احمدشاه درانی: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
CommonsDelinker (بحث | مشارکت‌ها)
پروندهٔ Ahmad_Shah_Baba.JPG که در ویکی‌انبار به دست Túrelio حذف شده بود، به این علت برداشته شد: Copyright violation: Not <span class="int-own-work" lang="de">Eigenes Werk</span> [https://www.google.com/search?q=ahmad+shah&tbm=isch&tbs=simg:CA
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱:
{{بهبود منبع}}
{{لحن}}{{Infobox royalty|name=احمد شاه درانی|title=[[پادشاه]]{{سخ}}غازی{{سخ}}[[فهرست پادشاهان افغانستان|فرمانروای امپراتوری درانی]]{{سخ}}در دران|image=Portrait of Ahmad Shah Durrani.jpg|image_size=200px|caption=[[پرونده:Afghan-DurrArms.jpg|upright=0.5|وسط|frameless]]|succession=[[امپراتوری درانی|نخستین پادشاه درانی]]|reign=1747–1772 (25 سال)|coronation=اکتبر 1747|predecessor=[[حسین هوتک]]|successor=[[تیمورشاه درانی]]|house=[[امپراتوری درانی]]|house-type=دودمان|father=محمد زمان خان ابدالی|mother=زرغونه بیگم|full name=احمدشاه ابدالی در دران|birth_date=1722 میلادی (1135 خورشیدی)|birth_place=[[مولتان]] (در پاکستان امروزی)|death_date={{Death date|1772|10|16|df=yes}}|death_place=[[ولسوالی معروف|معروف]], [[استان قندهار]], [[امپراتوری درانی]]|burial_place=[[قندهار]], [[امپراتوری درانی]]<br>{{coord|31|37|10|N|65|42|25|E|display=inline,title}}|religion=[[اهل تسنن]]|spouse=حضرت بیگم
عفت النسا بیگم}}'''احمدشاه دُرّانی''' (اَبدالی) (۱۱۳۴–۱۱۸۶ق/ ۱۷۲۲–۱۷۷۳م) بنیان‌گذار [[امپراتوری درانی|سلسلهٔ درانی]]، پسر زمان خان ابدالی و نواسهٔ دولت خان سدوزایی بود. مادر احمدخان ابدالی زرغونه خواهر عبدالغنی خان الکوزی والی سابق [[قندهار]] در زمان [[نادر افشار]] بود. احمدخان ابدالی در سال ۱۷۲۲ میلادی متولد گردید. دربارهٔ زادگاه احمد شاه بابا اختلاف نظر وجود دارد، شماری از مورخین محل تولد احمدشاه ابدالی را [[هرات]] و شماری دیگر [[ملتان]] دانسته‌اند؛ زیرا از مدت‌ها پیش بدینسو منزلی در ملتان موجود است که سدوزائیان آن را زادگاه احمدشاه ابدالی می‌پندارند. احمدخان ابدالی در روزگار جوانی شامل ارتش نادر افشار گردید. هنگامیکه لیاقت و کفایت او برای نادر افشار ثابت شد، او را به حیث قوماندان (فرمانده) قطعات ابدالی (پشتون) و ازبک تعیین نمود. او از «خلأ قدرتی» که با قتل [[نادرشاه]] پدید آمد، بهره برد و با پشتیبانی قبایل [[پشتون]] و تشکیل [[لویه جرگه]]، تصرف خزانهٔ نادرشاه و نابسامانی سلطنت گورکانیان هند فرصت یافت تا که دولت نوپای درانی را استحکام بخشد. در همین راستا، شاه ابدالی با ایجاد وحدت سیاسی، تشکیلات لازم را برای افغانستان مستقل فراهم کرد و به نام خود سکه زد. احمدشاه ذوق ادبیات و شعر نیز داشت و از این حیث به سلاطین گورکانی هند شبیه بود.
احمدشاه در آغاز، اندیشهٔ جدا ساختن افغانستان از ایران را در سر نمی‌پرورانید و می‌خواست همچون پادشاهان سلسله‌های مختلف بر تمامی یا بخشی از قلمرو تاریخی ایران حکم‌رانی کند؛ اما وجود شرایط خاص سیاسی و اجتماعی، بعدها او را به راهی کشانید که سرانجام آن، چیزی جز جدایی افغانستان و ایران از یکدیگر نبود. افزون بر این، عملکرد سیاسی و نظامی و مرگ احمدشاه برای انگلیسی‌ها که در حال افزایش نفوذ خود در هند بودند، فرصتی مطلوب ایجاد کرد.<ref name="pubj.ricest.ac.ir">موسوی دالینی، جواد: [http://pubj.ricest.ac.ir/index.php/code11te/article/view/4727 واکاوی عملکرد سیاسی ـ نظامی احمدشاه دُرّانی و پیامدهای آن]. در نشریه: پژوهش‌نامه تاریخ اسلام. دوره ۵، شماره ۱۷ (۱۳۹۴).</ref>