جنگ بزرگ شمالی: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش
FreshmanBot (بحث | مشارکت‌ها)
جز ←‏top: اصلاح فاصله مجازی + اصلاح نویسه با ویرایشگر خودکار فارسی
خط ۵۴:
|Battles won2=۵
|notes=}}
'''جنگ بزرگ شمالی''' (۱۷۰۰–۱۷۲۱) جنگی بزرگ میان [[روسیه تزاری]] و [[امپراتوری سوئد]] بود که طی آن، روسهاروس‌ها به پیروزی رسیدند و اقتدار و برتری سوئد را در [[اروپای مرکزی]]، [[اروپای شرقی|شرقی]] و [[اروپای شمالی|شمالی]] از میان بردند. رهبران سیاسی روسیه و متحدانش به ترتیب [[پتر کبیر]] روسیه، [[فردریک چهارم دانمارک-نروژ]] و [[آگوست دوم]] ملقب به نیرومند فرمانروای [[انتخابی ساکسونی|ساکسونی]] و [[مشترک‌المنافع لهستان-لیتوانی|لهستان-لیتوانی]] بودند. فردریک چهارم و آگوست دوم، به ترتیب، در سالهایسال‌های ۱۷۰۰ و ۱۷۰۶ مجبور به ترک اتحاد خود با روسیه شدند اما دوباره در ۱۷۰۹ به این کشور پیوستند. همچنین، [[جرج اول بریتانیای کبیر|جرج اول]]، دوک [[برونسویک-لونبورگ]] (هانوور)، نیز در ۱۷۱۴ از طرف هانوور و در ۱۷۱۷ هم از طرف بریتانیا وارد جنگ شد. به علاوه، [[فریدریش ویلهلم اول پروس|فریدریش ویلهلم اول]] فرمانروای [[براندنبورگ-پروس]] نیز در ۱۷۱۵ به این ائتلاف بر ضد سوئد پیوست.
 
[[کارل دوازدهم سوئد|کارل دوازدهم]] نیز ارتش سوئد را رهبری می‌کرد. متحدان سوئد [[هولشتاین-گوتورپ]]، چندین اشراف‌زاده لهستانی به رهبری [[استانیسلاو لکزینسکی]] و [[قزاق]]‌ها به رهبری [[ایوان مازپا]] بودند. [[امپراتوری عثمانی]] نیز در اثنای جنگ به کارل دوازدهم امان داد و با سوئد بر ضد روسیه همکاری کرد.
 
جنگ هنگامی آغاز شد که ائتلافی از [[دانمارک-نروژ]]، [[انتخابی ساکسونی|ساکسونی]] و [[روسیه تزاری|روسیه]] به قلمرو [[امپراتوری سوئد|سوئد]] و [[هولشتاین-گوتورپ]] حمله کردند. در این هنگام، شاه سوئد کارل دوازدهم تنها ۱۸ سال داشت و عملاً فاقد هرگونه تجربه‌ای در امور نظامی بود. سوئدی‌ها در ابتدا روسیه و دانمارک را شکست داده و حتی طی [[پیمان تراوندال]]، دانمارک را مجبور به خروج از جنگ ساختند. سپس، کارل دوازدهم برای شکست دادن روس‌ها وارد خاک روسیه شد اما در [[جنگ پلتاوا|نبرد پلتاوا]] در ۱۷۰۹ شکست خورد. کارل دوازدهم به سرزمین‌های امپراتوری عثمانی گریخت. امپراتوری عثمانی به کمک کارل شتافت و در لشکرکشی رودخانه [[پروت]] بر روس‌ها فایق آمد اما همچنان روسیه دست بالا را در نبرد داشت.