شاپور بختیار: تفاوت میان نسخه‌ها

[نسخهٔ بررسی‌شده][نسخهٔ بررسی‌نشده]
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
۱- حذف مطلب بی‌منبع ۲- در منبع گفته نشده که وی کمک‌ها را در زمان جنگ با ایران دریافت میکرده.
عین عبارت در منبع ۱۲۴ "این کمکها که پیش از آغاز جنگ ایران و عراق آغاز شد در تمامی سالهای جنگ ادامه یافت"
برچسب: خنثی‌سازی
خط ۴۵:
حکومت بختیار نخستین دولت مخالف نحوهٔ حکومت شاه پس از [[کودتای ۲۸ مرداد]] بود.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده =اکبری، حمید |نشانی = http://www.bbc.co.uk/persian/iran/2011/08/110802_l78_bakhtiar_20th_anniv_hamid_akbari.shtml |عنوان = پژواک پیام نخست‌وزیری بختیار در بیستمین سالروز ترورش| ناشر =بی‌بی‌سی فارسی |تاریخ =۷ اوت ۲۰۱۱ |تاریخ بازدید = ۷ دسامبر ۲۰۱۱}}</ref> او هم‌چنین در زمان نخست‌وزیری، در میان مردم از حمایت بسیار کمی برخوردار بود.<ref>{{یادکرد کتاب |نام خانوادگی=کاتوزیان |نام= همایون|کتاب=مصدق و نبرد قدرت | ناشر= مؤسسه رسا|سال= |شابک=}} - ترجمه به فارسی از احمد تدین</ref> [[عباس امیرانتظام]] ادعا کرده که در پی مذاکراتی که وی (به نمایندگی از [[مهدی بازرگان]]) با بختیار داشته‌است، بختیار حاضر به استعفا از نخست‌وزیری شده بود.<ref>{{یادکرد کتاب |نام خانوادگی= امیرانتظام|نام=عباس |کتاب=آن سوی اتهام | ناشر=نشر نی |سال=1379 |شابک=}}</ref> سرانجام با ورود [[روح‌الله خمینی]] به ایران و چندی بعد اعلام بی‌طرفی ارتش، دولتش در ۲۲ بهمن ۱۳۵۷ سقوط کرد.
 
از جمله مهم‌ترین کارهای وی در سمت نخست وزیری این بود که قرارداد نظامی ایران با آمریکا را که برای خرید صدها موشک و هواپیما بود،‌ چند روز پیش از پیروزی [[انقلاب ۱۳۵۷ ایران]] لغو کرده، و پول پرداخت شده بابت آن را هم پس نگرفت. [[جیمی کارتر|کارتر]] و [[برژینسکی]] بسیار نگران این قرارداد و سلاحی که به دست ایران می‌رسید بودند و کارتر دو روز پس از ورود خمینی به ایران موفق شد این لغو قرارداد را نهایی کند<ref>{{یادکرد وب|عنوان=قرارداد نظامی ایران و آمریکا که لغو شد|نشانی=https://ir.sputniknews.com/iran/201902044410222-%D9%82%D8%B1%D8%A7%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%AF-%D9%86%D8%B8%D8%A7%D9%85%DB%8C-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7/|وب‌گاه=ir.sputniknews.com|بازبینی=2019-02-12|کد زبان=fa|نام خانوادگی=Sputnik}}</ref>. لغو این قرارداد تاثیر مهمی در تغییر توازن قوا به نفع عراق، و ارزیابی صدام حسین از قدرت پایین دفاعی ایران داشت که این ارزیابی در نهایت منجر به حمله‌ی عراق به ایران گردید.
 
