شهرستان تویسرکان: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
خنثی‌سازی ویرایش 25620001 توسط 78.39.215.175 (بحث)
برچسب: خنثی‌سازی
کتابخانه مرکزی شهرستان تویسرکان
برچسب‌ها: افزودن القاب حذف منبع ویرایشگر دیداری
خط ۹:
|استان= همدان
|نام‌های‌قدیمی=رودآور(رودلاور)
|سال‌شهرستان‌شدن=1328 ه ش
|جمعیت = 101٬666 نفر سال 1395<ref name="آمار">[http://www.amar.org.ir/Portals/2/pdf/jamiat_shahrestan_keshvar3.pdf پایگاه اینترنتی مرکز آمار ایران-آمار سال ۱۳۹۰]</ref>
|رشدجمعیت=-1/2
خط ۱۵:
|زبان= [[فارسی]]<ref>[http://www.loghatnaameh.org/dehkhodaworddetail-03e90c9cbd804b86a9744f78c4ac4433-fa.html لغت‌نامه دهخدا]</ref>
|مذهب=شیعه
|مساحت=1556 كيلومتر مربع
|ارتفاع=1784
|میانگین‌دما=17
|میانگین‌بارش‌سالانه=125
|شمارروزهای‌یخبندان=120
|فرماندار=حبیب مومیوند
|پیش‌شماره=081
|وب‌گاه=
خط ۲۶:
|بخش‌ها= مرکزی،قلقلرود
}}
'''شهرستان تویسرکان''' یکی از شهرستان‌های [[استان همدان]] در ایران است. مرکز این شهرستان شهر [[تویسرکان]] است. تویسرکان در جنوب کوه [[کوهستان الوند|الوند]] و شهر همدان واقع شده‌است.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده=علی‌اکبر دهخدا|کد زبان=|تاریخ=|وب‌گاه=واژه یاب|نشانی=https://www.vajehyab.com/dehkhoda/تویسرکان|عنوان=تویسرکان|بازبینی=}}</ref>
 
تویسرکان در جنوب کوه [[کوهستان الوند|الوند]] و شهر همدان واقع شده‌است.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده=علی‌اکبر دهخدا|کد زبان=|تاریخ=|وب‌گاه=واژه یاب|نشانی=https://www.vajehyab.com/dehkhoda/تویسرکان|عنوان=تویسرکان|بازبینی=}}</ref>
 
مطالعات تاریخی نشان می‌دهد در محل تویسرکان شهری با قدمت ۳ هزار سال وجود داشته که در مرور زمان هیچ اثری از آن باقی نمانده است. بر اساس کاوش‌های باستان‌شناسی انجام‌شده دربر تپهروی باستانیآثار باباو کمالبقایای وکهن آثاردر شهرستان و اشیاء به‌دست‌آمده از آن، قدمت این منطقه به حدود ۴ هزار سال قبل از میلاد می‌رسد. هم‌چنین آثاربر وطبق بقایایمستندات کهنبدست بیانگر آن است کهآمده در محل کنونی تویسرکان شهرو بزرگینقاط بادیگر قدمتشهرستان ۳تمدن هزارهای سالبزرگی ودر هم شهرها و بخش‌های دیگریگذشته در نقاط دیگر این شهرستانمناطق وجود داشته است.تویسرکان را ازنظر تنوع زیستی می‌توان به سه بخش کوهستانی، کوهپایه‌ای و جلگه‌ای تقسیم کرد.این شهر به خاطر بزرگی و تعدد در درخت گردو و همچنین با کیفیت بودن آن شهرت دارد.
 
تویسرکان را ازنظر تنوع زیستی می‌توان به سه بخش کوهستانی، کوهپایه‌ای و جلگه‌ای تقسیم کرد.این شهرستان به دلیل شرایط خاص جغرافیایی و آب و هوایی به قطب تولید گردو شهرت دارد.
<ref>[http://www.dastour.ir/Brows/?lid=24595 صورت ضمیمه قانون اصلاح قانون تقسیمات کشوری<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref>شهرستان تویسرکان براساس قانون تقسیمات کشوری مصوب سال ۱۳۲۸ ه‍.ش به شهرستان ارتقاء یافت.
 
