ارتدکس: تفاوت میان نسخه‌ها

'''اُرْتُدُکْسْ''' یا '''ارتدوکس''' یا '''ارتودوکس''' از ریشهٔ [[زبان یونانی|یونانیِ]] ''اُرْثُذُکْسُش'' (ορθοδοξος) به معنی «راست‌آیین»، «حق‌کیش» یا «صاحب عقیدهِ درست» است. این واژه در تعریف باورهای [[دین]]ی به اصول اعتقادیِ درست و پیروان آن اطلاق می‌شود و در مقابل اعتقادات [[هتردکسس]] (دارای عقیدهٔ بدعت‌آمیز) و پیروان آن قرار می‌گیرد. این واژه اولین بار در [[مسیحیت]] [[سده ۱ (میلادی)|قرن اول میلادی]] و توسط پدر روحانی‌های یونانی به‌کار برده شد. از آنجایی که تقریباً همهٔ گروه‌های مسیحی باورهای دینی خود را درست می‌دانند، مفهوم واژهٔ «ارتدکس» در یک مورد خاص را تنها می‌توان با بررسی متنی که در آن به‌کار رفته‌است تعیین کرد.

 

این واژه در عنوان رسمیِ کلیسای یونان معروف به ''[[کلیسای ارتدکس شرقی]]'' و دیگر کلیساهای وابسته به آن به‌کار رفته‌است. همچنین، واژهٔ ارتدکس در عنوان شماری از کلیساهای شرقیِ کوچک‌تر آمده‌است که در [[سده ۵ (میلادی)|قرن پنجم میلادی]] در نتیجهٔ «[[جدال مونوفیزیت]]» (اعتقاد به اینکه [[مسیح]] دارای یک ذات است) از جهان مسیحیت جدا شدند و برای خود فرقهٔ جدیدی ایجاد کردند. گفتنی است عده‌ای از مسیحیان بر این باورند که عیسی مسیح دارای دو ذات آسمانی و انسانی است، در حالی که عده‌ای دیگر معتقدند اگرچه این پیامبر در هنگام تولد، در جریان حیات و در هنگام مرگ، دارای کالبد انسانی بوده، همچنان از یک ذات واحد آسمانی برخوردار بوده‌است.

در دین [[یهودی|یهود]]، ''[[یهودیت ارتدکس]]'' لقب دسته‌ای از کلیمیان است که از لحاظ عقیدتی و اعمال دینی شدیداً پیرو سنت‌های قدیمی هستند. بر همین اساس، یهودیت ارتدکس دیدگاه‌های مدرنِ [[یهودیت اصلاح‌گرا]] را رد می‌کند. یهودیت اصلاح‌گرا معتقد است که ''کتاب مقدس'' و دیگر متون مقدسِ یهودیت نه‌تنها دربرگیرندهٔ اصول اخلاقیِ جاودان است، بلکه همچنین حاوی تفسیرهایی است که متناسب با زمان و فرهنگ از قانون شده و ممکن است به مرور زمان به‌طور مشروع کنار گذاشته شوند. ازاین‌رو، از دیدِ یهودیان ارتدکس، قانون [[شریعت]] تغییرناپذیر است و این قانون تنها معیار اعتقاد و پایبندی دینی است.