معادلات ماکسول: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب‌ها: متن دارای ویکی‌متن نامتناظر ویرایشگر دیداری
تصحیح فنی و نوشتاری متن.
برچسب‌ها: متن دارای ویکی‌متن نامتناظر ویرایشگر دیداری
خط ۱:
{{الکترومغناطیس}}
'''معادلات ماکسوِل'''، [[معادله دیفرانسیل با مشتقات پاره‌ای|معادله‌های دیفرانسیل با مشتقات جزئی]] هستند که به‌همراه [[نیروی لورنتس|قانون نیروی لورنتس]]، مبانی [[الکترومغناطیس کلاسیک]]، [[اپتیک|اپتیک کلاسیک]]، و [[مدار الکتریکی|مدارهای الکتریکی]] هستند. این معادلات مدل ریاضی فناوری‌های [[برق|الکتریکی]]، [[نورشناسی|اپتیکی]]، و [[رادیو|رادیویی]] مانند تولید [[توان الکتریکی]]، [[موتور الکتریکی|موتورهای الکتریکی]]، [[مخابرات بی‌سیم]]، [[رادار]]، [[عدسی|عدسی‌ها]]، و ... را ارائه می‌دهند. معادلات ماکسول، چگونگی تولیدشدن [[میدان الکتریکی|میدان‌های الکتریکی]] و [[میدان مغناطیسی|مغناطیسی]] را توسط [[بار الکتریکی|بارها]] و [[جریان الکتریکی|جریان‌های الکتریکی]]، و نیز تولیدشدن یکی از این میدان‌ها با تغییر میدان دیگر را توصیف می‌کنند.
'''معادله‌های ماکسوِل'''، معادله‌هایی هستند که چگونگی ایجاد شدن [[میدان الکتریکی|میدان‌های الکتریکی]] و [[میدان مغناطیسی|مغناطیسی]] را توسط [[بار الکتریکی|بارها]] و [[جریان الکتریکی|جریان‌های الکتریکی]] و نیز پیدایش یکی از این میدان‌ها توسط تغییر میدان دیگر را توصیف می‌کنند. این معادله‌ها مبانی [[الکترومغناطیس]] (کلاسیک) و [[مهندسی برق]] به‌ شمار می‌روند که اولین بار توسط فیزیکدان اسکاتلندی [[جیمز کلرک ماکسول|جیمز کلارک ماکسول]] فرمول‌بندی شده‌اند. انواع فرمول‌بندی برای این معادله‌ها می‌توان ارائه داد. خود ماکسول این معادلات را در قالب ۸ معادله فرمول‌بندی کرده بود ولی در فضای سه بعدی مشهورترین فرمول بندی، فرمول‌بندی هِوی‌ساید (Heaviside) این معادلات است که دو فرم [[معادله دیفرانسیل|دیفرانسیلی]] و انتگرالی دارد.
 
این معادله‌ها اولین بار توسط فیزیکدان [[اسکاتلند|اسکاتلندی]] [[جیمز کلرک ماکسول|جیمز کلارک ماکسول]] فرمول‌بندی شده‌اند. انواع فرمول‌بندی برای این معادله‌ها می‌توان ارائه داد. خود ماکسول این معادلات را در قالب هشت معادله ارائه کرده‌بود، ولی مشهورترین فرمول‌بندی را [[الیور هویساید|اُلیوِر هِوی‌ساید]] (Heaviside) ارائه کرد که دو فرم [[معادله دیفرانسیل|دیفرانسیلی]] و [[انتگرال|انتگرالی]] دارد.
 