 
زبان مردم تویسرکان در شهرها، بخش‌ها و بیشتر روستاها فارسی با لهجه لری است، اما در بعضی از روستا ها به زبان‌های گویش های کردی ،لکی و ترکی صحبت می‌کنند. بیشتر مردم این شهر از اقوام فارس و لر و کرد هستند. جمعیت شهرستان تویسرکان و شهر تویسرکان از ابتدای [[انقلاب ۱۳۵۷ ایران|انقلاب ۱۳۵۷]] سیر نزولی داشته‌است به‌طوری‌که تعداد جمعیت آن از ۱۴۰ هزار نفر تا سال 1395 به101،666به 101،666 هزار نفر کاهش داشته‌است.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده=محمد مروار|کد زبان=|تاریخ=|وب‌گاه=[[دائرة المعارف بزرگ اسلامی]]|نشانی=https://www.cgie.org.ir/fa/publication/entryview/3231|عنوان=تویسرکان|بازبینی=}}</ref>
 
== تقسیمات کشوری ==
خط ۵۶:
شهرستان تویسرکان با مساحت ۱۵۵۶ کیلومتر مربع از ۳ شهر تویسرکان. سرکان. [[فرسفج]] و ۲ بخش: مرکزی و قلقل رود و ۷ دهستان و ۱۱۱ روستا تشکیل شده و طبق سرشماری سال ۱۳۷۵ دارای ۱۱۸۹۵۴ نفر جمعیت و تراکم نسبی ۷۴/۴ نفر در هر کیلومتر مربع است.
 
دین و مذهب مردم آن، [[اسلام]] و [[شیعه جعفری|شیعه]] است.<ref>[http://www.hamshahrionline.ir/News/?id=26496 همشهری آنلاین]</ref>
 
== آثار تاریخی، مکان‌های گردشگری و زیارتی ==
خط ۶۶:
* [[چنار مسجد باغوار تویسرکان|چنار مسجد باغوار]]
* [[میررضی آرتیمانی|آرامگاه میررضی آرتیمانی]]
* [[پارک توریستی کمربسته|پارک توریستی و]] [[چنار کمربسته|چنارهای کمربسته سرکان]]
*[[قلعه اردلان|قلعه اردلان در روستای اشتران]]
* [[چنار کمربسته|چنارهای کمربسته سرکان]]
* [[قیصریه]]
* [[قلعه اردلان]]
* [[امامزاده زیدبن علی معروف به شاه زید]]
* [[امامزاده ناصر واقع در روستای کرزان]]
سطر ۸۲ ⟵ ۸۰:
* [[امامزاده طاهر واقع در اشتران]]
 
== صنایع دستی و محصولات کشاورزی ==
<gallery>
<br />
پرونده:میدان ورودی شهر تویسرکان در روزهای آغازین سال 1392 - panoramio.jpg|<small>'''تویسرکان دیار تمدن و تدین'''</small>
 
</gallery>
=== سدفرش سرابیو قالی تویسرکان ===
در روستاهای تویسرکان به دلیل وجود زمستانهای پر برف و دهات دور از دسترس و وجود پشم و پنبهٔ فراوان، از قدیم قالی بافی وجود داشته‌است. وجود فرشهای بالنسبه مرغوب با نقوش و رنگ آمیزی‌های زیبا که متجاوز از ۱۰۰ سال عمر دارند نشان از فرش‌بافی مطلوب و با ارزشی، حداقل در برخی روستاها یا مناطقی که دارای خان و ارباب بوده‌اند، می‌دهد.
 
صنایع‌دستیاز تویسرکاندیگر عبارت‌اندصنایع‌ ازدستی تویسرکان سفال‌گری، تکه‌دوزی، چرم‌دوزی، معرق، منبت و قلاب‌بافیقلاب‌ بافی میباشد.
<br />
 
=== منبت کاری ===
تولید انواع صنایع دستی چوبی مانند: خراطی، ظریف کاری و منبت کاری از دیرباز در منطقه شهری تویسرکان رواج داشته و اخیراً شمار زیادی از اهالی روستاهای توابع شهرستان نیز به این صنعت روی آورده‌اند. این شهرستان با دارا بودن بیش از ۳۶۸۰ هکتار سطح زیرکشت درختان مثمر و بارده و ۷۱۰هکتار نهال گردو، بالاترین سطح زیرکشت در استان همدان و یکی از قطب‌های تولید گردو در کشور محسوب می‌شود.
 
