دما: تفاوت میان نسخه‌ها

'''دما'''، یک کمیّت فیزیکی است که میزان گرمی و سردی را مشخص می‌کند. اگر دو جسم دارای دمای متفاوت باشند، [[انرژی گرمایی|گرما]] از جسم با دمای بیشتر به جسم با دمای کمتر منتقل می‌شود تا هنگامی که دمای دو جسم به [[تعادل گرمایی|تعادل]] برسد.<ref>{{پک|مورتیمر|۱۳۸۱|ک=شیمی عمومی ۱|ص=۵۲}}</ref>

ممکن است در جابه‌جایی گرمایی، جسم دارای دمای بیشتر، مجموع انرژی گرمایی کمتری داشته باشد، اما باز هم انرژی گرماییگرما از دست بدهد و جسم دارای دمای کمتر مجموع انرژی گرمایی بیشتری داشته باشد، اما باز هم انرژی گرماییگرما دریافت کند.

یکاهای گوناگونی برای اندازه‌گیری دما تعریف شده‌اند. در دستگاه بین‌المللی از یکای [[کلوین]] استفاده می‌شود؛ ولی یکاهای دیگری مانند [[سلسیوس]] و [[مقیاس فارنهایت|فارنهایت]] نیز برای اندازه‌گیری دما به کار می‌روند.

دما یک ویژگی هر ماده است که وابسته به انرژی گرمایی آن ماده است. هر چه انرژی گرمایی ماده‌ای افزایش یابد، دمای آن نیز افزایش پیدا می‌کند. دما به عنوان میزان گرم بودن یک ماده تعریف می‌شود. به بیان دیگر، میان دو ماده با دمای متفاوت، ماده‌ای که گرمای بیشتری داشته‌باشد، دمای آن نیز بالاتر است. برای اندازه‌گیری دمای مواد، یکاهای مختلفی تعریف می‌شوند.

=== یکاهای اندازه‌گیریدما ===

یکاهای گوناگونی برای اندازه‌گیری دما تعریف شده‌اند. تفاوت یکاهای مختلف، در دو عامل ''نقطه صفر یکا'' و ''نرخ تغییر واحد یا درجه هر یکا'' است.

فارنهایت با نماد F°، یکای دیگری برای اندازه‌گیری دما است که در گذشته، در بسیاری از کشورها به کار گرفته می‌شد و اکنون در کشورهای اندکی از جمله [[ایالات متحده آمریکا]] همچنان به عنوان یکای اصلی اندازه‌گیری دما به کار می‌رود. نقطه صفری که [[گابریل دانیل فارنهایت|گابریل دنیل فارنهایت]] انتخاب کرد عبارت بود از دمای تعادل گرمایی مخلوطی با نسبت برابر از یخ، آب و [[آمونیوم کلرید]] (که مقدار آن برابر ۱۷٫۷۸- سلسیوس است). هم‌چنین دو نقطه مرجع دیگر را دمای تعادل گرمایی مخلوط آب و یخ (دمای صفر درجه سلسیوس) به معادل ۳۲ فارنهایت و دمای بدن انسان معادل ۹۶ فارنهایت در نظر گرفت. فارنهایت دریافت که دمای جوش آب با این یکا برابر ۲۱۲ درجه است.

=== روابط میان یکاهای مختلف اندازه‌گیری دما ===

رابطه‌های زیر میان یکاهای متداول اندازه‌گیری دما وجود دارد: