غلامرضاخان ارکوازی: تفاوت میان نسخه‌ها

'''غلامرضاخان ارکوازی'''(حدود ۱۲۵۵–۱۱۸۴ هجری قمری؛ برابر با ۱۸۳۹–۱۷۷۰ میلادی) [[شاعر]] و [[عارف]] [[کرد]] [[ایلامی]] است.<ref>دیوان غلامرضاخان ارکوازی، ظاهر سارایی، ویراست سوم، انتشارات زانا، صفحهٔ ۱۷.</ref><ref>[http://vista.ir/article/251510/ادبیات-کردی-غلامرضا-خان-ارکوازی-شاعر-قله-های-مه-آلود ادبیات کردی ، غلامرضاخان ارکوازی ، شاعر قله‌های مه آلود]</ref><ref>[http://www.hawzah.net/fa/article/articleview/82446 ارکوازی سراینده ، شیعی کرد زبان - پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه]</ref> او به خاطر سرودن [[مناجات نامه]] و اشعار دیگر در بین مردم [[کردستان]] [[ایران]] شهرت دارد.<ref>دیوان غلامرضاخان ارکوازی، انتشارات زانا، ظاهر سارایی، ویراست سوم، صفحهٔ ۲۹.</ref><ref name="تلکس اینترنتی مهر">[http://www.mehrnews.com/TextVersionDetail/1595516 تلکس اینترنتی مهر]</ref> شعر [[باوه یال]] او که در رثای فرزند جوانش سروده است در زمینهٔ [[مرثیه]] از شاهکارهایآثار معروف اوست.<ref>دیوان غلامرضاخان ارکوازی، انتشارات زانا، صفحهٔ ۳۲.</ref> غلامرضاخان به دلیل درگیری با والی منطقه [[پشتکوه]] به زندان افتاد. پس از رهایی از زندان، به غربت می‌گریزد و پس از مدتی در [[کرند غرب|کرند]] از توابع [[استان کرمانشاه|کرمانشاه]] سکنا می‌گزیند.<ref>[http://vista.ir/article/251510/ادبیات-کردی-غلامرضا-خان-ارکوازی-شاعر-قله-های-مه-آلود مجله خبری ویستا]</ref> مطابق آنچه روایت می‌کنند، در [[کرند غرب|کرند]] وفات می‌کند اما دوست دارانش جنازهٔ او را به [[عتبات عالیات]] [[عراق]] و به احتمال قوی به [[نجف]] منتقل می‌کنند.<ref>دیوان غلامرضاخان ارکوازی، انتشارات زانا، صفحهٔ ۳۱.</ref>

بر پایهٔ روایت کهنسالان و معتمدان و عموم طایفهٔهم طایفه ای های شاعر، موسوم به «میه سم»، غلامرضاخان ارکوازی فرزند حسن بگ، حسن بگ فرزند میثم، میثم فرزند میرزابیگ، میرزابیگ فرزند احمدقلی و او فرزند «بیاخ» است.<ref>[http://vista.ir/article/251510/ادبیات-کردی-غلامرضا-خان-ارکوازی-شاعر-قله-های-مه-آلود شاعر قله‌های مه آلود ، ویستا]</ref> از سوی دیگر به سمت زمان حال، غلامرضاخان دو پسر به نام‌های محمدرضا و احمدخان داشته‌است. احمدخان در جوانی در گذشته‌است. محمدرضا، فرزند دیگر، او پدر صوفی و سلیمان بگ است و این دو اجداد خانواده‌های '''''صالحی'''''، ،'''''پیمان'''''، '''''داورپناه و صوفی''''' در [[استان ایلام]] هستند.<ref name="تلکس اینترنتی مهر"/><ref>نسب نامه غلامرضاخان ارکوازی، ظاهر سارایی، ۱۵.</ref>

زادگاه شاعر، سَرچَفته جزء منطقه‌ای است کهاز روستای [[بان ویزه|Ban-e Vizeh]] خواندهاست می‌شود وکه امروزه در گوشه‌ای از آن روستایی به همین نام وجود دارد.<ref>ظاهر سارایی، دیوان غلامرضاخان، انتشارات زانا، صفحهٔ ۱۷.</ref><ref>[http://www.mehrnews.com/TextVersionDetail/1595516 تلکس اینترنتی زانا]</ref> بان ویزه جزء [[بخش چوار]] از توابع [[شهرستان ایلام]] است.<ref name="بان ویزه">[[بان ویزه|Ban-e Vizeh]]</ref> فاصلهٔ روستای مذکور تا مرکز استان، یعنی شهر [[ایلام]]، ۳۰ کیلومتر می‌باشداست و در [[طول جغرافیایی]] ۴۶ درجه و ۱۱ دقیقه، و [[عرض جغرافیایی]] ۳۳ درجه و ۳۷ دقیقه واقع است.<ref name="بان ویزه"/>

اثر اصلی و عمدهٔ او که سینه به سینه حفظ شده همین شعر است که در بیست و چهار بند سروده شده‌است. [[مناجات نامه]] از حیث زبان و فرم، تحت تأثیر فضای مذهبی حاکم بر شعر و اطلاعات و سواد عربی و احتمالاً فارسی شاعر است. درصد بالایی از واژگان آن عربی است. شاعر در مناجات نامه، اطلاعات گستردهٔ خود را از قرآن، حدیث، کلام، تاریخ، [[اسطوره]]، باورهای عامیانه و [[معارف اسلامی]] اظهار می‌دارد. این عامل باعث شده تا زبان شعر، آن طنطنه و غنای لفظی اشعار دیگرش را نداشته باشد. این خصیصه در مناجات نامه‌های دیگران نیز دیده می‌شود.