خوارزمی: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب‌ها: متن دارای ویکی‌متن نامتناظر ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
Firooz Peyravi (بحث | مشارکت‌ها)
takmil
برچسب‌ها: متن دارای ویکی‌متن نامتناظر ویرایشگر دیداری
خط ۵۴:
 
به‌طور کلی دوران عباسیان، شاهد رشد فعالیت‌های علمی و تحقیقی در همه زمینه‌هایی بود که به دین و دنیای مسلمانان برمی‌گشت. آشنایی مسلمین با علم یا مباحث مربوط به کلام در واقع از عهد اموی نشأت و اساس گرفت و این عهد بود که در طی آن، در [[عراق]] و [[شام]] و [[مصر]]، کسانی که با علم و فلسفه یونان و هند و ایران آشنایی داشتند به اسلام گرویدند یا به خدمت خلفا و حکام مسلمان درآمدند.<ref name="تعاملات علمی جهان اسلام">{{یادکرد ژورنال | نام خانوادگی =فتاحی | نام =قاسم | نام خانوادگی۲ =لولویی | نام۲ =کیوان | عنوان =تعاملات علمی جهان اسلام و غرب در قرون اولیه هجری | ژورنال =فصلنامه علمی پژوهشی تاریخ| مکان =محلات- ایران | ناشر = | دوره =سوم| شماره =15| سال =| صفحه = | پیوند = | تاریخ بازبینی = | doi =}}</ref>
اگر چه سفّاح نخستین خلیفهٔ عباسی- ۱۳۲ تا ۱۳۶ ه‍.ق توجهی به علوم نداشت و اما فعالیت‌های علمی در حکومت بنی عباس در واقع از زمان خلافت [[منصور (خلیفه)|منصور]] و بنای شهر [[بغداد]] شروع و گسترش یافت. منصور به نجوم، طب و کیمیا علاقه داشت تا جایی که بدون مشورت با ستاره‌شناسان به کاری دست نمی‌زد. بدین گونه بود که ابوسهل نوبخت اخترشناس ایرانی و ماشاءالله اثری ایرانی بهمراه وزیر منصور به بغداد نزدیک شدهو نقشه شهر را طراحی کردند. هارون موقعی به خلافت نشست که مسلمانان با اندیشه و آثار یونانیان و ایرانیان آشنا شده بودند و مترجمان بسیاری را در رشته‌های گوناگون در محلی به نام بیت الحکمه مأمور ترجمه کتب کرده بودند. در این هنگام بود که محمد بن موسی خوارزمی برای استفاده از کتب، مطالعه و تحقیق به بیت الحکمه می‌آمد چون آنجا هم کتابخانه و هم مرکز ترجمه، تألیف و تحقیقات علمی شده بود.<ref name="تعاملات علمی جهان اسلام"/> لازم است ذکر شود که بیت الحکمه یا خزانه الحکمه به تقلید از دارالعلم جندی شاپور (در دوره ساسانیان) ایجاد شد.<ref name="کتاب ماه علوم و فنون"/><ref>{{یادکرد|نویسنده =|عنوان = دائرةالمعارف فارسی، ذیل بیت الحکمه|ناشر =|شهر = |صفحه =|تاریخ =}}</ref> این مرکز نخستین بار در عهد هارون الرشید تأسیس شد و در عهد مأمون به کمال رسید. ظاهراً فعالیت اصلی آن ترجمه آثار علمی و فلسفی یونانی الاصل بود. بدین ترتیب در آنجا کتابخانه‌ای به نام خزانه الحکمه تأسیس شد، که همه کتابخانه خلافتی در اختیار و کنترل خوارزمی بود.<ref name="کتاب ماه علوم و فنون"/>
 
در زمان حکومت هارون الرشید بیت‌الحکمه (خانهٔ حکمت) توسط خاندان ایرانی [[برمکیان]] راه اندازی شد و در آن تعداد زیادی از منابع علمی عمدتا از [[زبان فارسی میانه]] یا پهلوی و در درجه بعد از هندی, سریانی و  یونانی به عربی ترجمه شد.  
 
همانطور که دمیتری گوتاس در کتاب خویش در باره نهضت ترجمه مینویسد <nowiki>''</nowiki>نهضت ترجمه عمدتا به ترجمه کتابهای ایرانی موجود به زبان[[زبان فارسی میانه|فارسی میانه]] یا پهلوی پرداخت و شواهد موجود نشان میدهد تنها اثر یونانی که در زمان هارون از یونانی به عربی ترجمه شد المجسطی بوده است<nowiki>''</nowiki>. سپس تعدادی از مقالات و کتب یونانی هم به [[عربی]] ترجمه شد.
 
== دستاوردهای خوارزمی ==