قهستان: تفاوت میان نسخه‌ها

[[پرونده:Iran provinces in Abbasid Caliphate.jpg|بندانگشتی|چپ|400px300px|موقعیت قهستان (جنوب [[خراسان]]) در نقشه ایران در عصر خلفای عباسی برگرفته از کتاب [[جغرافیای تاریخی سرزمین‌های خلافت شرقی]]]]

مسافرانی که از جنوب ایران به‌ ویژه از ناحیه [[مکران]] به شمال شرقی مسافرت می‌کرده‌اند، اولین رشته‌کوه مهم و آبادی که با آن روبرو می‌شده‌اند، رشته کوه غربی - شرقی کوهستان شمال [[فردوس]] بوده‌است. این رشته کوه مرز بین جغرافیای گرمسیری (ناحیه جنوب ایران و طبس) و سردسیری است. به همین دلیل در دوره بعد از اسلام، همواره به نام ایالت کوهستان (قهستان) از آن نام برده شده‌است. در دوره‌های کهن‌تر، این ناحیه گاهی در قلمرو ولایت [[خراسان]] قرار داشته‌است. سابقه سکونت انسان در قهستان بیشتر از سه هزار سالداشته‌ است. و این منطقه به‌دلیل آب و هوای مناسب، زودتر و قبل از شمال خراسان دارای سکونت و شهریت بوده‌است.

«ولایت قهستان عریض و طویل است. دور آن قریب صد فرسخ زیادت باشد. شرقی آن ولایت [[خواف]] است و غربی آن بیابانی است. غرب آن [[استان فارس|فارس]] و [[کرمان]] و شمال آن اعمال [[نیشابور]] و [[سبزوار]] است. جنوب [[سجستان]] و [[کرماتن]]. قهستان مشتمل بر چند قصبه و ناحیت بزرگ است از جمله [[قاین]]، [[تون]] ([[فردوس]] امروزی) [[گناباد|جنابذ]]([[گناباد]])، [[بیرجند]]، [[شهرستان زیرکوه|زیرکوه]] قاین،، [[بجستان]]، [[نهارجان]]، [[طبس|طبس گیلکی]] (شهرستان طبس)، [[رقه (بشرویه)|رقه]]، [[دهستان شاخن|شاخن]]، [[فشارود]]، [[مؤمن آباد]]، [[ترشیز]]، [[طبس مسینان]] و [[خوسف]]، قصبه بزرگ قهستان یکی [[قاین]] است».<ref name="Qayen">{{یادکرد وب| نشانی = http://www.qayen.com/human/ghohstan.php| عنوان = قهستان| تاریخ بازدید = دی ۱۳۸۷| ناشر = وبگاه قاین | زبان = فارسی}}</ref>