دانشگاه شهید بهشتی: تفاوت میان نسخه‌ها

'''دانشگاه شهید بهشتی''' یکی از دانشگاه‌های[[دانشگاه دولتی|دانشگاه‌های معتبردولتی]] [[ایران]] است که در منطقهٔ [[اوین]]، غرب [[ولنجک]] و شرق [[درکه]] در شمال غربی شهر [[تهران]] واقع شده‌است.<ref>شیخ‌الاسلام، علی، رنسانس ایران، دانشگاه ملی ایران و شاه، [لس‌آنجلس]: ۱۳۶۹ خورشیدی. صص۲۰۹–۲۱۰</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=درباره ما|نشانی=https://www.sbu.ac.ir/PRESIDENCY/sbu/Pages/about.aspx|وب‌گاه=www.sbu.ac.ir|بازبینی=2019-03-30}}</ref> دانشگاه شهید بهشتی هم‌اکنون دارای ۱۹ دانشکده، ۳ پردیس و ۱۶ پژوهشکده و مرکز مطالعاتی و تحقیقاتی است. در حال حاضر [[سید حسن صدوق]] ریاست این دانشگاه را به عهده دارد.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=روسای پیشین دانشگاه|نشانی=https://www.sbu.ac.ir/PRESIDENCY/Pages/%DA%AF%D8%B2%D8%A7%D8%B1%D8%B4-%D8%B9%D9%85%D9%84%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D8%8C%D8%A2%D9%85%D8%A7%D8%B1-%D9%88-%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%D8%A7%D8%AA-%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87.aspx|وب‌گاه=www.sbu.ac.ir|بازبینی=2019-03-30}}</ref>

این دانشگاه در سال ۱۳۳۸ با نام '''[[دانشگاه ملی ایران]]''' به‌دستور [[محمدرضا شاه پهلوی]] و توسط [[علی شیخ‌الاسلام|علی شیخ الاسلام]] تأسیس شد<ref>''The Eagle and the Lion: The Tragedy of American-Iranian Relations'', James A. Bill, 1989, p.175</ref> و تا پیش از سال ۱۳۶۲ با این نام خوانده می‌شد. علی‌رغم افتتاح رسمی در اسفندماه ۱۳۳۹، پذیرش دانشجو در مهرماهمهر ۱۳۳۹ و توسط دانشکده‌های معماری و شهرسازی و علوم بانکداری که اولین دانشکده‌های دانشگاه بودند انجام شد. در خرداد ماه سال ۱۳۶۲ [[ستاد انقلاب فرهنگی]] وقت با تغییر نام دانشگاه از «دانشگاه ملی ایران» به «دانشگاه شهید بهشتی» موافقت کرد.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=معرفی دانشگاه شهید بهشتی|نشانی=https://www.sbu.ac.ir/PRESIDENCY/sbu/Pages/About-the-University.aspx|وب‌گاه=www.sbu.ac.ir|بازبینی=2019-03-30}}</ref>

آذر ۱۳۳۳ شاه پس از کودتا سفری به [[آمریکا]] انجام داد. در این سفر [[علی شیخ الاسلام]] به‌عنوان نمایندهٔ دانشجویان ایرانی سخنرانی کرد و پیشنهاد تأسیس دانشگاه ملّی را به‌عنوان راهکاری برای جلوگیری از خروج جوانان ایرانی از کشور برای تحصیل به شاه ارائه کرد که مورد موافقت قرار گرفت.

باید توجه داشت که نام ملّی در زمان حکومت پهلوی به مؤسسات آموزشی اطلاق می‌شد که غیردولتی بودند و به‌وسیلهٔ دریافت شهریه از متقاضیان آموزش و خارج از بودجه دولت اداره می‌شدند.

