علی‌اکبر فراهانی: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Mehdifarahanimusic (بحث | مشارکت‌ها)
به نسخهٔ 25810581 ویرایش Babooneh برگردانده شد: بدون منبع تغیر ندهید. (توینکل)
برچسب: خنثی‌سازی
خط ۶:
| دورنما =
| پس‌زمینه = non_vocal_instrumentalist
| نام_اصلی = [[آقاعلی‌اکبر]]علی‌اکبر فراهانی
| نام_مستعار = جناب میرزا
| تولد = [[نامشخص]]
| تولد = [[۱۲۳۶ (قمری)]]<ref name="Pirniakan">{{یادکرد وب| نشانی = http://www.daryushpirniakan.com/ShowArticle.aspx?ID=58| عنوان = یادنامه استاد علی‌اکبر خان فراهانی/ردیف دان و نوازنده تار| تاریخ بازدید = شهریور ۱۳۹۰|ناشر = وبگاه رسمی داریوش پیرنیاکان}}</ref> یا [[۱۲۴۲ (قمری)]]<ref name="persianartmusic">{{یادکرد وب| نشانی = http://www.persianartmusic.com/Farsi/f_farsi.html#آقا%20علي%20اكبر| عنوان = فراهانی – آقا علی‌اکبر (۱۲۴۲)| تاریخ بازدید = شهریور ۱۳۹۰|ناشر = وبگاه رسمی موسیقی هنری ایران}}</ref><ref name="yadeyar">{{یادکرد وب| نشانی = http://www.yadeyar.ir/wwwroot2/order3.asp?o2=682| عنوان = آقا علی‌اکبر خان فراهانی| تاریخ بازدید = شهریور ۱۳۹۰| ناشر = وبگاه یادیار}}</ref>
| مرگ = [[1278۱۲۷۴ قمری]]
| ملیت = [[ایرانی‌ها|ایرانی]]
| ساز = [[تار]]
| نوع_صوت =
| سبک = [[موسیقی دستگاهی]]
| فعالیت = [[موسیقی‌دان]] و [[نوازنده]]
| مدت =
سطر ۲۲ ⟵ ۲۳:
| سازهای_برجسته =
}}
'''آقا علی‌اکبر فراهانی''' (1233قمری۱۲۳۶<ref name="Pirniakan" /> یا 1238۱۲۴۲ قمری<ref وname="persianartmusic" تاریخ/><ref مرگname="yadeyar" />- 1278۱۲۷۴ قمری<ref name="Pirniakan" />مهدی فراهانی،نگاهیمشهور به زندگی'''جناب آقامیرزا'''، علیفرزند اکبر فصلنامه ماهور شماره82زمستان1397 </ref>«شاه ولی»، یکی از برجسته‌ترین نوازندگان دربار [[ناصرالدین شاه قاجار|ناصرالدین شاه]]، رییس عمله طرب دوره ناصری و استاد نواختن [[تار]] بود.
 
روایات شفاهی حاکی از آن است که او در اوایل دوران «ناصرالدین‌شاه» به درخواستِ «[[امیرکبیر]]»<ref>{{یادکرد وب|نویسنده=داریوش پیرنیاکان|کد زبان=|تاریخ=۱۳۹۳/۱۲/۲۷|وبگاه=مرکز دائره‌المعارف بزرگ اسلامی - روزنامه ایران|نشانی=https://www.cgie.org.ir/fa/news/28449|عنوان=در سی امین سال درگذشت «علی اکبر شهنازی»}}</ref> همراه با خانواده اش از [[شهرستان فراهان|فراهان اراک]] به [[تهران]] آمد.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده=|کد زبان=|تاریخ=۱۳۹۱/۴/۱۳|وبگاه=مرکز موسیقی حوزه هنری|نشانی=http://musicenter.ir/Default.aspx?page=15578&section=newlistItem&mid=48126&pid=43641&ln=fa|عنوان=نگاهی به زندگی و آثارآقا علی اکبر فراهانی}}</ref> خاندان وی به «خاندان هنر» معروف است به این دلیل که بنیان‌گذاری و تکوین ردیف [[هفت دستگاه موسیقی ایرانی]] را منسوب به آنان می‌دانند.<ref>خالقی</ref>
 
از دوران [[صفویه]] تا آمدن وی به دربار، از دوره‌های سیاه موسیقی سنتی ایرانی به حساب می‌آید، به این دلیل که در این مدت کار علمی بر روی موسیقی انجام نشده‌است.<ref>Cole, Momen</ref> آقا علی‌اکبر پس از چند صد سال بر روی موسیقی سنتی کار تئوری انجام داد. وی در هر دو زمینهٔ آهنگ‌سازی و نوازندگی سرآمد بود. [[عارف قزوینی]] در دیوان خود به او اشاره کرده و می‌نویسد: آقا علی‌اکبر بی‌اندازه مورد تشویق و محبت شاه بوده به طوری که اغلب وقت را در مصاحبت شاه گذرانیده و او را از نغمات عالی و بی‌نظیرِ ساختهٔ خود، سرمست نگاه می‌داشته‌است. از عجایب اینکه درجه و میزان هنر استاد به حدی بود که کسی را یارای مخالفت یا جرأت حسادت با او نبوده و اخلاقاً هم طوری با اطرافیان شاه می‌زیسته که محبوب همه واقع و مورد توجه عموم قرار گرفته بود.<ref>قزوینی</ref> وی به قدری مورد توجه شاه بود که در سال ۱۸۵۶ میلادی برابر با ۱۲۷۳ قمری، پرتره‌ای از وی رسم شد که به گفته خالقی در آن زمان وی باید ۴۰ یا ۴۵ ساله می‌بوده باشد.
 