فرم هوی‌ساید این معادله‌ها عبارت هستند از:
سطر ۱۰ ⟵ ۱۲:
! معادلهٔ انتگرالی
|-
| [[قانون گاوس]]:
| <math>\nabla \cdot \mathbf{D} = \rho</math>
| <math>\oint_S \mathbf{D} \cdot d\mathbf{A} = \int_V \rho dV</math>
|-
| نبودن تک‌قطبی مغناطیسی{{سخ}}(قانون گاوس در مغناطیس):
| <math>\nabla \cdot \mathbf{B} = 0</math>
| <math>\oint_S \mathbf{B} \cdot d\mathbf{A} = 0</math>
|-
| [[قانون القای فارادی]]:
| <math>\nabla \times \mathbf{E} = -\frac{\partial \mathbf{B}} {\partial t}</math>
| <math>\oint_C \mathbf{E} \cdot d\mathbf{l} = - \ { d \over dt } \int_S \mathbf{B} \cdot d\mathbf{A}</math>
|-
|[[قانون آمپر]] به علاوهبه‌همراه مکمل ماکسول:
| <math>\nabla \times \mathbf{H} = \mathbf{J} + \frac{\partial \mathbf{D}} {\partial t}</math>
| <math>\oint_C \mathbf{H} \cdot d\mathbf{l} = \int_S \mathbf{J} \cdot d \mathbf{A} +
سطر ۲۸ ⟵ ۳۰:
|}
 
در اینجا <math>\rho</math> [[چگالی بار الکتریکی]]، <math>\mathbf J</math> [[چگالی جریان الکتریکی]]،
<math>\mathbf E</math> [[شدت میدان الکتریکی]]، <math>\mathbf B</math> [[چگالی شار مغناطیسی]] و
<math> \mathbf D</math> و <math>\mathbf H</math> میدانهایی هستند که توسط چگالی قطبیتقطبش الکتریکی و مغناطیسی (به ترتیب <math>\mathbf{P}</math> و <math>\mathbf{M}</math>) در ماده تعریف می‌شوند. در صورتی که ماده خطی باشد، داریمباشد:
 
:<math> \mathbf{P} = \chi_e \varepsilon_0 \mathbf{E} </math>
سطر ۴۶ ⟵ ۴۸:
== فرم تانسوری ==
 
فرم [[تانسور|تانسوری]] چهاربعدی این معادلات این گونه است:
 
:<math>\partial _{\mu }F ^{\nu \mu }=4~\pi J ^{\nu }\,</math>
سطر ۵۶ ⟵ ۵۸:
== معادلات ماکسول ==
[[پرونده:Warszawa Centrum Nowych Technologii UW-6.jpg|220px|بندانگشتی|چپ|معادلات ماکسول (وسط - چپ) به عنوان یک بنای تاریخی در مقابل مرکز [[دانشگاه ورشو]] از فن‌آوری‌های جدید برجسته.]]
معادلات ماکسول مجموعه‌ای از معادلات دیفرانسیل مشتقات جزئی است که همراه با قانون نیروی لورنتس، اساس الکترومغناطیس کلاسیک (که در قدیم الکترودینامیک نیز نامیده می‌شد)، اپتیک کلاسیک و مدارهای الکتریکی را تشکیل می‌دهد . این رشته‌ها به نوبه خود پایه‌های مهندسی برق و فناوری ارتباطات مدرن هستند . معادلات ماکسول به افتخار فیزیکدان و ریاضیدان اسکاتلندی جیمز کلارک ماکسوِل نامگذاری شده است، زیرا در شکل اولیه، آن‌ها همگی در مقاله ای چهار بخشی از سوی او در میان سال‌های 1861 و 1862 منتشر شده‌است . فرم ریاضی قانون نیروی لورنتس نیز در این مقاله ظاهر شد . این معادلات انتشار امواج در خلاء با یک سرعت ثابت را توصیف می‌کنند. ماکسول همچنین نشان داد که این سرعت هم اندازه سرعت نور است و به درستی حدس زد که نور مانند امواج رادیویی و اشعه X، گونه ای از تابش الکترومغناطیسی و در محدوده طول موج های خاص است. معادلات ماکسول توصیف می‌کنند که میدان‌های الکتریکی و مغناطیسی چگونه تولید می‌شوند و با بار و جریان در تغییر هستند. نوشتن معادلات ماکسول به اشکال دیگر که هنوز هم "معادلات ماکسول" نامیده می‌شوند اغلب مفید است. در مکانیک کوانتوم، نسخه ای که بر اساس پتانسیل‌های الکتریکی و مغناطیسی هستند ترجیح داده می‌شود. از آنجا که معادلات ماکسول دلالت بر سرعت ثابت نور دارند، آن‌ها مدت‌ها معتقد بودند که فقط برای یک ناظر ساکن با توجه به فرض "اِتِر" معتبرند. اینشتین، در تئوری نسبیت خاص خود نظریه‌ای به جای معادلات ماکسول داد که برای ناظر دلخواه (ساکن و متحرک) معتبر بود ، و نشان داد که این مفاهیم از نظر فیزیکی مستقل از فضا و زمان ناظر است. با این حال، از اواسط قرن 20 مشخص شده بود که معادلات ماکسول قوانین دقیق جهانی نیستند اما تقریب دقیق تر از نظریه اساسی [[الکترودینامیک کوانتومی]] هستند.
 