۲۹ اسفند ۱۳۳۸ با فرمان شاه و موافقت [[حسین علا]]، «[[وزارت دربار|وزیر دربار]]»، دبیرخانهٔ دانشگاه ملی به ساختمانی واقع در [[خیابان پاستور]] پلاک ۵۷ منتقل می‌شد. این ساختمان از املاک وزارت دربار بود که در اختیار [[شجاع‌الدین شفا]] رئیس کمیتهٔ تهیهٔ مقدّمات جشن‌های ۲۵۰۰ ساله بود. کار دبیرخانه تهیهٔ اطلاعاتی مربوط به‌سوابق تحصیلی فارغ التحصیلان بیکار اروپا و آمریکا و تهیهٔ مقدمات تأسیس دانشگاه بود.

با آشکار شدن اندیشهٔ تأسیس دانشگاه ملّی مخالفت‌های زیادی با آن در مجامع دانشگاهی آغاز شد. کسانی مانند «[[احمد فرهادیفرهاد]]» رئیس دانشگاه تهران و «[[میمندی‌نژاد]]» رئیس دانشکدهٔ دامپزشکی و [[عبدالله ریاضی]] رئیس [[دانشکدهٔ فنی]] و رئیس [[مجلس شورای ملی]] از مخالفان سرسخت تأسیس این دانشگاه بودند. میمندی‌نژاد در مصاحبه‌ای که در تاریخ ۱۱/۱۲/۱۳۳۸ در روزنامهٔ کیهان منتشر شد فکر تأسیس دانشگاه ملّی را اندیشه‌ای نابجا دانست و گفت: «دانشگاه تهران هنوز کامل نشده‌است اگر ملّت فکر تأسیس دانشگاه ملّی (غیردولتی) هستند که می‌تواند وضع دانشگاهی را بهتر سازد، باید همین دانشگاه موجود را ترّقی و تکامل دهد.»

علی‌رغم مخالفت‌های فراوان با حمایت پهلوی دوم تأسیس دانشگاه ملّی با جدیت پیگیری شد. هیئت مؤتمنین دانشگاه با عضویت وزیر [[دربار سلطنتی|دربار شاهنشاهی]] - که در آن زمان [[حسین علا]] بود - مدیر عامل [[بنیاد پهلوی]]، وزیر فرهنگ یک نفر از نمایندگان [[مجلس سنا]]، دو نفر از نمایندگان [[مجلس شورای ملی،ملی]]، مدیر کل [[بانک ملی ایران]] رئیس [[اتاق بازرگانی]] رئیس دانشگاه ملی ایران و حداقل سه نفر از شخصیت‌های علمی اقتصادی کشور تشکیل شد. در سال ۱۳۳۹ اساسنامهٔ دانشگاه توسط هیئت مؤتمنین تصویب شد. در ۸ آبان ۱۳۳۹ این اساسنامه مورد تصویب شورای عالی فرهنگ قرار گرفت.

در مدت پنج سال ریاست شیخ الاسلام علاوه بر دانشکدهٔ اقتصاد و معماری دانشکده پزشکی ۱۳۴۰ زبان‌های خارجی ۱۳۴۱، علوم ۱۳۴۲، دندانپزشکی ۱۳۴۴، راه‌اندازی شد. پس از شیخ الاسلام، [[عبدالعلی جهانشاهی]] و سپس [[علی اکبر بینا]] به ریاست دانشگاه ملی منصوب شد. در زمان ریاست بینا دانشکدهٔ حقوق راه‌اندازی شد. پس از وی [[محمد علی مجتهدی]] (مؤسس دانشگاه صنعتی شریف) و سپس [[انوشیروان پویان]] به ریاست دانشگاه ملی منصوب شدند. پس از پویان نیز به ترتیب [[احمد هوشنگ شریفی]]، [[عباس صفویان]] و [[احمد قرشی]]قریشی ریاست دانشگاه را بر عهده گرفتند. در این سال‌ها دانشکدهٔ علوم زمین و [[دانشکده جامع انفورماتیک]] و دانشکدهٔ روان‌شناسی ساخته و وارد دایرهٔ مراکز علمی کشور شد.

