برآمدگی (فلسفه علم): تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
FreshmanBot (بحث | مشارکت‌ها)
جز اصلاح فاصله مجازی + اصلاح نویسه با ویرایشگر خودکار فارسی
تبدیل برآمدگی به ظهور یافتگی
خط ۱:
[[پرونده:SnowflakesWilsonBentley.jpg|بندانگشتی|تشکیل طرح‌های متقارن و فرکتالی در دانه‌های برف مثالی است از "'''برآمدگی'''"]]
'''ظهور یافتگی یا برآمدگی''' {{به انگلیسی|Emergence}}، در [[فلسفه]]، نظریه سامانه‌ها، [[علم]] و [[هنر]]، هنگامی رخ می‌دهد که "کل چیزی بزرگتر از جمع اعضا باشد"، به این معنی که کل سیستم رفتاری از خود بروز می‌دهد که اعضایش آن را ندارند. این رفتارها به علت فعل و انفعالات بین اعضا، بروز پیدا می‌کنند.
 
برآمدگیظهور یافتگی نقش کلیدی در نظریه [[سامانه پیچیده|سامانه‌های پیچیده]] بازی می‌کند. به عنوان نمونه، پدیدهٔ ''[[زندگی|حیات]]'' که در [[زیست‌شناسی]] مورد مطالعه قرار می‌گیرد یک خاصیت برآمده از [[شیمی]] است، و پدیدهٔ روانشناسی در حقیقت برآمده از پدیده [[علوم اعصاب|عصب‌شناسیِ]] موجودات زنده است.
 
در فلسفه، نظریه‌هایی که بر ویژگی‌های برآمده تأکید می‌کنند، [[برآمده‌گرایی]] نامیده می‌شوند. تقریباً تمام اَشکالِ برآمده‌گرایی شامل شکلی از معرفت‌شناسی یا هستی‌شناسیِ تقلیل‌ناپذیر به سطوح پایین‌تر هستند.