لامپ ال‌ئی‌دی: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جزبدون خلاصۀ ویرایش |
افزودن پیوند و کمی تمیزکاری |
||
خط ۳:
[[پرونده:LED junction.gif|بندانگشتی|چپ|300px|طرز کار LED]]
[[پرونده:LEDgifDiagram.gif|بندانگشتی|چپ|300px|شمای انرژی LED در هنگام تابش نور]]
'''لامپ ال‌ای‌دی''' {{انگلیسی|LED lamp}} نوعی از لامپهای [[حالت جامد]] یا یک محصول [[دیود]] است که از تکنولوژی [[دیود نورافشان]] برای استفاده در وسایل روشنایی مونتاژ
لامپهای LED کارایی و طول عمر و بازده انرژی بالایی دارند که چند برابر لامپهای رشته‌ای است و از دیگر '''لامپهای فلورسنت'''{{انگلیسی|Fluorescent lamp}}به شکل قابل ملاحظه ای کارآمدتر هستند. با برخی از تراشه‌ها قادر به انتشار بیش از ۳۰۰ لومن در هر وات ادعا شده توسط کری و برخی
LED مخفف کلمات Light emitting diode است که معنای دیود ساطع‌کننده نور را می‌دهد. دیودهای ساطع‌کننده نور در واقع جزء خانواده دیودها هستند که دیودها نیز زیرگروه نیمه هادی‌ها به‌شمار می‌آیند. خاصیتی که LEDها را از سایر نیمه‌هادیها متمایز می‌کند این است که با گذر جریان الکتریکی از آنها مقداری انرژی به صورت نور ازآنها ساطع می‌شود.
خط ۱۳:
== کاربردهای LED ==
[[پرونده:DSC09917 BAPS Temple - E view by Volkan Yuksel.jpg|بندانگشتی|233x233پیکسل|نورپردازی ساختمان‌ها با LED]]
LEDها که از دهه‌های گذشته در تجهیزات الکترونیک مورد استفاده قرار می‌گرفتند، عموماً برای نمایش خاموش یا روشن بودن نمایشگرها در لوازم مولتی مدیا و نیز نشان‌گر آماده به کار بودن لوازم الکتریکی و ماشین آلات مورد استفاده قرار گرفتند. اما در حال حاضر LEDها به نحوی ساخته می‌شوند که نور را در جهت خاصی متمرکز کنند و به صورت چیپ‌های کوچکی هستند که معمولاً داخل یک شیشه گنبدی شکل قرار می‌گیرند و دارای سایز چوب کبریت هستند و به‌سختی می‌شکنند. بزرگ‌ترین ایراد لامپهای LED رنگ آنها بود. اما اکنون به آسانی با تغییر در ساختار فیزیکی و مواد تشکیل‌دهنده LED، نور در رنگ‌ها و شدت‌های مختلف و با طول موج مشخص با رنگ کاملاً خالص تولید می‌شود. به عبارتی LEDها فاقد پرتوهای مادون قرمز و فرابنفشی هستند که سایر صنایع روشنایی ایجاد می‌کنند و LEDها به سلامت چشم و محیط آسیب نمی‌رسانند. LEDهای سفید قابلیت تولید همه
[[پرونده:Led-lampa.jpg|حاشیه|چپ|بی‌قاب]]
لامپهای ال‌ای‌دی ابتدا به عنوان لامپهای نشان‌گر و با نور کم، در وسایل الکتریکی به کار می‌رفتند، بعدها استفاده از آنها به بخش روشنایی گسترش یافت و با نور سفید آن با روشنایی مطلوب و مصرف کم تولید شدند.[نیازمند منبع] قدم بعدی کمک به تکامل تلویزیون‌ها و مانیتورهای ال‌سی‌دی بود که در آنها نور پشت صفحه کریستال مایع نمایش
== مزایا و معایب لامپهای ال ای دی(LED) ==
۱) طول عمر: اولین و مهم‌ترین معیار، طول عمر لامپهای LED می‌باشد لامپهای LED طول عمری بین ۵۰ هزار تا ۶۰ هزار ساعت دارند. این طول عمر قابل مقایسه با طول عمر لامپهای دیگر نمی‌باشد
۲) بازده نوری(lum/watt): از دیگر مزیتهای لامپهای LED می‌توان به بازده نوری بالای این لامپها اشاره نمود. در حال حاضر لامپهای LED بازده‌ای بین ۷۴ تا ۱۲۰ لومن بر وات را دارا می‌باشند و این در حالی است که این مقدار برای لامپهای رشته‌ای ۱۰ تا ۱۵ لومن بر وات، برای لامپهای کم‌مصرف ۴۵ تا ۶۵، برای لامپهای بخار جیوه ۳۵ تا ۶۰، برای لامپهای بخار سدیم ۶۰تا ۱۱۰ و برای لامپهای متال هالید ۷۵ تا ۸۵ لومن بر وات می‌باشند. در زیر نمودار مقایسه بازده نوری انواع لامپها آورده شده‌است.
