بوئینگ ۷۴۷: تفاوت میان نسخه‌ها

مدتی بعد هم چهار موتوره بودن نیز به الزامات بالا اضافه شد؛ چهار موتور قدرتمند با مصرف سوخت کمتر. در ۱۸ می ۱۹۶۴ شرکت‌های بوئینگ، [[شرکت هواپیماسازی داگلاس]]، [[جنرال داینامیکس]]، [[لاکهید کورپوریشن]]، و [[مارتین مریتا]] طرح‌های پیشنهادی خود را به نیروی هوایی ارائه کردند؛ هم‌زمان طرح‌هایی نیز از موتورهایی قدرتمند از سه شرکت [[جی‌ای اوییشن]]، [[کرتیس رایت]]، و [[پرت اند ویتنی]] رسیدند. پس از تحقیقات فراوان بر روی طرح‌های پیشنهادی، سرانجام ایده‌های‌های سه شرکت بوئینگ، [[لاکهید مارتین]] و داگلاس پذیرفته شدند و از بین طرح‌ها برای ساخت موتوری قوی، موتورهای جنرال الکتریک و پرات اند ویتنی انتخاب شدند.<ref name="Norton_C-5" />

هر یک از سه طرح پیشنهادی نام‌گذاری شدند که این نام‌گذاری‌ها با استفاده از اعداد انجام شد. یکی از الزامات CX-HLS در جلویی برای بارگیری بود اما یک مشکل وجود داشت؛ آن هم این که اگر قرار بود یک همچین دری در دماغه تعبیه شود [[کابین خلبان]] چه وضعیتی پیدا می‌کرد؟ هر سه شرکت برای حل این مشکل تصمیم به انتقال کابین خلبان به بالای بدنهٔ اصلی (محفظهٔ بارگیری) گرفتند. داگلاس یک پد کوچک در بالا و جلوی بال‌ها اضافه کرد، لاکهید از یک ستون (spine) طویل در بالای بدنه که تا انتهای هواپیما ادامه داشت استفاده کرد تا این که در نهایت بوئینگ دست به ابتکار عملی جالبی زد. بوئینگ به‌جای استفاده از یک پد کوچک، طرح هواپیمایی با دو عرشهٔ پروازی را ارائه کرد؛ به این صورت که بر روی عرشهٔ اصلی (محفظهٔ بارگیری) عرشهٔ دومی نیز قرار می‌گرفت که از دماغه شروع و به بال‌ها ختم می‌شد؛ به عبارتی دیگر طول عرشهٔ دوم تقریباً ۲/۱ طول عرشهٔ اصلی بود.<ref>[https://web.archive.org/web/20141014202050/http://airwaysnews.com/html/museums/boeing-archives-bellevue-washington-usa/boeing-cx-hls-model-196364/19149 Boeing CX-HLS Model at Boeing Corporate Archives - 1963/64]{{سخ}}[http://bemil.chosun.com/nbrd/gallery/view.html?b_bbs_id=10044&num=169918 Models of Boeing C-5A proposal and Lockheed's (Korean text] - [http://bemil.chosun.com/nbrd/bbs/view.html?b_bbs_id=10050&num=4082 next page])</ref><ref>[http://oea.larc.nasa.gov/PAIS/Partners/C_5.html "Lockheed C-5 Galaxy, Partners in Freedom."] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20071214134934/http://oea.larc.nasa.gov/PAIS/Partners/C_5.html |date=December 14, 2007}} ''NASA'', 2000, see images in "Langley Contributions to the C-5". Retrieved: December 17, 2007.</ref> در سال ۱۹۶۵ هواپیمای لاکهید ساخته شد؛ موتورهای طراحی‌شده توسط جنرال الکتریک برای این هواپیما در نظر گرفته شدند. نیروی هوایی نام [[لاکهید سی-۵ گالکسی]] را بر این هواپیما نهاد. لاکهید سی-۵ گالکسی بزرگترین [[هواپیمای ترابری نظامی]] جهان در آن زمان بود<ref name="Norton_C-5" /> اما با این حال بوئینگ همواره به تحقیقات خود ادامه داد تا این که تصمیم گرفت هواپیمای دو عرشه‌ای (double deck) خود را بسازد. سرانجام هواپیمایی که درِ بارگیری‌اش به سمت بالای کابین خلبان باز می‌شد، بوئینگ ۷۴۷ نام گرفت.<ref>Jenkins 2000, pp. 12–13.</ref>

[[Fileپرونده:Iran Air Boeing 747-200 cockpit Sharifi.jpg|thumbبندانگشتی|یک فروند بوئینگ ۷۴۷–۲۰۰ متعلق به [[ایران ایر]]، نشان‌دهندهٔ تولید اولیهٔ کابین خلبان ۷۴۷ است که در واقع کابین خلبان در عرشهٔ بالایی است.]]

