رایانش ابری: تفاوت میان نسخه‌ها

'''رایانش ابری''' {{انگلیسی| Cloud Computing}} مدل رایانشی بر پایهٔ [[شبکه رایانه‌ای|شبکه‌های رایانه‌ای]] مانند [[اینترنت]] است که الگویی تازه برای عرضه، مصرف و تحویل خدمات رایانشی (شامل [[زیرساخت]]، [[نرم‌افزار]]، بستر، و سایر منابع رایانشی) با به‌کارگیری شبکه ارائه می‌کند. [https://blog.pishrocloud.com/%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86%D8%B4-%D8%A7%D8%A8%D8%B1%DB%8C/ رایانش ابری] عبارت است از مجموعه‌هایی از منابع رایانشی و خدمات مبتنی بر آن‌ها که بین استفاده­‌کنندگان به ‌اشتراک ­گذاشته ­شده‌­اند. این مجموعه‌های منابع و خدمات قابل تنظیم هستند و می­توان آن­ها را به سرعت و از طریق اینترنت، فراهم کرد. رایانشی ابری بر تجمیع و به­‌اشتراک‌گذاری منابع مبتنی است، نظیر آنچه در مورد منابع مصرفی مانند آب و برق و ... رخ می‌­دهد. به این ترتیب، صرفه­‌جویی ناشی از مقیاس هزینه­‌ها را کاهش می­‌دهد. «رایانش ابری» از ترکیب دو کلمه رایانش و ابر ایجاد شده‌است. ابر در اینجا استعاره از شبکه یا شبکه‌ای از شبکه‌های وسیع مانند اینترنت است که کاربر معمولی از پشت صحنه و آنچه در پی آن اتفاق می‌افتد اطلاع دقیقی ندارد (مانند داخل ابر) در نمودارهای [[شبکه‌های رایانه‌ای]] نیز از شکل ابر برای نشان دادن شبکهٔ اینترنت استفاده می‌شود. دلیل تشبیه اینترنت به ابر در این است که اینترنت همچون ابر جزئیات فنی‌اش را از دید کاربران پنهان می‌سازد و لایه‌ای از [[انتزاع]] را بین این جزئیات فنی و کاربران به وجود می‌آورد. به عنوان مثال آنچه یک ارائه‌دهندهٔ خدمات نرم‌افزاری رایانش ابری ارائه می‌کند، برنامه‌های کاربردی تجاری [[آنلاین]] است که از طریق [[مرورگر وب]] یا نرم‌افزارهای دیگر به کاربران ارائه می‌شود. [[نرم‌افزار کاربردی|نرم‌افزارهای کاربردی]] و اطلاعات، روی [[سرور (رایانه)|سرورها]] ذخیره می‌گردند و براساس تقاضا در اختیار کاربران قرار می‌گیرد. جزئیات از دید کاربر مخفی می‌مانند و کاربران نیازی به آشنایی یا کنترل در مورد فناوری زیرساخت ابری که از آن استفاده می‌کنند ندارند.<ref>[http://www.ebizq.net/blogs/saasweek/2008/03/distinguishing_cloud_computing/ Distinguishing Cloud Computing from Utility Computing]</ref> رایانش ترجمه کلمه " Computing" است که در بعضی متون به جای رایانش از محاسبات و پردازش استفاده شده‌است. البته محاسبات و پردازش معادل کاملی از این کلمه نیست. زیرا بر اساس تعریف واژه‌نامه‌های معتبر مانند آکسفورد، لانگمن این واژه به معنای استفاده از رایانه و عملیات رایانه‌ها یا اموری است که یک رایانه انجام می‌دهد و محاسبه و پردازش تنها یکی از این امور است. به‌طور نمونه یک رایانه همان‌طور که برای اجرای فرامین به محاسبه و پردازش می‌پردازد، به همین ترتیب مدارک و فایل‌ها را در [[هارد دیسک]] یا صفحه سخت خود ذخیره می‌کند، امکان ایجاد ارتباط میان افراد را فراهم می‌آورد که این امور چیزی بیش از یک محاسبه و پردازش صرف است. به علاوه در معنای [[علوم رایانه]] معادل‌های دیگری برای کلمات «محاسبه» و «پردازش» وجود دارند، مانند” calculation” و” processing ”، که عدم تمایز این کلمات با یکدیگر می‌تواند منشأ اشتباه در درک این مفاهیم شود.<ref>[http://rc.majlis.ir/fa/report/download/800669 رایانش ابری، نوشتهٔ ابوالقاسم رجبی، مقدمهٔ گزارش]</ref>