== توضیح مفهومی ==
به صورت مفهومی، معادلات ماکسول توصیف می‌کنند که چگونه بارها و جریان‌های الکتریکی به عنوان منابع برای میدان‌های الکتریکی و مغناطیسی عمل می‌کنند . علاوه بر این، توضیح می دهندمی‌دهند که چگونه یک میدان الکتریکی متغیر با زمان یک میدان مغناطیسی متغیر با زمان تولید می‌کند و برعکس. (برای توصیف ریاضی این قوانین پایین را ببینید.) دو تا از این معادلات -معادلات، [[قانون گاوس]] و قانون گاوس در مغناطیس -مغناطیس، توصیف می کنند که چگونه میدان‌ها از بارها سرچشمه می‌گیرند. (برای میدان مغناطیسی، بار مغناطیسی وجود ندارد.). دو معادله دیگر توصیف می‌کنند که چگونه میدان به دور منابع خود در گردش است؛ میدان مغناطیسی در اطراف جریان‌های الکتریکی در قانون آمپر اصلاح شده توسط ماکسول، و میدان الکتریکی در اطراف میدان‌های مغناطیسی در قانون فارادی گردش می کندمی‌گردد.
 
== قانون گاوس ==
قانون گاوس ارتباط بین میدان الکتریکی و بارهای الکتریکی را توصیف می‌کند که به موجب آن خطوط میدان الکتریکی از بار مثبت به سوی بار منفی است. خطوط میدان الکتریکی از بار الکتریکی مثبت شروع شده و به بار منفی می رسند. تعداد خطوط میدان گذرنده از یک سطح بسته مانند یک پوسته کروی، بیانگر کل بار داخل توسط آن سطح بسته است.
 
== قانون مغناطیسی گاوس ==
سطر ۷۵ ⟵ ۷۷:
قانون آمپر تصحیح شده توسط ماکسول بیان می‌کند که میدان مغناطیسی را می‌توان به دو روش تولید کرد؛ با جریان الکتریکی (قانون آمپر) و با تغییر میدان الکتریکی با زمان (این تصحیح ماکسول بود). تصحیح ماکسول در قانون آمپر بسیار مهم است و نشان می دهد که نه تنها نتیجه تغییر میدان مغناطیسی القای میدان الکتریکی است، بلکه تغییر الکتریکی نیز موجب القای میدان مغناطیسی است. بنابراین، این معادلات به امواج الکترومغناطیسی اجازه می‌دهد در فضا منتشر شود. سرعت محاسبه شده برای امواج الکترومغناطیسی، دقیقاً منطبق با سرعت نور و در واقع، نور یک شکل از امواج الکترومغناطیسی است. ماکسول ارتباط بین امواج الکترومغناطیس و نور را در سال 1861 دریافت. و به دنبال آن الکترومغناطیس و اپتیک یکپارچه
 
== ارتباط بینفرمول‌های فرمولهای دیفرانسیلدیفرانسیلی و انتگرالانتگرالی ==
فرمولهای معادلات دیفرانسیل و انتگرال ازنظر ریاضی معادل هستند. با قضیه [[دیورژانس]] در مورد قانون گوس و قانون گاوس برای مغناطیس، و توسط کلوین قضیه استوکس در مورد قانون فارادی و قانون آمپر. هر دو فرمول دیفرانسیلدیفرانسیلی و انتگرالانتگرالی مفید هستند. فرمول انتگرالانتگرالی اغلب می‌تواند به سادگی و به‌طور مستقیم محاسبه میدان از توزیع متقارن بارها و جریان مورد استفاده قرار گیرد. از سوی دیگر، فرمول دیفرانسیلدیفرانسیلی نقطه شروع طبیعی تر برای محاسبه میدان در موقعیت‌های پیچیده تر (کمتر متقارن) است، به عنوان مثالمثلاً با استفاده از تجزیه و تحلیل الماناِلِمان‌های محدود.
 
