برآمدگی (فلسفه علم): تفاوت میان نسخهها
محتوای حذفشده محتوای افزودهشده
تبدیل برآمدگی به ظهور یافتگی |
Yamaha5Bot (بحث | مشارکتها) جز ←تعاریف: تمیزکاری با ویرایشگر خودکار فارسی |
||
خط ۱۴:
لغت «برآمدگی» توسط [[جورج هنری لوئیس]] بوجود آمد که چنین نوشته بود:<blockquote>هر نتیجه (برآیندی)، حاصل جمع یا تفریق نیروهای عمل کنندهٔ مؤثر است؛ جمع میشوند اگر [نیروها] همجهت باشند و تفریق میشوند اگر خلاف جهت یکدیگر باشند. علاوه بر این، هر برآیندی را میتوان به مولفههایش تجزیه کرد، به این دلیل که آنها [[همگن]] و [[قیاسپذیری (فلسفه علم)|قیاسپذیر]] هستند. برای ویژگیهای برآمده، قضیه متفاوت است. به جای جمع کردن حرکتِ قابل اندازهگیری با حرکت قابل اندازهگیری دیگری، یا جمع کردن چیزهایی که از یک جنس هستند با یکدیگر، [در خواص برآمده] یک همکاری مشترک بین چیزهایی با جنسهای متفاوت وجود دارد. برآمدگی متفاوت از مولفههای تشکیل دهندهاش است چرا که آنها قیاسپذیر نیستند و نمیتوان به جمع یا تفریق آنها تقلیلشان داد.</blockquote>جفری گلداشتاین، اقتصاددان، تعریف فعلی برآمدگی را در مجله ''برآمدگی'' ارائه کرد. گلداشتاین در ابتدا برآمدگی را: «ظهور بدیع و منسجم ساختارها، الگوها و ویژگیها در طی فرایند [[خودسازماندهی]] در سیستمهای پیچیده» تعریف کرده بود.
تعریفِ گلداشتاین را میتوان برای توصیف ویژگیهای این تعریف با جزئیات بیشتر، توضیح داد:<blockquote>ویژگیهای متداول: (۱) نوآوری رادیکال (ویژگیهایی که قبلاً در سیستم مشاهده نشدهاند)؛ (۲) انسجام یا همبستگی (به این معنی که کلهای یکپارچه خودشان را در طول زمان حفظ میکنند)؛ (۳) «سطح» جهانی (سراسرس) یا ماکرو (بزرگ مقیاس) (مثلا ویژگیهایی از یکپارچگی وجود دارد)؛ (۴) حاصل یک فرایند دینامیکی است(تکامل میابد)؛ و (۵) [[:en:
=== برآمدگی ضعیف و قوی ===
|