دیلمان: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
حذف مطالب بدون منبع که توسط حساب gitamir افزوده شد
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
خط ۲۷:
مهر استوانه‌ای یافت شده در یکی از [[گورستان]]‌های [[بخش دیلمان]] که گورهای گبرها نام دارند مربوط به بیش از ۵ هزار سال قبل می‌باشد. این مهر در موزه لنینگراد نگهداری می‌گردد.
 
مطلبی دیگری از کتاب حدودالعالم المشرق من الی مغرب به تألیف ۳۷۲ ه. ق که در کتاب مازندران در تاریخ نیز بدان اشاره شده‌است به گونه‌ای که دیلمان را تعریف می‌کند تداعی‌کننده منطقه تنکابن تا سیاهکل امروزی می‌باشد:"دیلمان میان تبرستان و کوهستان (جبال) و گیلان است. مردمان آن دو گروه هستند:یک گروه بر کران دریا باشند. گروه دیگر در کوهستان‌ها، و گروهی هم میان ان دو، این منطقه دیلمان که بر کران دریا است ده ناحیه است، چون:لنزا، واریوا، لنگا، مرد، چالک رود، کرک رود، دیناررود، جودا هنجان (جواهرده نتهیجان)، رودبار، هوسم (رودسر).<ref>{{یادکرد کتاب |نام خانوادگی= |نام= | پیوند نویسنده = |کتاب=[[حدود العالم]] |کوشش=بتصحیح [[منوچهر ستوده]] |صفحه =صفحه ١٤٨|ناشر=کتابخانه طهوری |مکان =تهران |سال =١٣٦٢ |شابک=}}</ref>
قبل و حتی مدتی پس از اسلام دیلمان از غرب [[گیلان]] تا [[بابل (شهر)|بابل]] [[مازندران]] (به عنوان دروازه دیلمان) و از جنوب تا قزوین گسترش داشت. سرزمین‌های بین دو رود سپیدرود در غرب و شیرود در شرق تا قرن ششم مرزهای دو سوی سرزمین دیلم به‌شمار می‌رفتند. از قرن هشتم بنا بر سیاست‌های زمان پاره‌های چندگانه سرزمین دیلم هر یک نامی بر خود گرفتند و دیلمان محدود به مناطقی شد که امروزه در بخش دیلمان قرار دارند.
 
[[گیلان]] ناحیتیست جدا میان دیلمان و [[ناحیه جبال|جبال]] و آذربایگان و دریاء خزران و این ناحیتیست بر صحرا نهاده میان با آبهاء روان بسیار، یکی رودیست عظیم سپید رود خوانند، میان گیلان ببرد و به دریاء خزران افتد، و این گیلان دو گروه اند، یک گروه میان دریا و این رودند و ایشان را «از این سوی رودی» خوانند و گروهی دیگر میان رود و کوهند ایشان را «از آن سوی رودی» خوانند، اما «ازین سوی رودیان» را هفت ناحیتست بزرگ چون: لافجان، میالفجان، کشکجان، برفجان، داخل، تجن، جمه؛ و اما آنک «از آن سوی رودیان» اند ایشان را یازده ناحیتست بزرگ چون حانکجان، نَنَک، کوتم، سراوان، پیلمان شهر، رشت، تولیم، دولاب، کهن روذ، استراب، خوان بلی<ref>{{یادکرد کتاب |نام خانوادگی=|نام= | پیوند نویسنده = |کتاب=[[حدود العالم]] |کوشش=بتصحیح [[منوچهر ستوده]] |صفحه =صفحه ١٤٩|ناشر=کتابخانه طهوری |مکان =تهران |سال =١٣٦٢ |شابک=}}</ref>
 
سرزمین دیلمان زادگاه دانشمندان اسلامی چون [[سلار دیلمی]] بوده‌است واما هرگز از طریق جنگ اعراب نتوانستند بر این سرزمین غالب شوند. این علویان بودند که هنگامی که از جور عباسیان به آن مناطق پناه آوردند اسلام در قلب دیلمیان جای گرفت و بعدها سلسله‌های [[زیاریان]] و بویهیان و کاکوان و مسافریان (کنگریان) از این سرزمین برخاستند و بویهیان (آل بویه) که بعدها بخاطر دشمنی با آل زیار به [[دشمن زیاری]] معروف شد به دست گشتاسب پسر بزرگ بویه[[خلیفه عباسی]] را به زیر فرمان آوردند اما با اینکه قدرتمندترین سلسله ایرانی پس از اسلام بودند خلیفه را خلع نکردند و وی را نکشتند.