بختیار از آغاز به کار فعالیت سیاسی خود و در طول دوران نخست‌وزیریش همواره [[محمد مصدق]] را رهبر خود می‌دانست و به پیروی از او تأکید می‌کرد.<ref name="ReferenceB">{{یادکرد وب|نویسنده =کوشان، منصور |نشانی = http://www.bbc.co.uk/persian/iran/2011/08/110802_l78_bakhtiar_20th_anniv_mansour_kooshan.shtml |عنوان = شاپور بختیار؛ برآمده شکستی محتوم| ناشر =بی‌بی‌سی فارسی |تاریخ = ۹ اوت ۲۰۱۱|تاریخ بازدید =۷ دسامبر ۲۰۱۱}}</ref> وی هم‌چنین از منتقدین محمدرضا پهلوی بود و پس از سقوط [[محمد مصدق]]، به همراه [[مهدی بازرگان]] و [[سید رضا زنجانی]]، نهضت مقاومت ملی را تشکیل داد.<ref name="fas.harvard.edu">{{یادکرد وب |نویسنده = Iranian Oral History Project |نشانی= http://www.fas.harvard.edu/~iohp/bakhtiar.html|عنوان= Shapour Bakhtiar| ناشر = Harvard University|تاریخ = |تاریخ بازبینی=}}</ref> پس از آن نیز چندین بار به زندان افتاد.
خط ۲۲۲:
== فعالیت‌های بختیار پس از انقلاب ایران ==
شاپور پس از انقلاب درایران ۶ ماه زندگی مخفیانه‌ای داشت اما در این مدت هم از مبارزات سیاسی دست برنداشت. در عید نوروز به وسیلهٔ کاست پیامی فرستاد و ۲ ماه بعد هم در جهت مبارزه با حکومت ایران پیامی دیگر فرستاد. بختیار در این مدت حتی یک کنفرانس مطبوعاتی هم تشکیل داد.<ref>{{یادکرد وب|نشانی = http://namir.info/home/pdf/bakhtiar/7farwardin58.htm |عنوان = بختیار از مخفیگاهش پیام فرستاد| ناشر = نهضت مقاومت ملی ایران |تاریخ بازدید =۱۵ دسامبر ۲۰۱۱}}</ref> به کمک سازمان‌های اطلاعاتی خارجی و دوستانش در میانهٔ فروردین ۱۳۵۸ به فرانسه رفت و در آن‌جا [[نهضت مقاومت ملی ایران]]<ref group="یادداشت">نام نهضت مقاومت ملی ایران به پیشنهاد شاپور بختیار و به واسطهٔ عضویتش در نهضت مقاومت ملی فرانسه انتخاب شد.</ref> را بنیان گذاشت. او در این نهضت به مخالفت صریح با جمهوری اسلامی و خمینی پرداخت و به صراحت براندازی نظام فعلی را چارهٔ [[کار ایران]] دانست.
بختیار در خارج از کشور فعالیت سازمان‌یافته و منسجمی را علیه نظام رژیم تازه تاسیس جمهوری اسلامی آغاز کرد. وی نخست با ارسال کمک مالی از حامیان [[کودتای نوژه]] استقبال کرد. همچنین وی به بغداد و دیدار با [[صدام حسین]] دعوت شد و با وی ملاقات‌های متعددی داشت و در تمام سال‌های [[جنگ ایران و عراق|جنگ]] نیز از وی کمک مالی دریافت می‌کرد. دربارهٔ محتوای مذاکرات بختیار با صدام و تشویق یا منع وی از حملهٔ نظامی به ایران دیدگاه‌های متفاوتی اظهار شده است.
<ref>[https://www.radiofarda.com/a/fk-bakhtiar-article09/27950952.html رادیو فردا بختیار؛ ۹ - کودتا با پول صدام]</ref> <ref>[https://www.radiofarda.com/a/fk-bakhtiar-article10/27950956.html رادیو فردا بختیار؛ ۱۰ - نقش شاپور بختیار در حمله عراق به ایران]</ref>
بختیار در فراخوانی در ۱۴ مرداد ۱۳۵۹ از تمامی یاران و هم‌رزمان سابق خود در جبههٔ ملی و کسانی که دغدغهٔ دست‌یابی به اصولی چون [[آزادی]]، [[استقلال]]، [[عدالت|عدالت اجتماعی]] و دموکراسی به معنای واقعی کلمه، در ایران را دارند خواست که به [[نهضت مقاومت ملی ایران]] بپیوندند و مبارزه علیه جمهوری اسلامی ایران را در این راه ادامه دهند.<ref>{{یادکرد وب |نشانی =http://www.shapourbakhtiar.com/pdfs-words/uns.pdf|عنوان = دربارهٔ نهضت| قالب=پی‌دی‌اف|تاریخ بازدید =۱۲ دسامبر ۲۰۱۱}}</ref><ref>{{یادکرد وب |نشانی = http://www.namir.info/Neuer%20Ordner/05-Spalte%20Links/Bakhtiar/18-10-10-%20payame%20dr%20shapoor%20bakhtiar%20be%20yaran%20va%20hamrazman%20dirin.htm|عنوان =پیام شاپور بختیار به یاران و همرزمان دیرین در جبهه ملی | ناشر =نهضت مقاومت ملی ایران |تاریخ = |تاریخ بازدید =۱۵ دسامبر ۲۰۱۱}}</ref>