[[آقا حسینقلی]] و [[میرزا عبدالله فراهانی|میرزا عبدالله]] هر دو از نوازندگان به نام تار، پسران او بودند که سنت او را زنده نگه داشته و به شاگردانِ خود منتقل کردند و خود این شاگردان نیز موسیقی‌دانان و نوازندگانِ موسیقی سنتی نسل امروز را تربیت کردند. وی همچنین پدربزرگ [[علی‌اکبر شهنازی]] نوازنده سرشناس تار است. از وی در موزه مفاخر استان مرکزی یاد شده‌است.<ref>خبرگزاری آریا</ref> همچنین در سفرنامه پولاک و در کتاب «سه سال در ایران» [[ژوزف آرتور گوبینو]] از او به عنوان مشهورترینبهترین نوازندهٔ تار یاد شده‌است. بخی از افسانه ها در مورد وی باقی مانده است. به طوری که نقل شده‌است که پس از نماز شب یکی از سوره‌های قرآن را می‌نواخته که شنوندگان تشخیص داده‌اند سوره [[یس]] بوده‌است. بنابر گفتهٔ نوه‌اش احمد عبادی، آقا علی‌اکبر زاده [[فراهان]] اراک است ولی در مورد زندگی وی پیش از آمدن به تهران اطلاعی در دست نیست. همچنین روشن نیست که وی موسیقی را از کجا فرا گرفته‌است. اما<!-- باگمان توجهمی‌رود بهموسیقی حضوررا ویاز دردراویش همدانفرا وگرفته طهرانباشد؛ به نظر می رسد این دو شهر از مناطقی بوده اند که(گویا وی موسیقیگرایش رابه آنجا آموخته استتصوف داشته‌است){{مدرک}}. -->
 
[[آقا حسینقلی]] و [[میرزا عبدالله فراهانی|میرزا عبدالله]] هر دو از نوازندگان به نام تار، پسران او بودند که سنت او را زنده نگه داشته و به شاگردانِ خود منتقل کردند و خود این شاگردان نیز موسیقی‌دانان و نوازندگانِ موسیقی سنتی نسل امروز را تربیت کردند. وی همچنین پدربزرگ [[علی‌اکبر شهنازی]] نوازنده سرشناس تار است. از وی در موزه مفاخر استان مرکزی یاد شده‌است.<ref>خبرگزاری آریا</ref> همچنین در سفرنامه پولاک و در کتاب «سه سال در ایران» [[ژوزف آرتور گوبینو]] از او به عنوان مشهورترین نوازندهٔ تار یاد شده‌است. بخی از افسانه ها در مورد وی باقی مانده است. به طوری که نقل شده‌است که پس از نماز شب یکی از سوره‌های قرآن را می‌نواخته که شنوندگان تشخیص داده‌اند سوره [[یس]] بوده‌است. بنابر گفتهٔ نوه‌اش احمد عبادی، آقا علی‌اکبر زاده [[فراهان]] اراک است ولی در مورد زندگی وی پیش از آمدن به تهران اطلاعی در دست نیست. همچنین روشن نیست که وی موسیقی را از کجا فرا گرفته‌است. اما با توجه به حضور وی در همدان و طهران به نظر می رسد این دو شهر از مناطقی بوده اند که وی موسیقی را آنجا آموخته است {{مدرک}}.
<ref>نگاهی به زندگی آقا علی اکبر</ref>
</ref>
== زندگی شخصی ==
وی صاحب سه پسر بود. پس از مرگ زودهنگام او، برادرزاده‌اش [[آقا غلامحسین]] از سال 1279 قمری جانشین او در دربار شد و با همسر وی ازدواج کرد و به پسران او نواختن آموخت. [[میرزاحسنآقا حسینقلی]] و [[میرزاعبداللهمیرزا عبدالله]] در زمان فوت او نوجوان و [[آقا حسینقلی]] کودک بودهبودند است که روایت استو موسیقی را نزد [[آقا غلامحسین]] پسرعمو یا پدرخوانده شان فرا گرفته اندگرفتند.
 
== پانویس ==
خط ۳۸:
 
== منابع ==
* {{یادکرد|نویسنده=مهدی فراهانی|مقاله=فصلنامه موسیقی ماهور شماره 82| تاریخ=زمستان1397 ، نگاهی به زندگی آقا علی اکبر}}
* {{یادکرد|نویسنده=روح‌الله خالقی|کتاب= سرگذشت موسیقی ایران|تاریخ=۱۳۷۶}}
* {{یادکرد|نویسنده=میرزا ابوالقاسم عارف قزوینی|کتاب= کلیات دیوان|تاریخ=۱۳۲۷}}