قره‌باغ: تفاوت میان نسخه‌ها

'''قره‌باغ''' یا '''قراباغ''' (به {{lang-az|Qarabağ}}) یکی از تقسیمات سیاسی [[ایران]] از دوره [[قاجاریهصفویه]] به این سو بود،<ref name="تقسیمات کشوری">مدخل [http://www.encyclopaediaislamica.com/madkhal2.php?sid=3749 تقسیمات کشوری] در [[دانشنامه جهان اسلام]]</ref> که پس از [[عهدنامه گلستان]] به [[روسیه تزاری]] واگذار شد.<ref>[http://www.iranicaonline.org/articles/golestan-treaty GOLESTĀN TREATY]</ref> تا ۱۸۴۰ این منطقه همچنان با عنوان ایالت قره‌باغ شناخته می‌شد اما پس از آن به بخش شوشا تغییر نام یافت، در [[اتحاد جماهیر شوروی]] بخش‌هایی از آن به [[جمهوری سوسیالیستی آذربایجان شوروی]] پیوست، [[استان سیونیک|بخش زنگه‌زور]] به [[جمهوری سوسیالیستی ارمنستان شوروی]] واگذار شد<ref>[http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/93186 قره باغ: پیشینه تاریخی و ریشه‌های درگیری: سرزمین‌های آن سوی ارس]، بهرام امیراحمدی، اطلاعات سیاسی - اقتصادی، شماره ۷۱ و ۷۲، صفحهٔ ۸۱</ref> و پس از اشغال این منطقه توسط واحدهایی از ارتش شوروی در معیت نیروهای ارمنستان بخش کوهستانی‌اش که قسمتی از ساکنان آن را [[ارامنه]] تشکیل می‌دادند با عنوان [[منطقه خودمختار قره‌باغ کوهستانی]] اعلام استقلال کرد.<ref>[http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/516289 روسیه و قفقاز مسئله قراباغ کوهستانی]، اولس اسمولانسکی، مطالعات آسیای مرکزی و قفقاز، شماره ۱۵، صفحهٔ ۱۷۹</ref>

نام قره‌باغ از دو کلمه ترکی قره و فارسی [[باغ]]<ref>[http://news.bbc.co.uk/2/hi/europe/country_profiles/3658938.stm BBC News - Regions and territories: Nagorno-Karabakh<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref> به معنی باغ سیاه یا باغ بزرگ بوجود آمده‌است.<ref name="bbc2005">The BBC World News. [http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/europe/country_profiles/3658938.stm Regions and territories: Nagorno-Karabakh], ''[[BBC News Online]]''. Last updated October 3, 2007. Retrieved November 21, 2007.</ref><ref name="SovArm2">{{hy icon}} Ulubabyan, Bagrat. ''Karabagh'' (Ղարաբաղ). The Soviet Armenian Encyclopedia, vol. vii, Yerevan, Armenian SSR, 1981 p. 26</ref> این نام اولین بار در منابع گرجی و ایرانی در قرن سیزده و چهارده میلادی آمده‌است.<ref name="SovArm2" /> نام آرتساخ در [[سنگ‌نبشته]]‌های [[اورارتو]] دوران پادشاهی «آیرارات» ،[[اوشاکان]] کنونی) به صورت‌های «آرداخونی» یا «اوردخینی» و «اوردخه» قید شده‌است که نام [[آرتساخ]] از آن مأخوذ است و سرزمینی به این نام در [[هزاره اول (پیش از میلاد)]] جزو [[:w:en:Ayrarat|پادشاهی آیرارات]] و سپس یرواندیان ([[دودمان اروندی]]) قرار داشت.<ref>{{cite book|title=Ancient and medieval sources about Artsakh|publisher=''Caucasian Word'', 23.III.1919|pages=Part 1|url=http://www.karabakhcenter.com/images/menus/250/BarseghovAincentHistorical.pdf}}</ref><ref>Chorbajian, Levon; Donabedian Patrick; Mutafian, Claude. The Caucasian Knot: The History and Geo-Politics of Nagorno-Karabagh. NJ: Zed Books, 1994, p. 52</ref><ref name="ASE">{{hy icon}} Bagrat Ulubabyan. ''«Արցախ»'' (Arts'akh). Armenian Soviet Encyclopedia. vol. ii. Yerevan: [[فرهنگستان ملی علوم ارمنستان]]، 1976, pp. 150–151.</ref><ref>Christopher Walker. The Armenian presence in Mountainous Karabakh, in John F. R. Wright et al. : Transcaucasian Boundaries (SOAS/GRC Geopolitics). 1995, p. 91</ref>[[استرابون]] در (کتاب جغرافیای) خود قسمت سمت راست [[رود کورا]] (محل کنونی قره باغ) را با نام «ارخیستینا» (Orkhistene) به عنوان یک ایالت «هایک بزرگ» ([[ارمنستان بزرگ]])-([[ارمنستان]] = هایاستان) دانسته که به خاطر سوارکارانش شهرت داشته‌است.<ref name="Strabo">[[استرابون]]. ''[[Geography (Strabo)|Geography]]'', [http://www.perseus.tufts.edu/cgi-bin/ptext?doc=Perseus:text:1999.01.0198&loc=11.14.1 11.14].</ref><ref>Ethno-history and the Armenian influence upon the Caucasian Albanians. Classical Armenian culture: Influence and creativity. Philadelphia: Scholars Press. 1982.</ref>