==== برنامه‌های کاربردی<ref group="واژه‌نامه">Application</ref> یا SaaS ====

سرویس‌های [[برنامه کاربردی]] ابری یا «''[[نرم‌افزار به عنوان سرویس]]''»(SaaS)، [[نرم‌افزار]] را به صورت سرویس روی [[اینترنت]] تحویل می‌دهند و بدین وسیله نیاز به نصب نرم‌افزار روی رایانه‌های مشتریان را ازبین می‌برند و نگهداری و پشتیبانی را ساده‌تر می‌سازد. بهویژگی‌های بیانیاصلی دیگر،این درسرویس‌ها مدلعبارتند از:<ref>[httpshttp://blogwww.pishrocloudidc.com/%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86%D8%B4getdoc.jsp?containerId=33453&pageType=PRINTFRIENDLY#33453-S-%D8%A7%D8%A8%D8%B1%DB%8C/0001 SaaS]، کاربرها2005 بهSoftware اپلیکیشن­‌هاas وa پایگاه­‌هایService دادهTaxonomy دسترسیand پیداResearch می­‌کنند  و تأمین­‌کنندگان خدمات ابری مدیریت زیرساخت و پلتفرمی را که اپلیکیشن بر آن اجرا می­‌شود، به عهده دارند. SaaS گاهی "نرم‌­افزار بر حسب تقاضا" نامیده می­‌شود. محاسبه­‌ی هزینه در SaaS معمولا بر اساس میزان استفاده یا با اعمال هزینه­‌ی عضویت است. در مدل SaaS، تأمین‌­کنندگان اپلیکیشن­‌ها و نرم‌­افزارها را بر بستر ابر اجرا می­‌کنند و کاربرها از طریق ابر می­‌توانند به آن­‌ها دسترسی داشته­‌باشند.Guide]</ref>

==== بستر<ref group="واژه‌نامه">Platform</ref> یا PaaS ====

سرویس‌های بستر ابری یا «[[بستر به عنوان سرویس]]»(PaaS) بستر رایانشی ویا پشتهٔ راهکار -که اغلب روی زیرساخت ابری اجرا شده و برنامه کاربردی ابری را تغذیه می‌کند- را به صورت سرویس ارائه می‌دهد.<ref>[http://www.eccentex.com/platform/workflow.html An example of a 'Cloud Platform' for building applications]</ref> سرویس بستر ابری استقرار برنامه‌های کاربردی را بدون هزینه و پیچیدگی خرید و مدیریت لایه‌های نرم‌افزاری و سخت‌افزاری زیرین آسان می‌سازد.<ref>[http://www.guardian.co.uk/technology/2008/apr/17/google.software Google angles for business users with 'platform as a service']</ref><ref>[http://aws.typepad.com/aws/2008/06/the-forthcoming.html The Emerging Cloud Service Architecture]</ref> به بیانی دیگر، تأمین­‌کنندگان [https://slack-redir.net/link?url=https%3A%2F%2Fblog.pishrocloud.com%2F%25D8%25B1%25D8%25A7%25DB%258C%25D8%25A7%25D9%2586%25D8%25B4-%25D8%25A7%25D8%25A8%25D8%25B1%25DB%258C%2F PaaS] برای توسعه‌­دهنده‌­های اپلیکیشن محیطی را برای توسعه فراهم می‌­کنند. تأمین­‌کننده­‌ی PaaS به طور معمول بسته­‌ی ابزار و استانداردهای لازم را برای توسعه در کنار کانال­‌هایی برای توزیع و پرداخت ایجاد می­‌کند. در مدل­‌های PaaS، تأمین­‌کنندگان یک پلتفرم رایانشی به کاربر ارائه می­‌دهند. این پلتفرم معمولا شامل سیستم‌های عامل، محیط­‌هایی برای اجرای زبان­‌های برنامه‌­نویسی، پایگاه­‌های داده و وب‌سرورها است. توسعه‌­دهندگان اپلیکیشن­‌ها می‌­توانند راه­‌حل‌­های نرم­‌افزاری مورد نظرشان را بر یک پلتفرم ابری اجرا کنند؛ در حالی که، نیاز نیست با هزینه و پیچیدگی‌­های خرید و مدیریت زیرساخت نرم­‌افزاری و سخت‌­افزاری مورد نیاز رو­به­‌رو شوند.