== معادلات ماکسول در محیط خلاء، امواج الکترومغناطیسی و سرعت نور ==
در یک منطقه بدون بار (0= ρ) و بدون جریان (J = 0) از جمله درمانند خلاء، معادلات ماکسول را کاهشبه‌صورت دهدزیر درمی‌آیند:
 
:<math>\begin{align}
سطر ۹۰ ⟵ ۹۲:
 
جایی که <math>c = 2.99792458 \times 10^{8} m/s </math> سرعت نور در خلا است.
با بحث درباره کرل و با استفاده از معادلات کرل[[تاو (ریاضی)|کِرل]] می‌توان معادلات موج را بدست آورد
 
:<math>
سطر ۹۷ ⟵ ۹۹:
</math>
 
به عبارت دیگر، B و E معادله موج را برآورده می‌کنند. علاوه بر این، E و B در جهت انتشار موج، عمود بر یکدیگر و هم‌فاز هستند. [[موج تخت|امواج تخت]] (Plane waves)، یک پاسخ خاص این معادلات است.
به عبارت دیگر، B و E معادله موج را برآورده می‌کنند. علاوه بر این، E و B در جهت انتشار موج متقابلاً عمود بر یکدیگر هستند وبا یکدیگر هم فاز هستند. موج سینوسی هواپیما یک راه حل ویژه‌ای از این معادلات است. معادلات ماکسول توضیح می‌دهد که چگونه این امواج می‌تواند از طریق فضا انتشار یابند. تغییر میدان مغناطیسی باعث ایجاد تغییردر میدان الکتریکی ، از طریق قانون فارادی می‌شود. در حالی که میدان الکتریکی باعث ایجاد تغییر در میدان مغناطیسی طبق تصحیح قانون آمپر ماکسول است. به نوبه خود، که میدان الکتریکی ایجاد یک میدان مغناطیسی در حال تغییر از طریق اصلاح ماکسول قانون آمپر. حال این چرخه دائمی به این امواج، که به عنوان تابش الکترومغناطیسی شناخته شده است، اجازه می‌دهد تا از طریق فضا در سرعت c حرکت کنند.
 
معادلات ماکسول توضیح می‌دهند که چگونه این امواج می‌تواند در فضا انتشار یابند. تغییر میدان مغناطیسی باعث تغییر میدان الکتریکی، بر اساس قانون فارادی، می‌شود. در حالی که تغییر میدان الکتریکی هم باعث تغییر میدان مغناطیسی، طبق قانون تصحیح‌شدۀ آمپر- ماکسول، می‌شود؛ این چرخه دائمی، که به عنوان [[تابش الکترومغناطیسی]] شناخته می‌شود، باعث می‌شود [[تابش الکترومغناطیسی|امواج الکترومغناطیسی]] در فضا با سرعت c حرکت کنند.
 
== معادلات در واحدهایسیستم گوسییکاهای گاوسی ==
دستگاه یکاهای گاوسی یک دستگاه یکای پراستفادهپراستفاده، است کهو زیرمجموعه‌ای از دستگاه سانتیمتر -گرم -ثانیه ( CGS )می‌باشد است. استفاده از واحدهای گاوسی منجر به تعییر شکل ظاهری معادلات ماکسول می‌شود. معادلات ماکسول در دستگاه گاوسی چنین هستند:
 
== معادلات در واحدهای گوسی ==
دستگاه یکاهای گاوسی یک دستگاه یکای پراستفاده است که زیرمجموعه‌ای از دستگاه سانتیمتر گرم ثانیه ( CGS )می‌باشد . استفاده از واحدهای گاوسی منجر به تعییر شکل ظاهری معادلات ماکسول می‌شود. معادلات ماکسول در دستگاه گاوسی چنین هستند:
:{| class="wikitable" style="text-align: center;"
|+ معادلات ماکسول در دستگاه گاوسی
سطر ۱۲۶ ⟵ ۱۳۱:
 