== غذاهای تویسرکان ==
از غذاهای محلی شهرستان می‌توان به انواع آش ها شامل آش سماق، آش رشته سماق، آش قوربا(آش ترش)، آش کشک بادمجان، آش ترخینه ،آش کاچی، آش دوغ ،آش اماج ،آش خیار چنبل، آش کلم‌قمری،آش قلیه و... اشاره کرد و از دیگر غذا های مرسوم شهرستان گرده مغزی(پیتزا محلی)، گل سینه، دلمه برگ مو، دلمه کلم ،کلم پلو، آبگوشت یخنی ، خورشت فسنجان ، پلته پلو و ... میباشد.
 
== سوغات ==
گردو ، نقل و نبات، دینو(هسته زردآلو) ،کلوچه، نان قندی، عسل، [[کشمش]]،بادام، پشمک، عسل، سماق و انواع آلو و… از سوغاتی های شهرستان تویسرکان به‌شمار می‌رود .
یکی از سوغاتی‌های خوشمزه تویسرکان، نقل آن است که بسیار مشهور است و طرفداران زیادی دارد. از دیگر سوغاتی‌های خوشمزه تویسرکان می‌توانیم به گردو، بادام، پشمک، عسل، سماق و انواع آلو اشاره‌کنیم.
 
== آرامگاه حضرت حَبَقّوق (حیقوق) نبی (علیه السلام) ==
 
 
[[حیقوق]] هشتمین نبی از دوازده نبی صاحب کتاب [[بنی اسراییل]] در عهد عتیق، و معاصر با [[دانیال|دانیال نبی]] است. وی حدود ۲۷۰۰ سال پیش می‌زیسته و نگهبان معبد بزرگ یهودیان در [[اورشلیم]] بوده‌است. حدود سال ۵۹۰ قبل از میلاد، [[بخت‌النصر]]، پادشاه [[کلده]] به [[اورشلیم]] حمله کرد و یهودیان زیادی را به قتل رساند و نزدیک به بیست هزار نفر از آنان را اسیر و به شهر [[تمدن بابل|بابل]] پایتخت [[کلده]] (که نزدیک [[بغداد]] فعلی قرار داشت) انتقال داد. [[حیقوق]] در بین این زندانیان بود و مدت طولانی در زندان به سر برد.
== صنایع‌دستی ==
صنایع‌دستی تویسرکان عبارت‌اند از سفال‌گری، تکه‌دوزی، چرم‌دوزی، معرق، منبت و قلاب‌بافی.
 
در سال ۵۴۸ قبل از میلاد [[کورش بزرگ]] پادشاه ایران به کلده حمله کرد و در جنگی طولانی لشکریان کلده را شکست داد، بابل را تصرف کرد و طی فرمانی دستور آزادی کلیه اسیران و زندانیان یهود را صادر نمود. پس از آزادی از بند اسارت بابلیان، حیقوق به ایران مهاجرت کرد و در شهر تویسرکان (رودآور) ساکن شد و در همین شهر درگذشت.
== غذای محلی ==
از غذاهای محلی تویسرکان می‌توانیم از آش سماق، کوفته نخودی، آش کلم‌قمری یاد کنیم.آش جو.آش کشک.آش خیار
 
آرامگاه [[حیقوق]] در تویسرکان طی قرون متمادی چندین بار بازسازی شده‌است و آخرین بار توسط محمدعلی‌خان میرزایی (ملک جمشید) در سال ۱۳۴۰ هجری شمسی بازسازی شده‌است. این آرامگاه یکی از قدیمی‌ترین آثار تاریخی ایران محسوب می‌شود. هم‌اکنون آرامگاه زیارتگاه اهالی [[شهرستان تویسرکان]] و اقلیتهای دینی سایر شهرهای ایران می‌باشد.
== سد سرابی تویسرکان ==
در بهمن ماه ۱۳۹۳ سد سرابی با ظرفیت ۱۱ میلیون و ۵۰۰ هزار متر مکعب افتتاح گردید.<ref>http://www.yjc.ir/fa/news/5160936</ref> ساخت این سد با توجه به کوچکی مخزن ذخیره آن که سدی بسیار کوچک است اثرات زیست‌محیطی مخربی نداشته و در طول سال تنها جلوی سیلاب‌های فصلی رودخانه سرابی را گرفته‌است و بر روند مداوم اب رودخانه سرابی تأثیری نداشته و موجب رونق کشاورزی و سرسبزی منطقه سرابی و تویسرکان شده‌است.
 
== جستارهای وابسته ==