پس از آن بوئینگ طراحی مدل مسافربری آن را اعلام کرد که نتیجه آن پرواز مدل ۱۰۰–۷۴۷ این هواپیما در سال ۱۹۶۹ بود، پس از یک سال و در سال ۱۹۷۰ این مدل از ۷۴۷ اولین سرویس دهی خود را برای شرکت هواپیمایی [[خطوط هوایی سراسری آمریکا|پان امریکن]] آغاز کرد.
امروزه بوئینگ ۷۴۷ جایگاهی ویژه در نزد عموم مردم و مسافران [[پروازهای بینالمللی]] پیدا کردهاست و بیدلیل نیست که به آن لقب ''ملکه آسمانها'' دادهاند.
== توسعه ==
=== پیشزمینه ===
== آمار ==
شرکت بوئینگ تا پایان سال ۲۰۱۷ میلادی در مجموع ۱۵۵۴ سفارش برای این نوع هواپیما در تمامی مدلها دریافت کردهاست که به نظر میرسد با روند کاهش سفارش برای این هواپیما در سالهای اخیر تولید آن در آیندهٔ نزدیک متوقف شود. همچنین در همین مدت بوئینگ ۱۵۴۰ فروند از انواع ۷۴۷ را به مشتریان تحویل دادهاست.<ref>{{یادکرد وب|وبگاهوبگاه=www.boeing.com|نشانی=http://www.boeing.com/commercial/#/orders-deliveries|عنوان=Boeing: Commercial|بازبینی=2018-01-06}}</ref>
==کاربران==
{{اصلی|فهرست کاربران بوئینگ ۷۴۷}}
== ۷۴۷ در ناوگان هوایی ایران ==
[[پرونده:Buing.gif|بندانگشتی|چپ|250px|[[ایران ایر]] دومین ناوگان هوایی جهان بود که ۷۴۷SP را در اختیار گرفت.]]
لیست موجودی قبلی و جاری هواپیمای ۷۴۷ چند ایرلاین ایرانی به شرح زیر است:<ref>[http://www.airliners.net/search/photo.search?regsearch=EP-IAM عکسهایی از بوئینگ ۱۰۰-۷۴۷ ایران ایر با کد ثبتی EP-IAM]</ref><ref>[http://www.airliners.net/search/photo.search?regsearch=EP-IAH عکسهایی از بوئینگ ۲۰۰-۷۴۷ ایران ایر با کد ثبتی EP-IAH]</ref><ref>[http://www.airliners.net/search/photo.search?regsearch=EP-IAG عکسهایی از بوئینگ ۲۰۰-۷۴۷ ایران ایر با کد ثبتی EP-IAG]</ref><ref>[http://www.airliners.net/search/photo.search?regsearch=EP-IAD عکسهایی از بوئینگ ۷۴۷ اسپی ایران ایر با کد ثبتی EP-IAD]</ref><ref>[http://www.airliners.net/search/photo.search?regsearch=EP-IAC عکسهایی از بوئینگ ۷۴۷ اسپی ایران ایر با کد ثبتی EP-IAC]</ref><ref>[http://www.airliners.net/search/photo.search?regsearch=EP-IAB عکسهایی از بوئینگ ۷۴۷ اسپی ایران ایر با کد ثبتی EP-IAB]</ref><ref>[http://www.airliners.net/search/photo.search?regsearch=EP-IAA عکسهایی از بوئینگ ۷۴۷ اسپی ایران ایر با کد ثبتی EP-IAA]</ref>
هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران [[ایران ایر]] (هما) مدلهای زیر ۷۴۷ را به صورت ملکی در اختیار داشتهاست که در حال حاضر تنها ۷۴۷ باری EP-ICD فعال میباشد.<ref>{{یادکرد وب|کد زبان=en| وبگاهوبگاه=www.planespotters.net|نشانی=https://www.planespotters.net/airline/Iran-Air|عنوان=Iran Air Fleet Details and History|بازبینی=2018-01-06}}</ref> ▼
▲هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران [[ایران ایر]] (هما) مدلهای زیر ۷۴۷ را به صورت ملکی در اختیار داشتهاست که در حال حاضر تنها ۷۴۷ باری EP-ICD فعال میباشد.<ref>{{یادکرد وب|کد زبان=en|وبگاه=www.planespotters.net|نشانی=https://www.planespotters.net/airline/Iran-Air|عنوان=Iran Air Fleet Details and History|بازبینی=2018-01-06}}</ref>
* یک فروند بوئینگ ۱۰۰–۷۴۷ با کد ثبتی EP-IAM
* سه فروند ۲۰۰–۷۴۷ با کدهای ثبتی EP-IAH و EP-IAG وEP-IAI
لازم است ذکر شود که ایرانایر در سالهای گذشته تعدادی هواپیما از انواع سریهای ۱۰۰، ۲۰۰ و ۴۰۰ از شرکتهای مختلف از جمله نیروی هوائی ایران اجاره نمودهاست که هواپیمای ملکی این شرکت محسوب نمیشود.
