بیستون (کوه): تفاوت میان نسخه‌ها

در منظومهٔ [[خسرو و شیرین]] اثر [[نظامی گنجوی|نظامی]] از مردی به نام [[فرهاد (کوهکن)|فرهاد]] سخن به میان می‌آید که به شدت عاشق [[شیرین]] می‌شود. بر اساس این افسانهٔ منظوم، [[خسروپرویز]] (بیست و چهارمین پادشاه ساسانی و از نامدارترین شهریاران دودمان ساسانیان) که خود نیز شیفتهٔ شیرین بود به فرهاد دستور می‌دهد به کَندن کوه بیستون بپردازد و در صورت موفقیت کامل، می‌تواند با شیرین ازدواج کند. خسروپرویز بر این گمان بود که فرهاد هرگز نمی‌تواند کوه بیستون را به‌طور کامل از جای برکَنَد. پس از سال‌ها کوه‌کَنی و پیشرفت میزان زیادی از کار، خسرو از نگرانی موفقیت فرهاد به پیشنهاد پیران و خرمندان دربار پیکی را به بیستون می‌فرستد تا به فرهاد بگوید که شیرین مرده استمرده‌است. هنگامی که پیک خسرو خبر دروغین مرگ شیرین را به فرهاد می‌رساند، او تیشه را بر زمین می‌زند و خود نیز بر خاک افتاده و جان می‌سپارد.<ref>http://ganjoor.net/nezami/5ganj/khosro-shirin/sh60/</ref>

[[واسیلی بارتلد|واسیلی بارتولد]] معتقد بود که نام بیستون از واژه بغستان به معنی جایگاه خدایان می‌آید و احتمالاً نام باستانی آن باگاستانا (بغستان) بوده‌است.<ref>[[واسیلی بارتلد|بارتولد، و]]. ''تذکرۀتذکرهٔ جغرافیای تاریخی ایران''، ترجمۀترجمهٔ حمزه سردادور (طالب‌زاده)، طهران: چاپخانۀ‌اتحادیه،چاپخانهٔ اتحادیه، چاپ یکم: ۱۳۰۸؛ ص ۲۴۹.</ref><ref>''ایران باستان به روایت موزه بریتانیا''، جان کورتیس، ص 75</ref>

دیواره بیستون که در کوه بیستون جای گرفته‌است، با بلندای ۱۲۰۰ متر و پهنه‌پهنه بیش از ۵۰۰۰ متر، در میان فنی‌ترین دیواره‌های سنگنوردی جهان جای داشته و به اورست صخره‌های جهان مشهور بوده<ref name=":2">{{یادکرد وب|نشانی=http://www.irna.ir/kermanshah/fa/News/81355921/|عنوان=ایرنا - بیستون به اورست صخره‌ها شهره است/ مردم ایران بسیار مهمان نوازهستند|ناشر=www.irna.ir|بازبینی=2016-08-15}}</ref> و مرتفع‌ترین دیواره ایران و پنجمین دیواره مرتفع جهان است<ref>{{یادکرد وب|نشانی=http://msfi.ir/2023.html#sthash.gncM34Qv.dpbs|عنوان=مشروح سخنان «رضا زارعی» در افتتاحیه «مجمع فدراسیون جهانی سنگ‌نوردی» {{!}} فدراسیون کوه نوردی و صعودهای ورزشی جمهوری اسلامی ایران|ناشر=msfi.ir|بازبینی=2016-08-17}}</ref><ref>{{یادکرد وب|نویسنده=|کد زبان=|تاریخ=|وب‌گاهوبگاه=|نشانی=http://espilat.com/new/گزارش-صعود-دیواره-بیستون-از-مسیر-کام-اژ/|عنوان=گزارش صعود دیواره بیستون از مسیر کام اژدها – آبان ۱۳۹۰}}</ref>

{{پانویس|۲}}