ایران پیش از تاریخ: تفاوت میان نسخه‌ها

سکونتگاه‌های انسان اولیه در [[پارینه‌سنگی میانی]]، اغلب در غارهای ناحیه [[زاگرس]] شامل [[غار کوبه]]، [[غار خار]] و پناهگاه سنگی [[وارواسی]] کشف شده‌است. این مکان‌ها نزدیک منابع ساخت ابزار سنگی [[موستری]] می‌باشد و نوع ابزارها نشانه غلبه روش زندگی شکارگری است. در دوره [[پارینه‌سنگی پسین]]، سکونتگاه‌های ناحیه زاگرس در فضای باز واقع شده‌است و ابعاد مختلف آن‌ها نشان دهنده یک نظام سلسله مراتبی است، به‌طوری‌که گویا سکونتگاه‌های بزرگتر گنجایش پنجاه نفر را دارد. سکونتگاه‌هایی نیز برای دسته‌های کوچک شکارچیان تعبیه شده که تا دو تا پنج نفر گنجایش دارد و مناسب اقامت کوتاه مدت است. این سکونت گاه‌ها به دو فرهنگ [[برادوستی]](Baradostian) و [[زارزی]](Zarzian) تعلق دارد. در قیاس با فرهنگ موستری دوره میانی، فرهنگ برادوستی (۴۰۰۰۰ تا ۲۰۰۰۰ سال پیش) توان ساخت انواع بیشتری از ابزارها را داشته و تکنیک‌های پیشرفته تری برای ابزارسازی به کار گرفته‌است. ساخت ابزارهای تیغه‌ای نشانه بهره‌گیری بیشتر از گیاهان است. فرهنگ زارزی که از ۲۰۰۰۰ تا ۱۲۰۰۰ قبل رواج داشته‌است، احتمالاً از فرهنگ برادوستی برآمده باشد، یا با فاصله زمانی از آن شکل گرفته باشد. در این دوره ابزارهای کوچکتری نظیر [[:en:Microlith|میکرولیت]] و [[:en:Microburin|میکروبرین]] ساخته شده‌است. در اواخر این دوره از سنگ برای آسیا کردن دانه گیاهان وحشی استفاده می‌شود.<ref>{{پک|Daryaee|2012|ف=The Oxford Handbook of Iranian History|زبان=en|ص=14-15}}</ref>

 

 

سکونتگاه [[قره‌کمر]]، در شمال شهر [[ایبک|اَیبَک]] در [[ولایت سمنگان]] [[افغانستان]]، کشف شده که آثار بدست‌آمده از آن نزدیکترین مشابه آن [[فرهنگ برادوستی]] در کوه‌های [[زاگرس]] در [[ایران]] است.<ref name="ReferenceA">[[وارویک بال]]، 'فهرست پایگاه‌های باستان‌شناسیِ افغانستان'، جلد ۱، ۱۹۸۲، ص. ۱۴۸</ref>سکونتگاه‌های [[دشت ناور]]، در [[ولایت غزنی]]، که قدمتی بین ۳۰٫۰۰۰–۵۰٫۰۰۰ سال دارد و آثار یافت شده در آن شبیه آثار موجود در [[دره کور|درهٔ کور]] [[ولایت بدخشان|بدخشان]] است.<ref name="ReferenceA">وارویک بال، 'فهرست پایگاه‌های باستان‌شناسیِ افغانستان'، جلد ۱، ۱۹۸۲، ص. ۸۶</ref><ref name="ReferenceA">وارویک بال، 'فهرست پایگاه‌های باستان‌شناسیِ افغانستان'، جلد ۱، ۱۹۸۲، ص. ۸۶</ref>