آبرفت: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
FreshmanBot (بحث | مشارکت‌ها)
جز ←‏top: اصلاح فاصله مجازی + اصلاح نویسه، replaced: شده است ← شده‌است، به طور ← به‌طور (2)، آنها ← آن‌ها با ویرایشگر خودکار فارسی
FreshmanBot (بحث | مشارکت‌ها)
جز ←‏top: اصلاح فاصله مجازی + اصلاح نویسه با ویرایشگر خودکار فارسی
خط ۱:
[[پرونده:Section.jpg|thumb|left|260px|قسمت آبرفتی در معدن بلو ریبون [[آلاسکا]].]]
 
'''آبرُفت''' در [[زمین‌شناسی]] به مواد آواری سستی که توسط [[رود]] یا آبهایآب‌های جاری دیگر نهشته شده باشد گفته می‌شود. آبرفت به‌طور معمول از مواد و ذرات گوناگونی، از ذرات ریز گل و لای و [[خاک رس]]، تا ذرات درشت تر [[شن]] و [[ماسه]] و سنگریزه تشکیل شده‌است.
 
به این فرایند بعضی فرایند نهشته شدن رسوب توسط رودخانه، آبرفت‌گذاری (alluviation) می‌گویند.
خط ۹:
آب رودخانه به‌طور ادامه دار، از منشا خود تکه‌های جامدی از سنگ و صخره و گل و لای را برداشته (شویانده) و در تمام طول مسیر خود رها می‌کند. جایی که جریان آب تند تر باشد، تکه‌های جامد بیشتری برداشته می‌شوند تا اینکه رها شوند، و همچنین جایی که جریان آب کند تر باشد، تکه‌های جامد بیشتری رها می‌شوند تا اینکه برداشته شوند. محلی که میزان بیشتری از مواد حمل شده توسط رود رها شوند، [[مسیل]] یا محل آبرفت می‌گویند و به آن مواد، آبرفت می‌گویند.
 
اگر چه رودهای کوچک نیز رسوبات و مواد ته نشینته‌نشین ایجاد می‌کنند، ولی در مسیل‌ها و [[دلتا (جغرافیا)|دلتا‌های]] رودخانه‌های بزرگ و پرآب است که میزان قابل توجهی (از لحاظ علم زمین شناسی) از رسوبات و مواد ته نشینته‌نشین شده یافت می‌شود.
 
میزان موادی که رودخانه‌های بزرگ حمل می‌کنند، بسیار زیاد است. بسیاری از رودخانه‌ها توسط رنگی که مواد حمل شونده توسط آب رودخانه، به آب آن رود می‌دهند شناخته می‌شوند، مثلاً [[رودخانه هوانگ هه]] در [[چین]] از لحاظ ادبی به معنی '''رودخانه زرد رنگ''' است و همچنین [[رودخانه میسوری]] در [[آمریکا]]، به '''گِل آلود بزرگ''' مشهور است. این گونه برآورد می‌شود که [[رودخانه میسیسیپی]] در آمریکا، سالانه ۴۰۶ میلیون تن، و رودخانه هوانگ هه، سالانه ۷۹۶ میلیون تن رسوبات به [[دریا]] حمل می‌کنند.
خط ۱۵:
گاهی اوقات، آبرفت‌ها حاوی سنگ‌های معدنی با ارزش مانند [[طلا]] و [[پلاتنیوم]] و همچنین [[جواهر آلات]] هستند. به محل تمرکز این نوع آبرفت‌ها، در اصطلاح انگلیسی '''[[:w:en:Placer_deposit|Placer Deposit]]'''، به معنی '''محل ته نشینی طلا و جواهرات''' می‌گویند.
 
در طول تاریخ، بسیاری از آبگیرهای کم عمق که پر از مواد آبرفتی شده‌اند، که این امر باعث به وجود آمدن زمین‌های بسیار [[حاصلخیز]]ی شده‌است(خاک آبرفتی، معمولاً حاصلخیز است). مثلاً گل و لایی که سالانه توسط [[رودخانه نیل]] در [[مصر]] ته نشینته‌نشین می‌شود، این امکان را برای مصری‌ها به وجود آورده‌است که آن‌ها از چهار هزار سال پیش، محصولات خود را بدون کمک از هیچ گونه [[کود]] مصنوعی پرورش دهند.
 
== منابع ==