در دههٔ ۱۹۶۰ میلادی که مسافرت هوایی افزایش یافته‌بود، طرح بوئینگ ۷۴۷ قانع‌کننده به‌نظر می‌رسید.<ref name=Norris_Wagner_p13>Norris and Wagner 1997, p. 13.</ref> بوئینگ رهبری ساخت ۷۴۷ را به یکی از مهندسان ارشد و با سابقهٔ خود، [[جو ساتر]] محول کرد.<ref name="Sutter_p80-4">Sutter 2006, pp. 80–84.</ref> ساتر نخستین مطالعات و دوره‌های طراحی را در خطوط هوایی نظیر [[پان امریکن ورلد ایرویز]] گذرانده بود به‌خاطر همین به خوبی می‌دانست که خطوط هوایی به چه هواپیمایی نیاز دارند. در آن زمان تفکر عموم این بود که ۷۴۷ قرار است سرانجام جایگزین هواپیماهای [[مافوق صوت]] شود.<ref>[http://news.bbc.co.uk/2/hi/uk_news/852087.stm "Air travel, a supersonic future?."] ''BBC News'', July 17, 2001. Retrieved: December 9, 2007.</ref> بوئینگ به این اندیشه واکنش نشان داد و با تکمیل کردن طرح ۷۴۷ ثابت کرد که از این هواپیما می‌توان به آسانی برای جابجایی محموله‌های خیلی بزرگ استفاده کرد؛ زیرا ۷۴۷ را می‌توان با هر شرایطی به راحتی و سریع وفق داد. ادامه دادن پروژهٔ ۷۴۷ مسئولان بوئینگ را بر آن داشت که علاوه بر نمونهٔ باربری این هواپیما، نمونه‌ای مسافربری نیز در دستور کار خود قرار دهند. در آوریل ۱۹۶۶ بوئینگ اولین سفارش ساخت ۷۴۷ را از خط هوایی پان امریکن ورلد ایرویز دریافت کرد. بر طبق این سفارش و قراردادی که بین دو طرف بسته شد، بوئینگ موظف به ساخت ۲۵ فروند ۷۴۷ سری ۱۰۰ (اولین مدل ۷۴۷) با ارزشی معادل ۵۲۵ میلیون [[دلار آمریکا]] برای این خط هوایی شد. در میان مهمانی امضاکردن قرارداد اول جت‌های تجاری ۷۴۷ که در پنجاهمین سالگرد تأسیس شرکت بوئینگ در [[سیاتل]] برگذاربرگزار شد، [[جان ترایپ]] اشاره به این موضوع کرد که روزی ۷۴۷ تبدیل به بهترین سلاح با بُرد میان‌قاره‌ای برای نشان‌دادن صلح خواهد شد.<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=rfpsBQAAQBAJ&pg=PA31|title=The Airbus A380: A History|last=Simons|first=Graham|year=2014|page=31|isbn=978-1-78303-041-5}}</ref>

[[Fileپرونده:Boeing Factory 2002.jpg|thumbبندانگشتی|مونتاژ نهایی بوئینگ ۷۴۷ در [[کارخانه اورت بوئینگ]].]]

در بوئینگ ۷۴۷–۴۰۰ تغییرات تکنولوژیکی و ساختاری متعددی برای یک بدنه کارآمدتر، انجام شده‌است. از ویژگی‌های متمایز آن نسبت به قبل ۷۴۷ می‌توان به نصب بالک ۱٫۸ متری در انتهای بال‌ها، اضافه کردن [[کابین خلبان شیشه‌ای]] و بهینه کردن سوخت در موتورها اشاره کرد.

در این مدل همچنین [[طراحی داخلی]] کاملاً بروز شده‌است. این مدل دارای ظرفیت حداکثر ۷۰۰ مسافر (در کلاس ۷۴۷–۴۰۰دی) می‌باشد و می‌تواند بدون توقف، تا ۱۴٫۲۰۰ کیلومتر را با حداکثر ظرفیت بار طی نماید. نخستین سری از بوئینگ ۷۴۷–۴۰۰ در ۹ فوریه ۱۹۸۹ توسط شرکت [[نورت‌وست ایرلاینز]] به خدمت گرفته شد.

