خامه‌دوزی سیستان: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جز Wikimostafa صفحهٔ خامه دوزی سیستان را به خامه‌دوزی منتقل کرد: وپ:نیم‌فاصله؛ سیستانی بودن در متن مقاله پوشش داده می‌شود
Gharouni (بحث | مشارکت‌ها)
جز بازنویسی و منبع دهی جهت نجات مقاله
خط ۱:
'''خامه دوزی''' یا خمک دوزی که سفید دوزی نیز خوانده می‌شود [[هنر|هنری]] است که  در [[سیستان]] برای تزیین [[پوشاک|لباس]]، [[جانماز]] و [[سفره|رومیزی]] استفاده می‌شود.<ref name=":0">{{یادکرد وب|نام خانوادگی=|نویسنده=|نام=|کد زبان=fa|تاریخ=|وب‌گاه=استانداری سیستان و بلوچستان|نشانی=http://http/%3a%2f%2fwww.sbportal.ir%2ffa%2fnews%2f5239%2f%25d8%25ae%25d8%25a7%25d9%2585%25d9%2587-%25d8%25af%25d9%2588%25d8%25b2%25db%258c-%25d8%25b3%25db%258c%25d8%25b3%25d8%25aa%25d8%25a7%25d9%2586|عنوان=خامه دوزی سیستان|بازبینی=2018-12-20}}</ref> دلیل خواندن خامه دوزی به این نام استفاده از خامه ([[ابریشم]] نتابیده) به صورت خام و بدون پرداخت و [[رنگرزی]] یا پخت است.<ref name=":0" /><ref>{{یادکرد وب|نویسنده=|کد زبان=fa|تاریخ=|وب‌گاه=خبرگزاری تسنیم|نشانی=https://www.tasnimnews.com/fa/news/1397/04/13/1766830/%D8%A7%D8%AD%DB%8C%D8%A7%DB%8C-%D8%AE%D8%A7%D9%85%D9%87-%D8%AF%D9%88%D8%B2%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D8%AE%D8%A7%D9%85%D9%87-%D8%AF%D9%88%D8%B2%DB%8C-%D9%85%D8%B4%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%86-%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%AF-%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D9%88%DB%8C%D8%B1|عنوان=احیای خامه دوزی در سیستان؛ خامه دوزی مشتریان جهانی دارد|بازبینی=2018-12-20}}</ref>
{{نجات}}
 
قدمت این هنر را همزمان با تاریخ ظهور ابریشم میدانند. در نوشتارهای موجود از سیستان به علت داشتن باغهای توت و داشتن کارگاههای تولید ابریشم به عنوان محل تولید محصولات ابریشمی و پشمی و دیگر صنایع  دستی یاد شده است.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده=|کد زبان=fa|تاریخ=|وب‌گاه=خبرگزاری جمهوری اسلامی|نشانی=http://www.irna.ir/sb/fa/News/82879262/|عنوان=غربت خامه دوزی سیستان|بازبینی=2018-12-20}}</ref>
خامه دوزی یا خمک دوزی واژه محلی خامه دوزیست که سفید دوزی نیز خوانده می‌شود. از هنر خامه دوزی در تزیین لباس، جانماز، کوسن و رومیزی استفاده می‌شده‌است.<ref>کتاب تاریخ سیستان</ref>
 
تولیدات خامه دوزی سیستان چندین بار نشان مرغوبیت [[صنایع دستی]] [[یونسکو]] را دریافت کردند.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده=|کد زبان=fa|تاریخ=|وب‌گاه=www.ichto.ir|نشانی=http://www.ichto.ir/%D8%B5%D9%86%D8%A7%DB%8C%D8%B9-%D8%AF%D8%B3%D8%AA%DB%8C-%D9%88-%D9%87%D9%86%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%B3%D9%86%D8%AA%DB%8C/%D9%86%D8%B4%D8%A7%D9%86-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D9%85%D9%84%DB%8C-%D9%88-%D8%A8%DB%8C%D9%86-%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%DB%8C|عنوان=نشان های ملی و بین المللی|بازبینی=2018-12-20}}</ref><ref>{{یادکرد وب|نویسنده=|کد زبان=fa|تاریخ=|وب‌گاه=خبرگزاری جمهوری اسلامی|نشانی=http://www.irna.ir/sb/fa/News/83089230/|عنوان=سه اثر صنایع دستی سیستان و بلوچستان نشان یونسکو گرفتند|بازبینی=2018-12-20}}</ref>
تاریخ و قدمت هنر خمک دوزی را می‌توان با زمان ظهور ابریشم در سیستان مصادف دانست و آنچه که به تحقیق مشخص شده اینست که در نخستین نوشته‌های اسلامی سیستان مکان تولید بهترین بافته‌های ابریشمی و پشمی توصیف شده‌است و جالب است که بگوییم سیستان با داشتن باغ‌های فراوان توت یکی از بزرگترین مراکز تولید ابریشم بوده‌است در حالی که بسیاری به اشتباه گمان می‌کنند ابریشم همواره از چین به سیستان وارد می‌شده و سیستانیها در تولید ابریشم هیچ نقشی نداشته‌اند در حالی که منابع تاریخی از وجود کارگاه‌های تولید پیله و ابریشم در روستای چلنگ زابل حتی در حدود صد سال قبل خبر می‌دهند اوج این هنر را همچون دیگر هنرها و صنایع سیستان می‌توان به دوره اشکانی و ساسانی نسبت داد.<ref>کتاب تاریخ سیستان</ref>
 
دلیل خواندن این هنر ظریف و زیبای اصیل سیستانی به این نام اینست که در گذشته ابریشم به صورت خام یعنی بدون هیچ پرداخت یا اعمالی از قبیل رنگرزی و پخت یا سفیدکاری مورد استفاده قرار می‌گرفته‌است و همین امر دلیلی بر نامیدن این هنر بدین نام است.<ref>کتاب تاریخ سیستان</ref>
 
== منابع ==
{{پانویس|۲}}
 
تاریخ سیستان<ref>استانداری سیستان و بلوچستان</ref><ref>//https://www.sbportal.ir/fa/news/5239/خامه-دوزی-سیستان</ref>