لوطی: تفاوت میان نسخه‌ها

لفظ '''لوطی''' معانی متفاوتی دارد. اولین بار توسط [[کسایی مروزی|کسایی]] شاعر قرن چهارم، که لوطی‌ها را با «بچه‌های بی‌ریش» یکی دانسته به کار رفته استرفته‌است. [[جلال الدین محمد بلخی]]<ref>{{یادکرد وب|نویسنده=|کد زبان=fa|تاریخ=|وب‌گاهوبگاه=|نشانی=https://ganjoor.net/moulavi/masnavi/daftar5/sh105/|عنوان=گنجور: مولوی » مثنوی معنوی » دفتر پنجم|تاریخ بازدید=دسامبر ۲۰۱۸}}</ref> و [[عبید زاکانی]] لوطی‌ها را [[شاهدبازی|شاهدباز]] می‌دانستند و واژه [[لواط|لواطی]] هنوز همان‌طور استفاده می‌شود. همهٔ متون دلالتدلالت‌هایشان هایشان این طوراین‌طور منفی نیست. ناصر خسروخسرو،<ref>{{یادکرد ژورنال|نام خانوادگی=حمید نساج|نام=|عنوان=گونه شناسیگونه‌شناسی شعر فارسی از منظر ادب سیاسی|ژورنال=فصلنامه مطالعات میانرشتهايمیانرشتهای در علوم انسانی،|دوره=ششم|شماره=۴|ناشر=|تاریخ=پاییز ۱۳۹۳|سال=|صفحه=۹۹|زبان=fa|شاپا=|doi=|پیوند=https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1084971|تاریخ دسترسی=|نام خانوادگی۲=مرتضی حاجی مزدارانی|توسط=[[نورمگز]]|تاریخ بازبینی=}}</ref>، لوطیان را با شرابخواران، دزدان و روسپی فروشان یکی می‌دانست، و سوزنی هشدار می‌داد که در معاملات تجاری نمی‌شود به لوطی‌ها اعتماد کرد.<ref name=":0">{{یادکرد وب|نویسنده=Willem Floor|کد زبان=en|تاریخ=|تاریخ انتشار=March 15, 2010|وب‌گاهوبگاه=|نشانی=http://www.iranicaonline.org/articles/luti|عنوان=Encyclopædia Iranica - Luti}}</ref>

منشأ استفادهٔ امروزی از واژهٔ لوطی بازار یا لوطی بازی به معنای تقلب کردن، خصوصاً در امور مالی، و لوطی کردن به معنای اسراف و صرفه جویی نکردن از همین جاست. در [[قرن شانزدهم]] و احتمالاً خیلی قبل تر، این لفظ برای اشاره به گروهی از ''قلندران بی سر و پا و لوطیان قلندرنمای بنگیانه به کار برده'' (درویشان بینوا و سرگرم‌کنندگان درویش نما که از مواد مخدر استفاده می‌کردند) به کار می‌رفت. لوطی به دلقکان دربار امیری و سرگرم‌کنندگان دوره گرددوره‌گرد (بندبازان، رقاصان و دلقکان) که کمدی بدیهه اجرا می‌کردند یا آنها که حیوان، معمولاً میمون، خرس یا بز، همراه داشتند و با موسیقی می‌رقصیدند هم گفته می‌شد. در قرن نوزدهم این لفظ به دزدان مانند رابین هود که به سنت عیاری حاکمان ستمگر را به چالش می‌کشیدند و از رهبران محلی سکولار و مذهبی حمایت به عمل می‌آوردند و برای همشهریان خود قلدری می‌کردند به کار می‌رفت. لوطی‌ها جدا از جنبهٔ ضد اجتماعی خود به خاطر لوطی گری یا جوانمردی شناخته می‌شدند به این دلیل از الفاظ لوطی خدایی و لوطی اللهی که هر دو به معنای ارتباط فعالیت‌های آنان با عدالت الهی بود، استفاده می‌شد.<ref name=":0" />