بوئینگ ۷۴۷–۸ سومین نسل از هواپیمای بوئینگ ۷۴۷ می‌باشد، که طراحی بال‌های آن تغییر کرده، همچنین طول بدنه آن نیز از [[مدل استاندارد]] ۷۴۷ بسیار بزرگتر می‌باشد. بوئینگ ۷۴۷–۸ بزرگترین هواپیمای تجاری است که هم‌اکنون در ایالات متحده ساخته می‌شود، همچنین درازترین هواپیمای مسافربری جهان می‌باشد. مدل ۷۴۷–۸ در دو کلاس ساخته می‌شود، که شامل بوئینگ ۷۴۷–۸ اینترکانتیننتال (به‌اختصار: ۷۴۷–۸آی) و بوئینگ ۷۴۷–۸ باری (به‌اختصار: ۷۴۷–۸اف) می‌باشد.

در ژوئیهٔ ۲۰۱۸ میلادی ۴۶۲ فروند بوئینگ ۷۴۷ در شرکت‌های هواپیمایی مختلف مشغول به فعالیت هستند که [[بریتیش ایرویز]] با داشتن ۳۶ فروند بوئینگ ۷۴۷–۴۰۰ بزرگ‌ترین کاربر این هواپیما است.<ref name=":1" />

[[Fileپرونده:B747FAMILYv1.0.png|thumbبندانگشتی|upright=1|دیاگرام مدل‌های بوئینگ ۷۴۷.{{سخ}}از بالا: ۷۴۷–۱۰۰ (نمای پشت، مقطع و جلو). نماهای جانبی، به ترتیب نزولی: ۷۴۷اس‌پی، ۷۴۷–۱۰۰، ۷۴۷–۴۰۰، ۷۴۷–۸آی، و ۷۴۷ال‌سی‌اف.]]

! مدل|||کد [[سازمان بین‌المللی هوانوردی غیرنظامی]]<ref name=ICAOcode />||سفارش‌ها||تحویل داده‌شده‌ها||سفارش‌های تکمیل‌نشده

لازم است ذکر شود که ایران‌ایر در سال‌های گذشته تعدادی هواپیما از انواع سری‌های ۱۰۰، ۲۰۰ و ۴۰۰ از شرکت‌های مختلف از جمله [[نیروی هوائی]] ایران اجاره نموده‌است که هواپیمای ملکی این شرکت محسوب نمی‌شود.

بوئینگ ۷۴۷ تاکنون ۱۴۶ سانحهٔ هوائی ثبت شده دارد<ref>{{یادکرد وب|نام خانوادگی=Ranter|نام=Harro|وبگاه=aviation-safety.net|نشانی=http://aviation-safety.net/database/dblist.php?Type=104|عنوان=Aviation Safety Network> ASN Aviation Safety Database> Type index> ASN Aviation Safety Database results|بازبینی=2018-01-06}}</ref> که ۶۱ سانحه منجر به از دست رفتن کلی هواپیما و کشته شدن ۳۷۲۲ نفر شده‌است.<ref>{{یادکرد وب|نام خانوادگی=Ranter|نام=Harro|وبگاه=aviation-safety.net|نشانی=http://aviation-safety.net/database/dblist.php?field=typecode&var=104%&cat=%1&sorteer=datekey&page=1|عنوان=Aviation Safety Network> ASN Aviation Safety Database> ASN Aviation Safety Database results|بازبینی=2018-01-06}}</ref> آخرین سانحهٔ این نوع هواپیما پرواز ۶۴۹۱ هواپیمائی ترکیه در ژانویه سال ۲۰۱۷ میلادی بوده‌است. همچنین ۳۲ مورد [[هواپیما ربایی]] با ۷۴۷ به ثبت رسیده که منجر به کشته شدن ۲۴ نفر شده‌است.<ref>{{یادکرد وب|نام خانوادگی=Ranter|نام=Harro|وبگاه=aviation-safety.net|نشانی=http://aviation-safety.net/database/type/type-stat.php?type=104|عنوان=Aviation Safety Network> ASN Aviation Safety Database> Aircraft type index> Boeing 747> Boeing 747 Statistics|بازبینی=2018-01-06}}</ref>