بتپرستی: تفاوت میان نسخهها
محتوای حذفشده محتوای افزودهشده
تمیزکاری |
تمیزکاری |
||
خط ۱:
[[File:Museo nazionale del Cinema - Cabiria (Turin).jpg|چپ|thumbnail|290px]]
'''بُت''' تندیسی از سنگ یا [[چوب]] یا [[فلز]] یا هر چیز دیگری است که آن را به شکل انسان یا جانور یا هر شکل خیالی یا راستینی بسازند و پرستشکنند. در زبان فارسی لفظ بت را برگرفته از نام بودا دانستهاند، چرا که در آیین بوداییان میباید مجسمهای از او در هر خانه باشد. بوداییان این مجسمهها را میآراستند و زیبا میکردند، اما آرایش بت در میان اعراب زیاد مورد توجه نبود و بتهایشان میتوانستند هیکلی بیشکل از خرما یا چوب باشد. همچنین در بخشهایی از [[ادبیات فارسی]] بت برابر با معشوق زیباروی هم آمدهاست.
== بت پرستی در تاریخ ==
بتپرستی تقریباً در بین تمام ملل گذشته وجود داشتهاست. ایرانیان از معدود اقوامی هستند که هیچگاه بتپرستی را به صورت رسمی نپذیرفتهاند. [[هگل]] فیلسوف آلمانی میگوید: «ایرانیان با بتپرستی دشمن بودند و نیایشگاههای یونان را برای همین ویران کردند، اگرچه ایرانیان با همهٔ دینهای دیگر مدارا میکردند اماچون یونانیان برای خدا نمود این جهانی ساخته بودند، با آن به مخالفت برخاستند.»<ref>''[[امرداد (هفتهنامه)|هفتهنامه امرداد]]''، شنبه ۱۴ بهمن ۱۳۹۱، سال سیزدهم، شماره ۲۹۰، ص ۸.</ref>{{نیازمند منبع معتبر}} در قرآن نام بتهای قوم نوح [[ود]]، [[یغوث]]، [[یعوق]] و [[نصر]] و بتهای اعراب [[لات (بت)|لات]] و [[منات]] و [[عزی]] و بتهای دیگری همچون [[بعل]] آمدهاست. یونانیان نیز اگر چه برای خدایان خود قائل به جسم و روح بودند، اما بتهایی از [[زئوس]]، [[هرا]]، [[آتنا]]، [[آرتمیس]] و [[هرکول]] ساخته و به ستایش آن پرداختهاند. مصریان نیز بتهایی همچون [[رع]]، [[آمون]]، [[اوزیریس]]، [[ایزیس]]، [[ست]] و [[آنوبیس]] را میپرستیدند. رومیان هم از [[ژوپیتر]]، [[جونو]]، [[دیانا]] و [[ونوس]] مجسمههایی ساخته و به عبادت آنان میپرداختند. [[هبل]] و لات و [[منات]] و [[عزی]] و [[ود]] و یغوث و [[یعوق]] و [[نصر]] نیز از بتهای اعراب بودند. در آیین [[میترائیسم]] نیز که در ایران شکل گرفت، بعدها تندیسهایی از [[آناهیتا]] و [[میترا]] ساخته شد و مورد ستایش قرار گرفت. آیین [[بودایی]] که در [[چین]] و بخشهایی از [[هندوستان]] رواج دارد معتقد به عبادت [[بودا]] است. در آیین [[برهمایی]] هم بتهایی چون [[شیوا]] جلوه گری میکنند. بتپرستی در قالب آیین [[شینتو]] و سایر ملل [[آسیای جنوب شرقی]] به وفور دیده میشود. [[عیلامیان باستان]] نیز که در [[میان رودان]] ساکن بودند پیرو [[توتم پرستی]] بوده و خدایانی مانند [[مردوک]]، [[بعل]]، [[انلیل]] و [[ائا]] داشتند. واژهٔ «بت» از [[پارسی میانه]] «بت» ''but'' گرفته شده که به معنی [[بودا]] است.<ref>[[دیوید نیل مکنزی|D. N. MacKenzie]]. "but", in ''A Concise Pahlavi Dictionary''.</ref>
== بتپرستی درقرآن ==
|