==== زیرساخت<ref موبایل یا MBaaSgroup="واژه‌نامه">Infrastructure</ref> ====

''ابر عمومی''<ref group = "واژه‌نامه">Public Cloud</ref> یا ''ابر خارجی''<ref group = "واژه‌نامه">External Cloud</ref> توصیف‌کننده رایانش ابری در معنای اصلی و سنتی آن است. سرویس‌ها به صورت پویا و از طریق اینترنت و در واحدهای کوچک از یک عرضه‌کنندهٔ شخص ثالث تدارک داده می‌شوند و عرضه‌کننده منابع را به صورت اشتراکی به کاربران اجاره می‌دهد(Multi-tenancy) و بر اساس مدل رایانش همگانی و مشابه صنعت برق و تلفن برای کاربران صورتحساب می‌فرستد. [https://blog.pishrocloud.com/%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86%D8%B4-%D8%A7%D8%A8%D8%B1%DB%8C/ خدمات ابری] زمانی عمومی است که از طریق یک شبکه در اختیار عموم قرار بگیرد. این خدمات ممکن است به صورت رایگان باشند. از نظر فنی، ممکن است هیچ تفاوتی بین ابر خصوصی و عمومی از نظر معماری وجود نداشته­‌باشد، یا اینکه این تفاوت بسیار اندک باشد. این ابری برای استفاده همگانی تعبیه شده و جایگزین یک گروه صنعتی بزرگ که مالک آن یک سازمان فروشندهٔ سرویس‌های ابری می‌باشد.<ref>[http://www.olomrayaneh.net/BookInfo.aspx?BookID=7&cat=P مرجع کامل رایانش ابری، نوشتهٔ بری ساسینسکی، ترجمهٔ نوید فرخی، صفحهٔ 17]</ref>

یک ''ابر آمیخته''<ref group = "واژه‌نامه">Hybrid Cloud</ref> متشکل از چندین ارائه دهندهٔ داخلی یا خارجی،<ref>[http://www.businessinsider.com/2009/2/ibm-embraces-juniper-for-its-smart-hybrid-cloud-disses-cisco-ibm IBM Embraces Juniper For Its Smart 'Hybrid Cloud', Disses Cisco (IBM)]</ref> گزینهٔ مناسبی برای بیشتر مؤسسات تجاری می‌باشد. [https://blog.pishrocloud.com/%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86%D8%B4-%D8%A7%D8%A8%D8%B1%DB%8C/ ابر ترکیبی] مجموعه‌­ای از 2 یا چند ابر است. این ابرها، در حالی که از هم مجزا هستند، به یکدیگر متصل شده‌­اند، و به این ترتیب، مزیت­‌های مدل­‌های مختلف پیاده‌­سازی را فراهم می­‌کنند. با ترکیب چند سرویس ابر کاربران این امکان را می‌یابند که انتقال به ''ابر عمومی'' را با دوری از مسائلی چون سازگاری با استانداردهای [[شورای استانداردهای امنیت داده‌های کارت‌های پرداخت]] آسانتر سازند.<ref>[http://gigaom.com/2010/01/01/on-the-rise-of-hybrid-clouds/ Forecast for 2010: The Rise of Hybrid Clouds]</ref>