=== ماهان ایر ===
شرکت [[هواپیمایی ماهان]] دارای ۵ فروند بوئینگ ۷۴۷ از سریهای ۳۰۰ و ۴۰۰ به شرح زیر میباشد:<ref>{{یادکرد وب|کد زبان=en| وبگاهوبگاه=www.planespotters.net|نشانی=https://www.planespotters.net/airline/Mahan-Airlines|عنوان=Mahan Airlines Fleet Details and History|بازبینی=2018-01-06}}</ref> ▼
▲شرکت [[هواپیمایی ماهان]] دارای ۵ فروند بوئینگ ۷۴۷ از سریهای ۳۰۰ و ۴۰۰ به شرح زیر میباشد:<ref>{{یادکرد وب|کد زبان=en|وبگاه=www.planespotters.net|نشانی=https://www.planespotters.net/airline/Mahan-Airlines|عنوان=Mahan Airlines Fleet Details and History|بازبینی=2018-01-06}}</ref>
* دو فروند بوئینگ ۳۰۰–۷۴۷ به شمارههای ثبتی EP-MND, EP-MNE
* دو فروند بوئینگ ۴۰۰–۷۴۷ با کد ثبتی EP-MNA, EP-MNB, EP-MNC
بوئینگهای ۴۰۰–۷۴۷ ماهان ایر علیرغم توانائی پروازی به دلیل تحریمهای آمریکا قادر به پرواز نبوده و از سال ۲۰۰۸ در فرودگاه امام تهران انبار شدهاند.<ref>{{یادکرد وب|کد زبان=fa|وبگاهوبگاه=www.bbc.co.uk|نشانی=http://www.bbc.co.uk/persian/business/story/2008/03/080322_mf_sanctions.shtml|عنوان=BBCPersian.com|بازبینی=2018-01-06}}</ref> همچنین از دو فروند هواپیمای سری ۳۰۰ تنها EP-MND قادر به پرواز میباشد که به دلایلی تنها در مسیرهای داخلی به کار گرفته میشود. سن این هواپیما ۳۲ سال بوده و یکی از پیرترین هواپیماهای فعال در خطوط داخلی ایران میباشد.<ref>{{یادکرد وب|کد زبان=en|وبگاهوبگاه=www.planespotters.net|نشانی=https://www.planespotters.net/airframe/Boeing/747/EP-MND-Mahan-Airlines/xPMDCAla|عنوان=EP-MND Mahan Airlines Boeing 747-300M|بازبینی=2018-01-06}}</ref> هواپیمای MNE در سال ۱۳۹۴ دچار سانحه شده و از خدمت خارج شد.<ref>{{یادکرد خبر|نام خانوادگی=Behnegarsoft.com|کوشش=جهان نیوز|تاریخ=2015-10-15|عنوان=جهان نیوز - تشکیلکمیته بررسی حادثه پرواز بندرعباس|نشانی=http://www.jahannews.com/analysis/450210/تشکیل-کمیته-بررسی-حادثه-پرواز-بندرعباس|زبان=fa|تاریخ بازبینی=2018-01-06}}</ref>
'''نیروی هوائی جمهوری اسلامی ایران'''
== سوانح ==
بوئینگ ۷۴۷ تاکنون ۱۴۶ سانحهٔ هوائی ثبت شده دارد<ref>{{یادکرد وب|نام خانوادگی=Ranter|نام=Harro|وبگاهوبگاه=aviation-safety.net|نشانی=http://aviation-safety.net/database/dblist.php?Type=104|عنوان=Aviation Safety Network> ASN Aviation Safety Database> Type index> ASN Aviation Safety Database results|بازبینی=2018-01-06}}</ref> که ۶۱ سانحه منجر به از دست رفتن کلی هواپیما و کشته شدن ۳۷۲۲ نفر شدهاست.