مهترینمهمترین تحول در تاریخ دانشگاه در سال ۱۳۵۳ رقم خورد، هنگامی که دولت وقت به پشتوانهٔ درآمدهای نفتی اقدام به پرداخت شهریهٔ موسسات آموزشی ملی (خصوصی) و رایگان کردن آن‌ها نمود. این امر سبب شد تا بافت دانشجویی دانشگاه از انحصار طبقهٔ مرفه و بالای جامعه خارج شده و دانشجویان از طبقات مختلف و شرایط گوناگون از طریق کنکور سراسری وارد این دانشگاه شوند و بدین ترتیب دانشگاه عملاً به صورت یک دانشگاه عمومی مانند سایر دانشگاه‌ها درآمد.{{مدرک}}

پس از پیروزی انقلاب اسلامی در سال ۱۳۵۸ به موجب قانونی که در شورای انقلاب تصویب شد دانشگاه ملی، دانشگاهی دولتی اعلام شد (قبل از پیروزی انقلاب اسلامی دانشگاه غیردولتی و خصوصی محسوب می‌شد) و در خرداد ماه سال ۱۳۶۲ ستاد انقلاب فرهنگی وقت با تغییر نام دانشگاه از «'''ملی ایران'''» به «'''شهید بهشتی'''» موافقت کرد.{{مدرک}}

# [[علی شیخ الاسلام (مؤسس دانشگاه ملی)|علی شیخ الاسلام]]: دکتر علی شیخ الاسلام بنیانگذار دانشگاه، از اسفند ماه سال ۱۳۳۸ تا آبان ماه سال ۱۳۴۴ ریاست دانشگاه را بر عهده داشت. وی حدود ۵ سال رئیس دانشگاه شهید بهشتی بود. [[فرخ‌رو پارسا]]، در سال‌های آغازین کار دانشگاه، عهده‌دار سِمَت مدیر کلی [[دبیرخانه]] دانشگاه ملی ایران بود که با این سِمَت وی نخستین [[مدیر کل]] زن در ایران شد.

# عبدالعلی جهانشاهی: عبدالعلی جهانشاهی از آذر ۱۳۴۴ تا خرداد ۱۳۴۵ به عنوان رئیس دانشگاه فعالیت می‌کرد. وی نزدیک به هفت ماه رئیس دانشگاه شهید بهشتی بود.

# [[علی اکبر بینا]]: علی بینا از خرداد ۱۳۴۵ تا بهمن ۱۳۴۶ بر کرسی ریاست دانشگاه شهید بهشتی تکیه زد. وی کمتر از ۲ سال در این سمت فعالیت کرد.

# [[محمد علی مجتهدی]]: محمد علی مجتهدی از اسفند ۱۳۴۶ تا مرداد ۱۳۴۷ رئیس دانشگاه شهید بهشتی بود. وی تنها پنج ماه در این پست ماندگار شد.

# [[انوشیروان پویان]]: انوشیروان پویان از شهریور سال ۱۳۴۷ تا شهریور ماه سال ۱۳۵۲ رئیس دانشگاه شهید بهشتی بود. وی در حدود ۵ سال در ریاست این دانشگاه باقی‌ماند.

# احمد هوشنگ شریفی: احمد هوشنگ شریفی از شهریور ۱۳۵۲ تا اردیبهشت ۱۳۵۳ به عنوان رئیس دانشگاه شهید بهشتی کار می‌کرد. وی کمتر از هشت ماه در این پست باقی‌ماند.

# [[عباس صفویان]]: عباس صفویان از خرداد ۱۳۵۳ تا شهریور ۱۳۵۶ رئیس دانشگاه شهید بهشتی بود. وی ۳ سال رئیس این دانشگاه بود.

# [[احمد قریشی]]: احمد قریشی از شهریور ۵۶ تا مهر ۵۷ به عنوان رئیس دانشگاه شهید بهشتی فعالیت می‌کرد. وی حدود یک سال در سمت خود باقی‌ماند.

# عبدالعلی جهانشاهی: عبدالعلی جهانشاهی از مهر ۵۷ تا بهمن ۵۷ تنها به مدت چهار ماه رئیس دانشگاه شهید بهشتی بود.

# [[عبدالصمد تقی‌زاده]]: عبدالصمد تقی‌زاده از اسفند ۵۷ تا آبان ۵۹ رئیس دانشگاه شهید بهشتی بود. وی نزدیک به ۲ سال بر این دانشگاه ریاست کرد.