''ابر خصوصی''<ref group = "واژه‌نامه">Private Cloud</ref> یک زیر ساخت رایانش ابری است که توسط یک سازمان برای استفاده داخلی آن سازمان به وجود آمده‌است. عامل اصلی که ابرهای خصوصی را از ابرهای عمومی تجاری جدا می‌سازد، محل و شیوه نگهداری از سخت‌افزار زیرساختی ابر است. ابر خصوصی امکان کنترل بیشتر بر روی تمام سطوح پیاده‌سازی ابر (مانند سخت‌افزار، شبکه، سیستم عامل، نرم‌افزار) را فراهم می‌سازد. مزیت دیگر ابرهای خصوصی امنیت بیشتری است که ناشی از قرارگیری تجهیزات در درون مرزهای سازمان و عدم ارتباط با دنیای خارج ناشی می‌شود. اما بهره‌گیری از ابرهای خصوصی مشکلات ایجاد و نگهداری را به همراه دارد. [https://blog.pishrocloud.com/%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86%D8%B4-%D8%A7%D8%A8%D8%B1%DB%8C/ ابر خصوصی] به معنی اداره‌ی زیرساخت ابری فقط برای یک سازمان است. مدیریت این زیرساخت و محل استقرار آن می­تواند درون سازمان یا بیرون از آن باشد. پیاده­‌سازی ابر خصوصی مستلزم درگیر شدن سازمان در مجازی­‌سازی کردن محیط کسب­‌وکار است. به علاوه، سازمان باید در مورد منابعی که در اختیار دارد، تصمیم­‌گیری کند. یک راه حل میانه برای دوری از مشکلات ابرهای خصوصی و در عین حال بهره‌مند شدن از مزایای ابرهای خصوصی، استفاده از '''ابر خصوصی مجازی''' است. ابر خصوصی مجازی بخشی از زیر ساخت یک ابر عمومی است که برای استفاده اختصاصی یک سازمان کنار گذارده می‌شود و دسترسی به آن تنها از راه [[شبکه خصوصی مجازی]] [[آی‌پی‌سک]] امکانپذیر است. (به عنوان نمونه می‌توان از [[ابر خصوصی مجازی آمازون]]<ref group = "واژه‌نامه">Amazon VPC</ref> نام برد.<ref>http://itmanagement.earthweb.com/netsys/article.php/3882516/Private-Cloud.htm Private Cloud</ref>

امنیت نسبی رایانش ابری موضوعی بحث‌انگیز است که ممکن است پذیرش رایانش ابری را به تأخیر بیندازد.<ref>[http://www.networkworld.com/news/2009/042709-burning-security-cloud-computing.html Are security issues delaying adoption of cloud computing?]</ref> گروهی بر این باورند که [[امنیت داده‌ها]] وقتی که در داخل سازمان اداره شوند بالاتر است، در حالی که گروهی دیگر عقیده دارند که ارائه دهندگان سرویس انگیزه‌ای قوی برای حفظ اعتماد دارند و از این رو سطح امنیت بالاتری را بکار می‌گیرند.<ref>[http://www.networkworld.com/news/2010/022210-virtualization-cloud-security-debate.html Security of virtualization, cloud computing divides IT and security pros]</ref> با توجه به اینکه تأمین­‌کننده­‌ی خدمات ابری می­‌تواند در هر زمانی به داده‌­های موجود در ابر دسترسی پیدا کند، موضوع­‌های مرتبط با [https://blog.pishrocloud.com/%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86%D8%B4-%D8%A7%D8%A8%D8%B1%DB%8C/ امنیت] اهمیت زیادی پیدا می‌­کنند؛ چرا که، تأمین­‌کننده می‌­تواند در هر زمانی به صورت عامدانه یا ناآگاهانه داده­‌ها را حذف کرده یا تغییر دهد. خیلی از تأمین­‌کننده­‌ها ممکن است اطلاعات را با سازمان­‌های دیگر برای اهداف قضایی به اشتراک بگذارند. البته، کاربران قبل از استفاده از خدمات، در بخش قوانین و مقررات، این اجازه را به این تأمین­‌کنندگان می­‌دهند. راه‌حل­‌های عمده برای موضوع حریم شخصی شامل سیاست‌­ها، قانون­‌گذاری و تصمیم سازمان­‌ها در این مورد است که داده‌­ها چطور ذخیره شوند. کاربرها می­‌توانند با رمزنگاری داده­‌هایی که در ابر پردازش می­‌شوند، از دسترسی غیرمجاز جلوگیری کنند.