فاتحه (سوره): تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
گسترش مقاله
گسترش مقاله
خط ۵۵:
اختلاف دربارهٔ مکی یا مدنی بودن سوره حمد ثمره تفسیری ندارد؛ زیرا مشتمل بر آیه ای نیست که معنایش به اختلاف نزول، مختلف و متفاوت شود. این سوره به گفته ابن‌عباس و قتاده، در مکه، به عقیدهٔ مجاهد، در مدینه، و به دیدگاه برخی دیگر یک بار در مکه و یک بار در مدینه بر پیامبر نازل شده‌است.<ref name="طبرسی" />
 
== ویژگی‌ ها ==
== ویژگی‌های ظاهری ==
 
=== لحن سوره ===
اين سوره اساسا با سوره هاى ديگر قرآن از نظر لحن و آهنگ فرق روشنى دارد به خاطر اينكه سوره هاى ديگر همه بعنوان سخن خدا است ، اما اين سوره از زبان بندگان است ، و به تعبير ديگر در اين سوره خداوند طرز مناجات و سخن گفتن با او را به بندگانش آموخته است .
 
آغاز اين سوره با حمد و ستايش پروردگار شروع مى شود .
 
و با ابراز ايمان به مبدء و معاد (خداشناسى و ايمان به رستاخيز) ادامه مى يابد، و با تقاضاها و نيازهاى بندگان پايان مى گيرد.
 
انسان آگاه و بيدار دل ، هنگامى كه اين سوره را مى خواند، احساس مى كند كه بر بال و پر فرشتگان قرار گرفته و به آسمان صعود مى كند و در عالم روحانيت و معنويت لحظه به لحظه به خدا نزديكتر مى شود .
 
اين نكته بسيار جالب است كه اسلام بر خلاف بسيارى از مذاهب ساختگى يا تحريف شده كه ميان '''('''خدا''')''' و '''('''خلق ''')''' واسطه ها قائل مى شوند به مردم دستور مى دهد كه بدون هيچ واسطه با خدايشان ارتباط برقرار كنند!.
 
اين سوره تبلورى است از همين ارتباط نزديك و بى واسطه خدا با انسان ، و مخلوق با خالق ، در اينجا تنها او را مى بيند، با او سخن مى گويد، پيام او را با گوش جان مى شنود، حتى هيچ پيامبر مرسل و فرشته مقربى در اين ميان واسطه نيست و عجب اينكه اين پيوند و ارتباط مستقيم خلق با خالق آغازگر قرآن مجيد است .<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ج1، بخش ویژگی های سورۀ حمد</ref>
 
=== تعداد آیات ===
همه قرائت‌شناسان در این‌که سوره حمد هفت آیه دارد، متفق‌اند، بدین‌گونه که قرائت‌شناسان مکّی و کوفی «بسم‌اللّه‌الرّحمن‌الرّحیم» را آیه‌ای مستقل دانسته‌اند ولی دیگر قرائت‌شناسان «بَسْمَلَه» را آیه‌ای جداگانه و کامل محسوب نکرده‌اند، در عوض با توقف بر نخستین «عَلَیهِم» عبارت «صِراطَ الَّذینَ اَنعَمتَ عَلَیهِم» را یک آیه و «غَیرِ الْمَغضوبِ عَلَیهِم» را آیه‌ای دیگر شمرده‌اند؛ بنابراین، در هر دو حالت سوره حمد هفت آیه خواهد داشت.<ref>زمخشری، کشاف، ج۱، ص۲۱</ref><ref>فضل‌بن حسن طبرسی، مجمع‌البیان فی تفسیرالقرآن، ج۱، ص۸۹</ref><ref name=":4">{{یادکرد وب|عنوان=سوره حمد - ویکی فقه|نشانی=http://wikifeqh.ir/سوره_حمد#foot-main35|وبگاه=wikifeqh.ir|بازبینی=2019-05-16}}</ref>