== میکروسکوپی در مقابل ماکروسکوپی ==
نوع میکروسکوپی از معادله ماکسول بیان‌گر میدان الکتریکی E و میدان مغناطیسی B در قوانین بار کل و جریان کل حاضر (شامل بارها و جریان‌ها در سطح اتمی) است و صورت عمومی معادلات ماکسول و یا "معادلات ماکسول در خلاء "نامیده می‌شود. نوع ماکروسکوپی معادله ماکسول به همان اندازه عمومی است. بر خلاف معادلات "میکروسکوپی"، آن عامل به بار و جریان محدود برای به دست آوردن معادله‌ای که فقط به بار و جریان آزاد بستگی دارد است. هزینه این فاکتور این است که زمینه‌های اضافی، جابجایی میدان D و میدان مغناطیسی H، تعریف می‌شوند که نیاز به تعیین دارند. معادلات تشکیل دهنده پدیدارشناسانه به زمینه‌های اضافی میدان الکتریکی E و میدان مغناطیسی B، اغلب از طریق یک رابطه خطی ساده مرتبط هستند.
 
== میدانهایمیدان‌های کمکی، قطبش و خاصیت مغناطیسی ==
تعریف‌های میدانهایمیدان‌های کمکی عبارتند از :
 
:<math>\mathbf{D}(\mathbf{r}, t) = \varepsilon_0 \mathbf{E}(\mathbf{r}, t) + \mathbf{P}(\mathbf{r}, t)</math>
:<math>\mathbf{H}(\mathbf{r}, t) = \frac{1}{\mu_0} \mathbf{B}(\mathbf{r}, t) - \mathbf{M}(\mathbf{r}, t),</math>
 
که در آن P زمینه قطبش و M میدان مغناطیسیمغناطش است به عنوان که در قوانینحضور و[[چگالی مقرراتقطبش|بار از بارمقیَّد]] میکروسکوپی(Bound محدودشدهcharge) و جریان محدودمقیَّد تعریف شده‌استشده‌اند. چگالی بار ماکروسکوپیک محدود شدهمقید ρb و چگالی جریان محدودمقید Jb در شرایط استفاده از قطبش و مغناطش تعریف شده به عنوان :
 
::<math>\rho_b = -\nabla\cdot\mathbf{P},</math>
::<math>\mathbf{J}_b = \nabla\times\mathbf{M} + \frac{\partial\mathbf{P}}{\partial t}.</math>
 
اگر مابار آزاد، محدود،مقید، و کل بار و چگالی جریان را تعریف کنیم
 
::<math>\rho = \rho_b + \rho_f, \ </math>
::<math>\mathbf{J} = \mathbf{J}_b + \mathbf{J}_f,</math>
 
و با استفاده از روابط معینی برای حذف D وHو H معادلات ماکروسکوپیک ماکسول تبدیل به معادلات میکروسکوپی می‌شود.
 
== روابط ساختاری ==
به منظور اعمال معادلات ماکروسکوپی ماکسول، مشخص کردن روابط میان جابجایی میدان D و E میدان الکتریکی، و همچنین به عنوان میدان مغناطیسی H و B لازم است. همچنین، ما باید وابستگی قطبش P (افزایش شار محدود) و M خاصیت مغناطیسی (افزایش جریان محدود) در اعمال میدان الکتریکی و مغناطیسی را تعیین کنیم. معادلات تعیین شده به این روش، روابط ساختاری نامیده می‌شوند. دردنیای واقعی مواد، روابط ساختاری به ندرت ساده هستند، به جز در حدود، و معمولاآنهاییمعمولا آنهایی که از طریق آزمایش تعیین شده‌است. برای توضیحات کاملتر مقاله اصلی را ببینید.
اشکال ماکروسکوپی معادلات ماکسول برای مواد مختلف در زیر ارائه شده‌است. در هر صورت، قانون فارادی از القاء و قانون گاوس برای مغناطیس همیشه یکسان است.
 
== مواد بدون قطبش و خاصیت مغناطیسی ("خلاء") ==
روابط ساختاری عبارتند از :