاوت باطنی دارد. شیعیان معتقدند که شخص ولی امر توسط خدا برگزیده شده و توسط نبی یا امام قبلی به مردم معرفی می‌شود. خلافت حق اوست و سایرین که این مسند را گرفته‌اند، غاصب هستند. استناد آن‌ها به آیه «انما ولیکم الله و رسوله و الذین ءامنوا الذین یقیمون الصلوة و یؤتون الزکوةوهم راکعون» است.(جز این نیست که سرپرست شمافقط خداست و پیامبرش و کسانی که ایمان آورده و در حال رکوع نماز زکات می‌دهند)([[سوره مائده]] آیه ۵۵) شیعیان مصداق این آیه را [[علی]] می‌دانند، که در حال رکوع نماز به فقیری انگشتری خود را بخشید. ضمن آنکه این آیه سیاست اقتصادی- اجتماعی ولایت شیعی را نیز مشخص می‌سازد و بین اصلاح امور مسلمین و دستگیری آنان با عبادت خدا جمع می‌کند.
* ۳- '''ولایت باطنی''': این مسئولیت به مفهوم باطنی ولایت مرتبط می‌شود و اموری نظیر [[شفاعت]] را شامل می‌شود. ([[امامت و ولایت علی بن ابی طالب]])
=== دوران امامت ===
می‌شود.
دوران امامت از آغاز تا پایان برچهاردوره تقسیم می‌شود.
۱-دوره [[حضور]]:از آغاز امامت [[امام علی]] تاغیبت [[امام مهدی]] <ref>مطهری، مرتضی؛ امامت و رهبری</ref>
۲-دوره [[غیبت]]: [[غیبت صغری]] [[غیبت کبری]] از آغاز غیبت امام مهدی تاآغاز[[ظهور]] ایشان <ref>شهر آشوب، محمد، مناقب</ref>
۳-دوره [[ظهور]]:از آغاز حکومت [[امام مهدی]] تا پایان حکومت ایشان <ref>(کتاب الغیبة), محمدبن ابراهیم نعمانی</ref>
۴-دوره [[رجعت]]: از آغاز بازگشت برخی از امامان تا پایان [[دنیا]]<ref>بحار الانوار / ج ۵۳،</ref>
;
;سال‌شمار امامت امامان دوازده‌گانه شیعه
{{سال‌شمار امامت امامان دوازده‌گانه شیعه}}
== امامت و دستگاه خلافت ==
طبق منابع متعدد مورد تأیید شیعه، امامان یاران نزدیکی داشته‌اند که بدون برنامه‌ریزی و از روی گرایش محبت به خاندان امامت، دربارهٔ همکاری خود با دستگاه حکومتیِ خلافت، با امامان مشورت کرده و در عمل به نیروی نفوذی امامان در دستگاه حکومتی تبدیل می‌شده‌اند و از توطئه‌ها و دسیسه‌های خلفا در قبال امامان به آن‌ها خبر می‌داده‌اند.<ref>
http://rasekhoon.net/article/show/1357147/سیره-معصومان-در-نفوذ-و-کشف-توطئه-های-دشمنان
| 