<ref>{{یادکرد وب|نام خانوادگی=Ranter|نام=Harro|وبگاهوبگاه=aviation-safety.net|نشانی=http://aviation-safety.net/database/dblist.php?field=typecode&var=104%&cat=%1&sorteer=datekey&page=1|عنوان=Aviation Safety Network> ASN Aviation Safety Database> ASN Aviation Safety Database results|بازبینی=2018-01-06}}</ref> آخرین سانحهٔ این نوع هواپیما پرواز ۶۴۹۱ هواپیمائی ترکیه در ژانویه سال ۲۰۱۷ میلادی بودهاست. همچنین ۳۲ مورد هواپیما ربایی با ۷۴۷ به ثبت رسیده که منجر به کشته شدن ۲۴ نفر شدهاست.<ref>{{یادکرد وب|نام خانوادگی=Ranter|نام=Harro|وبگاهوبگاه=aviation-safety.net|نشانی=http://aviation-safety.net/database/type/type-stat.php?type=104|عنوان=Aviation Safety Network> ASN Aviation Safety Database> Aircraft type index> Boeing 747> Boeing 747 Statistics|بازبینی=2018-01-06}}</ref>
* در روز دوشنبه ۲۹ آوریل ۲۰۱۳ (۹ اردیبهشت ۱۳۹۲) در [[افغانستان]] یک فروند ۷۴۷ ترابری [[ارتش امریکا|امریکایی]] لحظاتی پس از برخاستن از [[میدان هوایی بگرام|پایگاه هوایی بگرام]] به مقصد [[دبی، امارات|دبی]]، سقوط کرد که در نتیجه هر ۷ سرنشین اهل [[میشیگان]] آن مُردند. [[سیانان]] در گزارشی دلیل این پیشآمد را نامساعد بودن هوا پنداشت و [[ناتو]] امکان وجود هر گونه کُنش گروههای مسلح را در نزدیکی پایگاه رد میکند.میکند؛ ولیکن سرانجام بازرسان بررسی سوانح هوایی علت آن جاگیری نادرست خودروهای ۱۲ و ۱۸ تنی رمپ و در نتیجه آسیب به قطعات حیاتی هواپیما دانسته که منجر به خارج شدن کنترل از دست خلبانان شده هواپیما دچار واماندگی شده و سقوط میکند<ref>[http://farsi.alarabiya.net/fa/afghanistan/2013/05/01/فیلم-ویدئویی-سقوط-فاجعه-آمیز-یک-هواپیما-در-افغانستان-.html فیلم ویدئویی سقوط فاجعه آمیز یک هواپیما در افغانستان] -العربیه فارسی</ref><ref>[http://persian.euronews.com/2013/05/01/video-appears-to-show-deadly-bagram-air-crash/ سقوط یک هواپیما در افغانستان] -یورونیوز فارسی</ref>
== مشخصات فنی<ref>{{یادکرد وب|نویسنده=|کد زبان=|تاریخ=|وبگاهوبگاه=http://www.boeing.com/resources/boeingdotcom/company/about_bca/startup/pdf/historical/747-100_-200_-300_-SP_passenger.pdf|نشانی=http://www.boeing.com/resources/boeingdotcom/company/about_bca/startup/pdf/historical/747-100_-200_-300_-SP_passenger.pdf|عنوان=بوئینگ}}</ref><ref>{{یادکرد وب|نویسنده=|کد زبان=|تاریخ=|وبگاهوبگاه=|نشانی=http://www.boeing.com/resources/boeingdotcom/company/about_bca/startup/pdf/historical/747-400-passenger.pdf|عنوان=}}</ref> ==