# احمد اصغریان جدی: احمد اصغریان جدی از آبان ۱۳۵۹ تا آذر ۱۳۶۰ ریاست بر دانشگاه شهید بهشتی را تجربه کرد. وی یک سال رئیس این دانشگاه بود.

# محمد حسن احمدی: محمد حسن احمدی تنها ۱۱ ماه رئیس دانشگاه شهید بهشتی بود. وی از آذر ۱۳۶۰ تا آبان ۱۳۶۱ (۱۱ ماه) رئیس این دانشگاه بود.

# [[احمد فرمد]]: احمد فرمد از آبان ۱۳۶۱ تا آبان ۱۳۶۳ رئیس دانشگاه شهید بهشتی بود. وی ۲ سال در این سمت فعالیت کرد.

# دکتر هادی ندیمی: از آبان ماه ۶۳ تا بهمن ۸۴ به مدت ۲۱ سال در سمت ریاست دانشگاه شهد بهشتی فعالیت نمودند که این دوران از حیث ثبات مدیریت در یک دانشگاه دولتی ایران بی نظیر می‌باشد.<ref>{{یادکرد وب|نام خانوادگی=آفتاب|نویسنده=|کد زبان=fa-IR|تاریخ=|وبگاه=آفتاب|نشانی=http://aftabnews.ir/vdcb5aba.rhbg5piuur.html|عنوان=روسای دانشگاه شهید بهشتی هم بر کنار شدند}}</ref>

# [[حمید لطیفی|دکتر حمید لطفی]]: از بهمن ۸۴ تا مهر ۸۶ عهده‌دار این سمت بودند. در مهرماهمهر ۸۶ به صورت ناگهانی از سوی [[محمدمهدی زاهدی|زاهدی]] وزیر علوم برکنار شدند.<ref>{{یادکرد خبر|کوشش=خبرگزاری مهر {{!}} اخبار ایران و جهان {{!}} Mehr News Agency|تاریخ=2007-10-20|عنوان=استعفای دسته جمعی / شرط رئیس جدید برای ریاست! / رابطه شریف و بهشتی|نشانی=https://www.mehrnews.com/news/571475/استعفای-دسته-جمعی-شرط-رئیس-جدید-برای-ریاست-رابطه-شریف-و|زبان=fa|تاریخ بازبینی=2018-06-25}}</ref>

# [[احمد شعبانی]]: دکتر احمد شعبانی استاد تمام دانشکده علوم دانشگاه شهید بهشتی از سال ۱۳۸۶ تا سال ۱۳۹۱ ریاست این دانشگاه را برعهده داشت.

# دکتر [[محمدمهدی طهرانچی|محمد مهدی طهرانچی]]: از اردیبهشت ۹۱ تا بهمن ۹۵ در این سمت مشغول به کار بودند. در بهمن ۱۳۹۵ طهرانچی توسط فرهادی وزیر وقت علوم برکنار شد.<ref>{{یادکرد خبر|کوشش=خبرگزاری تسنیم - Tasnim|عنوان=وزیر علوم رئیس دانشگاه شهید بهشتی را عزل کرد - اخبار تسنیم - Tasnim|نشانی=https://www.tasnimnews.com/fa/news/1395/11/03/1303751/وزیر-علوم-رئیس-دانشگاه-شهید-بهشتی-را-عزل-کرد|زبان=fa|تاریخ بازبینی=2018-06-25}}</ref>

# دکتر [[سید حسن صدوق]] ونینی: از بهمن ماه ۱۳۹۵ با حکم دکتر فرهادی به ریاست دانشگاه شهید بهشتی منصوب گشت و تاکنون به فعالیت در این پست مشغول است.<ref>{{یادکرد خبر|کوشش=ایسنا|تاریخ=2017-01-22|عنوان=رئیس دانشگاه شهید بهشتی تغییر کرد|نشانی=https://www.isna.ir/news/95110301804/رییس-دانشگاه-شهید-بهشتی-تغییر-کرد|زبان=fa-IR|تاریخ بازبینی=2018-06-25}}</ref>