خط ۲۴:
۳) Response Time: لامپهای LED به محض رسیدن ولتاژ به آنها روشن می‌شوند (کمتر از20us) ولی به عنوان مثال لامپهای متال هالید زمانی بالغ بر ۵ دقیقه لازم دارند تا به حداکثر نور خود برسند، یعنی لامپهای LED (پانزده میلیون بار) سریع‌تر روشن می‌شوند. مشکل دیگر لامپهای متال هالید این است که اگر این لامپها بیش از ۵ دقیقه روشن باشند گرم می‌شوند و بعد از خاموشی دیگر فوراً روشن نمی‌شوند. چراکه لامپ گرم‌کننده و سنسور داخل لامپ اجازه روشن شدن مجدد لامپ را تا زمانی که لامپ سرد نشود نمی‌دهد و حدوداً پس از ۳ دقیقه سنسور اجازه ورود ولتاژ را داده و سپس حدود ۴ تا ۵ دقیقه زمان نیاز است تا به حداکثر تولید نور خود برسد.
▲۵) تنظیم شدت نور: امکان تنظیم نور در لامپهای LED با استفاده از تکنولوژی PWM = Pulse Width Modulation که کنترل سطح ولتاژ به کمک تغییر پهنای پالس است و دراکثر میکرو کنترلرها موجود است به راحتی امکانپذیر است.
▲۶) تنظیم زاویه تابش: در لامپهای LED نور در تمام جهات منتشر نمی‌شود و به دلیل موجود بودن لنزهایی با زوایای دلخواه نوری، کاملاً قابل کنترل است.
۷) جریان راه‌اندازی: همان‌طور که در بالا ذکر شد لامپهای متال هالید ۵ دقیقه زمان نیاز دارند تا به حداکثر نوردهی خود برسند. در این مدت زمان برای یونیزه کردن گاز داخل لامپ نیاز به آمپر بیشتری است. در آزمایش انجام شده مشاهده گردید که در ابتدای روشن شدن لامپ ۴۰۰ وات متال هالید، جریان مصرفی ۷/۲ آمپر بود که این جریان رفته کاهش یافته و پس از ۵ دقیقه به ۵ آمپر رسید. به عبارت دیگر یک لامپ ۴۰۰ واتی متال هالید در مدت زمان راه‌اندازی ۱۱۰۰ وات مصرف خواهد داشت یعنی تقریباً ۳ برابر واتی که باید مصرف کنند. (یعنی در مجموع به میزان 841 Kwh در سال صرفه‌جویی در مصرف برق خواهید داشت) این عملکرد، تجهیزاتی ۳ برابر قوی‌تر را نیاز دارد که پیرو آن هزینه‌های تابلو برق و تجهیزات را افزایش خواهد داد.
▲۹) LEDها قابلیت تغذیه هم با جریان AC و هم جریان DC با مصرف کم را دارد، لذا می‌توانند از منابع انرژی خورشیدی یا باتری نیز جهت تأمین نیروی خود استفاده کنند.
== تفاوت LED با لامپهای کم مصرف ==
لامپهای [[ال‌ئی‌دی]] معمولاً نسبت به [[لامپ فلوئورسنت فشرده|لامپهای کم مصرف]] میزان مصرف برق کمتری دارند. البته این حالت همیشگی نیست و بسیار بستگی به المان‌های به کار رفته در هر دو نوع لامپ دارد. فقط در زمانی می‌توان گفت که یک لامپ ۱۰ وات LED نور بیشتری از یک لامپ ۱۰ وات کم مصرف دارد که المان‌های تشکیل دهنده هر دو لامپ از یک سطح کیفیت برخوردار باشند. همچنین این وضعیت در مورد مقایسه عمر این لامپها نیز صادق است؛ به صورت نامی عنوان می‌گردد که لامپ LED در حدود ۵۰۰۰۰ ساعت طول عمر مفید دارد در صورتی که لامپ کم مصرف دارای ۸۰۰۰ ساعت طول عمر مفید است اما در عمل مشاهده می‌شود که خیلی از اوقات در مورد هیچ‌یک از این دو لامپ این رقم‌ها چندان صحیح نیستند.
نکته دیگر ساختار داخل تیوب لامپهای کم مصرف است. زیر سطح ساطع‌کننده نور در لامپ کم مصرف، مقداری [[جیوه]] وجود دارد که بسیار سمی است. در صورت شکستن تیوب لامپ کم مصرف این ماده در محیط پخش می‌گردد و می‌تواند باعث مسمومیت گردد. اما این فقط زمانی اتفاق میفتد که این تیوب شکسته گردد، در غیر این صورت خطری در استفاده از این لامپ نمی‌باشد. (در تمیزکاری پس از شکستن تیوب نباید از جارو برقی استفاده شود)
نکته حائز اهمیت دیگر امحاء لامپ کم مصرف است. بیشتر مصرف‌کنندگان این لامپ پس از سوختن یا از کار افتادن آن، آن را به همراه سایر زباله‌ها به درون سطل‌های معمولی زباله می‌اندازند و این همان قسمتی است که لامپ کم مصرف به محیط زیست آسیب می‌رساند زیرا در هنگام انتقال یا تجمیع زباله‌ها به احتمال زیاد تیوب این لامپ می‌شکند و جیوه داخل آن به محیط بیرون نشت می‌کند و باعث آلودگی محیطی می‌گردد.
| |||