زازاکی: تفاوت میان نسخهها
محتوای حذفشده محتوای افزودهشده
بعضی اشتباهات برچسبها: ویرایشگر دیداری ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
خنثیسازی ویرایش 25837110 توسط 192.15.218.1 (بحث) برچسب: خنثیسازی |
||
خط ۲۶:
|یادداشت=IPA
}}
'''زازاکی'''، '''زازا،''' '''زازایی''' '''یا''' '''دیملی''' (به زازاکی: '''Dımılki''', '''Kırdki''', '''Kırmancki''', '''Zazaki''') یکی از
زازاکی همانندیهای نزدیکی با زبان [[اورامانی]] و گویش [[باجلانی]] دارد و به این خاطر، زبانشناسان این سه گویش را درون خانوادهای به نام [[زازا-گورانی]] قرار میدهند و زازا-گورانی را
== ریشههای زبان ==
دربارهٔ ریشهٔ این زبان، در کنار نظر غالب، دیدگاههای دیگری نیز وجود دارد.{{سخ}}
زبانشناسان بر این باورند که زازاها شاخهای مستقل از اقوام ایرانی هستند و نام اصلی زازاها یعنی «دیملی» را گونهٔ دگرگونشدهٔ واژهٔ [[دیلمیان|دیلمی]] میدانند و خاستگاه این مردم را منطقهٔ [[دیلمستان]] در غرب رشتهکوه [[البرز]] و جنوب [[گیلان]] حدس میزنند؛ ولی زازاکی زبانی [[زبان|دیلمی]] است.<ref>, [http://books.google.nl/books?id=3mE04D9PMpAC&pg=PA1576&lpg=PA1576&dq=kurmanji+separate+language&source=bl&ots=6yMQCFjaBZ&sig=8oUVeVmmbEtqsFiXjAw7E2DYTXo&hl=nl&ei=BqwhSu7yDoHB-Aa_opGwCQ&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=3 Encyclopedia of the developing world], Thomas M. Leonard, Taylor & Francis, 2006
ISBN 0-415-97662-6, 9780415976626, p.1576</ref>
سطر ۱۴۸ ⟵ ۱۵۰:
== ویژگیها ==
* [[الفبای زازاکی]]
مانند فارسی، [[فعل]] دارای [[بن مضارع]] و [[بن ماضی]] است.
== جملههای بعضی پایههای زازاکی و پارسی ==
▲؛{{مدرک}} با این تفاوت که نظام آوایی زازا از تعدادی آواهای دندانیِ تأکیدی نیز برخوردار است و تعداد [[مصوت]]های آن بیشتر است. در نظام اسمیِ تمامی گویشهای زازاکی، معمولاً میان دو [[جنس مذکر]] و [[جنس مؤنث|مؤنث]] تفاوت وجود دارد. در صرف اسم، دو [[حالت فاعلی]] و غیر فاعلی وجود دارد.
{| class="wikitable"
|-
! پارسی || زازاکی
|-
|چه || Çı/Se
|-
| چگونه/چطور||Senêna/Çıturiya
|-
|نام تو چیست؟ ||?Namê to çıko
|-
|نام شما چیست؟ ||?Namê şıma çıko
|-
|تو چند ساله ای؟ ||?Tı çend serriya
|-
| چطوری؟ خوشی؟ (زن) ||?Tı çıturiya? Tı senêna
|-
|چطوری؟ خوشی؟ (مرد) ||?Tı senênê?, Tı çıturiyê
|-
| با تشکر از شما (مرد) ||Tı weş bê
|-
| با تشکر از شما (زن) ||Tı weş ba
|-
| تشکر میکنم ||Teşekur kenan
|-
| خدا از تو راضی باشد || Homa to ra razi bo
|-
| این چیست؟ (مرد) ||?Eno çıko
|-
| این چیست؟ (زن) ||?Ena çıka
|-
| تو چی میکنی؟ (چه کار میکنّی؟) (زن)||?Tı se kena
|-
| تو چی میکنی؟ (چه کار میکنّی؟)(مرد) ||?Tı se kenê
|-
| شما خِوش آمدید ||Şıma xeyr amey
|-
| است (برای مردان)|| Esto
|-
| است (برای زنان) || Esta
|-
| هست (غیر جنسی) || Estê
|-
|نیست (برای زنان)|| çıniya/niesta
|-
|نیست (غیر جنسی) || çıniyê/niestê
|-
|نیست برای مردان) || çıniyo/niesto
|-
| آری ||Eya
|-
| هیچ || Nê
|-
| رفتن ||Şiyene
|-
| میآیند|| Ê yenê
|-
| تو چه گفتی؟ ||?To se vat
|-
| تو چه میگوی؟ (زن) ||?Tı se vana
|-
| تو چه میگوی؟ (مرد) ||?Tı se vanê
|-
|خانه || Ban / Keye
|-
| دوستم (برای مردان) || Embazê mı / dostê mı
|-
| دوستم/ مه همباز (برای زنان) || Embaza mı
|-
| پسر من به پسر تو میگوید ||Lacê mı lacê to ra vano
|-
|در دستهای من چیزی نمند ||Zerrê destanê mı de çiyê nêmend
|}
== پانویس ==
سطر ۱۶۳ ⟵ ۲۳۹:
* Gülşat Aygen, Zazaki/Kirmanckî Kurdish, Volume 479 of Languages of the World, Lincom Europa, 2010
{{پایان چپچین}}
* [[راهنمای زبانهای ایرانی]] جلد دوم، [[رودیگر اشمیت]]، ترجمه زیر نظر [[حسن رضایی باغبیدی]]، [[انتشارات ققنوس]]، چاپ اول ۱۳۸۳، ص ۵۵۹
== پیوند به بیرون ==
|