== چشمه جوانی در غرب ==
در میان غربیان به آب حیات، چشمه جوانی میگویند. این اندیشه در قرون وسطی رواج شدیدی داشتهاست. با کشف ایالت [[فلوریدا]] توسط پونس دولئون اسپانیایی، این اندیشه رونق بیشتر یگرفت چنانکه خودی لئون نیز به دنبال این چشمه میگشت.<ref name="cgie.org.ir">http://cgie.org.ir/fa/publication/entryview/17222</ref>{{منبع مردود}}
== آب حیات در متون دینی ==
در عهد جدید و در کتاب مکاشفه یوحنا دربارهٔ آب حیات گفته شده است:"نهری از آب حیات به من نشان داد که درخشنده بود همچون بلور؛ و از تخت خدا و بره جاری میشد. (۱:۲۲)"<ref name="cgie.org.ir"/>{{منبع مردود}}در قرآن در آیه هجدهم سوره کهف به این مفهوم اشاره شدهاست.<ref name="cgie.org.ir" />{{منبع مردود}}
=== متون اسلامی : ===
اما باید دید از خود قرآن در این زمینه چه برمیآید.
قرآن کریم در اینجا نیز داستان را به صورتی فشرده مطرح کرده است: در این آیات سخنی از آب حیات، ظلمات ، خضر و یا اشاره به اشتیاقی برای نوشیدن آب جاودانساز نیست.
موسی میگوید: «آنجا همان است که در جستوجوی آن بودیم»، ولی چون دوباره به برخوردگاه دو دریا (جای زنده شدن ماهی) میرسد، شوقی برای نوشیدن از آب مفروض نشان نمیدهد، بلکه از یافتن آن مرد (عَبْداً مِنْ عبِادِنا) شاد میشود و میکوشد از وی رخصت همراهی بگیرد تا از چشمه دانش او بهرهمند گردد.
آریانا فهرست در خور توجهی از محدّثان بزرگ اسلامی ارائه میدهد که داستان آب حیات را به صورتی که نزد عامه مردم معروف است نمیپذیرند.
داستان به نقل از تفاسیر و مآخذ امامی چنین روایت میشود که چون پیامبر قریشیان را از داستان اصحاب کهف آگاه ساخت (سوره کهف مکی است)، گفتند ما را آگاهساز از دانشمندی که موسی به نزد وی شد و فرمان یافت از او پیروی کند.
فرمود: آن داستان چنان بود که چون تورات بر موسی فرود آمد و خدا با موسی سخن گفت، او با خود اندیشید که بر روی زمین کسی از من داناتر نیست.
خدا به جبریل وحی فرمود که موسی را دریاب که نابود شده است.
به او بگوی که در برخوردگاه دو دریا در نزدیکی تختهسنگ، مردی داناتر از توست؛ به نزد او شو و از وی دانش بیاموز.
موسی پیش خود خوار شد و دانست که خطا کرده است و هراس بر او چیره شد.
پس به جانشین خود یوشع بن نون گفت خدا مرا فرموده است که در برخوردگاه دو دریا مردی را دیدار کنم و از وی چیز بیاموزم.
یوشع ماهی بریان کرده نمک سود بر گرفت و روانه شدند.
در آنجا مردی را دیدند، بر پشت خفته.
جانشین موسی ماهی را بیرون آورد و آن را در آب شست و بر تختهسنگ نهاد؛ و آن، آب زندگی بود.
از آن رو ماهی زنده گشت و روانه دریا شد.
آن دو چندان برفتند که خسته شدند.
موسی گفت خوراک ما را بیاور که از این سفر سخت خسته شدیم.
یوشع در آن هنگام ماهی را به یادآورد و گفت آن را بر آن سنگ بنهادم و فراموش کردم.
موسی گفت آن مرد که در کنار تختهسنگ خفته بود، همان است که میجوییم.
آن دو، راهِ رفته را بازگشتند و مرد را در آنجا در حال نماز یافتند.
موسی نشست تا او نماز را به پایان برد.
پس او را سلام داد و گفت: آمدهام تا بیاموزی مرا از آنچه آموختهاند تو را صواب و راست.
مرد گفت: من به کاری مأمورم که تو تاب دیدن آن نداری و تو به کاری مأموری که من تاب آن ندارم.
موسی گفت مرا به یاری خدا فرمانبردار خواهی یافت.
موسی او را همراهی کرد و آن دو بسی سخنها با همدیگر گفتند و ظهور پیامبر اسلام را یاد کردند و آن مرد موسی را از مصیبتهای خاندان پیامبر آگاه ساخت و هر دو سخت بگریستند.
و یاد فضایل آلمحمد (صلیاللهعلیهوآله) کردند چندانکه موسی گفت: کاش من از آل محمّد میبودم.
و آن مرد خضر بود ـ داستان تا پایان ادامه مییابد.
<sup>[[http://wikifeqh.ir/%D8%A2%D8%A8_%D8%AD%DB%8C%D8%A7%D8%AA#%D8%AF%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D9%87%D8%A7%DB%8C%20%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86 <nowiki>۱۴]</nowiki>]</sup>
<br />
== نظر علاّمه طباطبایی ==
علاّمه طباطبایی میگوید: گفتهاند این داستان، افسانهای خیالی است و بدین منظور تصویر شده است که بگوید کمال معرفت، انسان را به سرچشمه آب حیات میرساند و از آن به انسان مینوشاند، و آن همان زندگی جاویدی است که پس از آن مرگ نیست و خوشبختی سرمدی است که برتر از آن هیچ خوشبختی نیست، ولی این سخن بیدلیل است و ظاهر کتابعزیز آن را رد میکند.
در داستانی که قرآن میآورد، خبری از چنین چشمهای نیست.
آنچه هست، گفتارهای برخی از مفسران و داستانسرایان تاریخنگار است که نه اصلی قرآنی دارد که این گفتارها بدان مستند باشد و نه چنین چشمهای در نقطهای از نقاط زمین مشاهده شده است... و باید دانست که آیات صراحتی در زنده شدن ماهی پس از مرگ ندارد.
<sup>[۱۵]</sup><span class="tooltiptext">[http://lib.eshia.ir/12016/13/338/%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%8A%D8%A7%D8%A9]<span class="outlink"></span></span>
<sup>[۱۶</sup>
<span class="tooltiptext">[http://lib.eshia.ir/12016/13/340/%D8%A7%D9%84%D8%AD%D9%88%D8%AA]<span class="outlink"></span></span><span class="tooltiptext"></span>
== منابع ==
|