{| class="wikitable"
!Model
|-
|Length
|184 ft 9 in (56.3 m)
| colspan="4" |231 ft 10 in (70.66 m)
|250 ft 2 in (76.25 m)
|-
|Interior width
| colspan="6" |239.5 in (608 cm)
|-
|Wingspan
| colspan="4" |195 ft 8 in (59.6 m)
|211 ft 5 in (64.4 m)
|224 ft 7 in (68.4 m)
|-
|Wing area
| colspan="4" |5,500 ft² (511 m²)
|5,650 sq ft (525 m<sup>2</sup>)
|5,960 sq ft (554 m<sup>2</sup>)
|-
|Tail height
|65 ft 5 in (19.9 m)
| colspan="3" |63 ft 5 in (19.3 m)
|63 ft 8 in (19.4 m)
|63 ft 6 in (19.4 m)
|-
|Cargo capacity
|3,900 cubic feet (110 m<sup>3</sup>)
| colspan="3" |6,190 cu ft (175 m<sup>3</sup>), ۳۰×LD1
|5,655 ft³ (160.1 m³)
|6,345 cu ft (179.7 m<sup>3</sup>)
|-
|Operating empty weight
|337,100 lb (152,900 kg)
|379,500 lb (172,100 kg)
|375,100 lb (170,100 kg)
|384,000 lb (174,000 kg)
|412,300 lb (187,010 kg)
|485,300 lb (220,128 kg)
|-
|Maximum takeoff weight (MTOW)
|700,000 lb (320,000 kg)
|735,000 lb (333,000 kg)
| colspan="2" |833,000 lb (378,000 kg)
|910,000 lb (412,760 kg)
|987,000 lb (447,696 kg)
|-
|Cruise speed
|
| colspan="2" |907 km/h (490 kt)
|898–939 km/h (485–507 kt)
| colspan="2" |Mach 0.855 (504 kn; 933 km/h)
|-
|Airspeed limit
|-
|Takeoff
|9,250 ft (2,820 m)
|10,650 ft (3,250 m)
|10,900 ft (3,300 m)
|10,900 ft (3,300 m)
|10,700 ft (3,260 m)
|10,200 ft (3,100 m)
|-
|Range
|5,830 nmi (10,800 km; 6,710 mi)
|4,620 nmi (8,560 km; 5,320 mi)
|6,560 nmi (12,150 km; 7,550 mi)
|6,330 nmi (11,720 km; 7,280 mi)
|7,670 nmi (14,200 km; 8,830 mi)
|7,730 nmi (14,320 km; 8,900 mi)
|-
|Fuel capacity
|-
|Thrust (per engine)
|46,300–56,900 lbf (206–253 kN)
|43,500–51,600 lbf (193–230 kN)
|46,300–54,750 lbf (206.0–243.5 kN)
|46,300–56,900 lbf (206–253 kN)
|62,100–63,300 lbf (276–282 kN)
|66,500 lbf (296 kN)
|}
== منابع ==
{{پانویس|۲|چپچین=بله}}
* وب گاه اینترنتی [[بوئینگ]]
* وب گاه [[سازمان هواپیمایی کشوری]] ایران
{{یادکرد-ویکی
|پیوند = https://en.wikipedia.org/wiki/Boeing_747
|عنوان = Boeing 747
|زبان = انگلیسی
|بازیابی =}}
== جستارهای وابسته ==
* [[بوئینگ ۷۳۷]]
* [[ایرباس آ-۳۸۰]]
* [[بوئینگ 777۷۷۷]]
* [[بوئینگ 787۷۸۷ دریم لاینر]]
{{هواپیماهای مسافربری بوئینگ}}
|