[[پرونده:"I'll paint the town red", political cartoon, 1885.jpg|بندانگشتی|230px|یک نمونه از کارتونهای سرمقاله ای توسط همیلتون، ژانویه 1885۱۸۸۵]]
'''کارتونهای مطبوعاتی'''<ref>https://fa.euronews.com/2016/05/05/malaysian-and-kenyan-artists-win-prestigious-cartooning-prize</ref> یا '''کارتونهای سرمقاله‌ای''' [[کارتون (نقاشی)|کارتون‌هایی]] هستند که در [[روزنامه|روزنامه‌های]]های جهان [[چاپ]] می‌شوند و رخدادهای [[جامعه]] را به شکل تصاویر [[طنز]] آلود بیان می‌کنند. این وقایع رخدادهایی هستند که افکار جامعه را تحت تأثیر قرار می‌دهند، فرضاً اگر بحث امروز جامعه [[انرژی هسته‌ای]] است بالطبع [[مطبوعات]] نیز ضمن مخابره خبرهای مربوط به آن از تحلیلگران سیاسی یا نویسندگان و محققین مطلع می‌خواهند تا مطالعات و نتیجه تحقیقات خود را در این زمینه منتشر کنند، در کنار آن "«کارتونیست‌ها"» نیز با [[قلم]] خود به کندوکاو پرداخته و با زبان [[کارتون]] به افشاگری می‌پردازند و در کنار مقاله‌های اصلی کارهای خود را به نمایش می‌گذارند.{{سخ}}
یکی از کارتونیست‌های بزرگ این عرصه [[دیوید لو]] David Low بود. او با آثارش همه رخدادهای مهم جهان را زیر نظر گرفته و بلافاصله با تحلیل منطقی عصاره تفکرات خود را در اختیار مخاطبین قرار می‌داد.{{سخ}}
هر کشوری به موازات آزادی‌هایی که در عرصه مطبوعات بدست آورده کارتونیست‌هایی نیز دارد که بدون هرگونه مماشات و هراسی رخدادهای حساس و مهم را به تصویر می‌کشند، ارزش طرح‌های این هنرمندان در بیشتر مواقع چیزی کمتر از مقاله‌های تحلیلگران نیست.
== کارتونهای سیاسی ==
این دسته از [[کارتون|کارتون‌ها]]ها در هر کجای دنیا به وفور به [[چاپ]] می‌رسند و بستر اصلی این آثار [[روزنامه|روزنامه‌ها]]ها هستند، و به لحاظ آنکه پیام‌های خود را به‌طور غیرمستقیم و با [[طنز]] بیان می‌کنند تأثیر بسیاری بر مخاطبین خود می‌گذارند. آثار کارتونیست‌های این گروه به جهت گسترش نگاه تیز و منتقدانه به مسایل [[جامعه]] بسیار با ارزشند چیزی که برای ارتقاء سطح آگاهی‌های طبقاتی مردم بویژه طبقه متوسط بسیار راه گشاست.{{سخ}}
هر خبر مهم دربارهدربارهٔ دولتمردان و اخبار سایر کشورها می‌تواند طعمهٔ مناسبی برای کارتونیست‌های سیاسی باشد. یک [[کارتونیست]] سیاسی به لحاظ تماس دائم با مسایل داخلی کشور خود و دیگر کشورهای جهان زودتر از همه به تحلیل رویدادهای مختلف پرداخته و واقعیت را آن‌گونه که می‌اندیشد بازگو می‌کند. این دسته از کارتون‌ها نیز به نوبه خود به دسته‌های دیگری تقسیم می‌شوند، آنها که عامه پسندند و آنانکه با ظرافت‌های بیشتری تولید می‌شوند و محافل روشنفکری را نیز پوشش می‌دهند، و دسته‌ای که خود را به کارتونهای سرمقاله‌ای نزدیک می‌کنند. متأسفانه در جوامعی که نظامهای دیکتاتوری بر آنان حکومت می‌کنند برای پدید آورندگان این آثار حد و مرزهای زیادی وجود دارد و مجازات‌های سختی نیز در نظر گرفته می‌شود، این نوع برخورد با کارتونیست‌ها خود عاملی است برای آنکه بسیاری از مفاسد قدرتمندان از چشم مردم مخفی بماند.<ref>نوشتار از یحیی تدین از [http://persian.kargah.com/archives/004973.php وب‌گاهوبگاه کارگاه] (برداشت آزاد)</ref>
