تاجیک‌ها: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش
←‏موطن تاجیکان: سلام ۴ منبع این مقاله رو بررسی کردم دیدم آماری که داده بر اساس این بوده که این موسسه از چه افرادی آمارگیری کرده و آمارهای ارائه شده در مورد درصد جمعیت قوم تاجیک در کل افغانستان نیست فقط مربوط به درصدشون توی نظرسنجی یه.
خط ۸۸:
تاجیکان گروه‌های عمدهٔ قومی در افغانستان در شهرهای [[کابل]]، [[مزار شریف]]، [[هرات]]، [[بدخشان]] و ولایات [[پروان]]، [[ولایت پنجشیر|پنجشیر]]، [[کاپیسا]]، [[سمنگان]]، [[بغلان]]، [[غور]]، [[بادغیس]]، [[فاریاب]]، [[سرپل]]، [[تخار]]، [[کندز]] اند. در [[ازبکستان]] بیش‌ترین جمعیت شهرهای [[سمرقند]] و [[بخارا]] را تشکیل می‌دهند و به‌شمار زیاد در استان‌های [[استان قشقه‌دریا|قشقه‌دریا]] و [[استان سرخان‌دریا|سرخان‌دریا]] در جنوب و در امتداد سرحدات شرقی ازبکستان با تاجیکستان و همچنین در [[دره فرغانه]] (در استان‌های [[استان فرغانه|فرغانه]] و [[استان نمنگان|نمنگان]]) زندگی می‌کنند. در گذشته تاجیک‌ها در مناطق وسیع‌تری از [[آسیای میانه]] سکنی داشتند، ولی به سبب تهاجم گستردهٔ ترکان از شمال و شرق به این منطقه جابه‌جا شدند.
 
۳۵٪<ref>"Afghanistanامروزه inتاجیکان 2007حدود ۷۹٫۹ A٪ surveyجمعیت ofتاجیکستان theو Afghanبنابر people"منابع (PDF).مختلف Kabul,۱ Afghanistan: The Asia Foundation. 2010. pp. 225–226. Retrieved 2011-03-20. The 2007 survey interviewed 6,406 Afghans, Which ethnic group do you belong to? SINGLE RESPONSE ONLY Pashtun 40%, Tajik 25%, Uzbek 8%, Hazara 10%, Turkmen 3%, Baloch 1%, Nuristani 1%, Aimak 1%, Arab 1%۷٪</ref>Country یاProfile: ۳۷٪<ref>Afghanistan"Afghanistan in 2006 – A. surveyLibrary of theCongress AfghanCountry people"Studies (PDF). Kabul,on Afghanistan: The Asia Foundation. pp.August 83–882008. Retrieved 2012-11-28.October A total of 610,226 respondents were surveyed in the study, out of which 4888 (782010.5%) were from the rural areas and 1338 (22%) were from the urban areas. Ethnicity: Pashtun 40.9, Tajik 20.1, Uzbek 9.2, Hazara 9.2, Turkmen 1.7, Baloch 0.5, Nuristani 0.4, Aimak 0.1, Arab 0.7, Pashayi 0.3</ref> یایا۲۳ ۳۹٪<ref>"Afghanistan{{مدرک|date=مه in۲۰۱۹}} 2004یا ۳۵٪ A{{مدرک|date=مه survey۲۰۱۹}} ofیا the۳۷٪ Afghan{{مدرک|date=مه people"۲۰۱۹}} (PDF).یا Kabul,۳۹٪{{مدرک|date=مه Afghanistan: The Asia Foundation. 2004. Retrieved 2012-11-28. The 2004 survey interviewed 804 Afghans, Which ethnic group do you belong to? Pashtun 46%, Tajik 29%, Uzbek 6%, Hazara 6%, Turkmen 1%, Baloch 0%, Nuristani 1%, Aimak 0%, Arab 1%, Pashaye 0%, Other 1%.</ref>۲۰۱۹}} از جمعیت افغانستان را تشکیل می‌دهند. بر اساس آمار رسمی ازبکستان تاجیک‌ها ۵ ٪ جمعیت کل این کشور را شامل اند. اما آمارهای غیررسمی تعداد تاجیک‌های این کشور را بین ۸ تا ۱۱ میلیون تخمین می‌زند.<ref name=Foltz>{{cite journal|authorlink=Richard Foltz|author=Richard Foltz|title=The Tajiks of Uzbekistan|journal=Central Asian Survey|volume= 15|issue=2|pages= 213–216 |year=1996|doi=10.1080/02634939608400946}}</ref><ref name="Karl Cordell 1999. pg 201">Karl Cordell, "Ethnicity and Democratisation in the New Europe", Routledge, 1998. p. 201: "Consequently, the number of citizens who regard themselves as Tajiks is difficult to determine. Tajikis within and outside of the republic, Samarkand State University (SamGU) academic and international commentators suggest that there may be between six and seven million Tajiks in Uzbekistan, constituting 30% of the republic's 22 million population, rather than the official figure of 4.7%(Foltz 1996;213; Carlisle 1995:88).</ref><ref name="Lena Jonson 2006. pg 108">Lena Jonson (1976) "Tajikistan in the New Central Asia", I.B.Tauris, p. 108: "According to official Uzbek statistics there are slightly over 1 million Tajiks in Uzbekistan or about 3% of the population. The unofficial figure is over 6 million Tajiks. They are concentrated in the Sukhandarya, Samarqand and Bukhara regions."</ref> استان‌های [[استان سمرقند|سمرقند]]، [[استان بخارا|بخارا]]، [[استان سرخان‌دریا|سرخان‌دریا]]، [[استان قشقه‌دریا|قشقه‌دریا]]، [[استان نمنگان|نمنگان]]، [[استان فرغانه|فرغانه]] و [[استان سیردریا|سیردریا]] از مناطق تاجیک‌نشین ازبکستان اند. برخلاف آمار رسمی فارسی‌زبانان ازبکستان (تاجیک‌ها) ۳۰ تا ۴۰ درصد برآورد شده‌اند.<ref>Carlson, "Uzbekistan: Ethnic Composition and Discriminations", Harvard University, August 2003</ref><ref>The Tajiks of Uzbekistan, Central Asian Survey (1996), 15(2), 213-216</ref><ref name="cornellcaspian.com">[http://www.cornellcaspian.com/pub/0010uzbekistan.htm Svante E. Cornell, "Uzbekistan: A Regional Player in Eurasian Geopolitics?"], ''European Security'', vol. 20, no. 2, Summer 2000.</ref><ref name="Foltz">[[ریچارد فولتس|Richard Foltz]], "The Tajiks of Uzbekistan", ''Central Asian Survey'', 15(2), 213–216 (1996).</ref><ref name="Karl Cordell 1999. pg 201">Karl Cordell, "Ethnicity and Democratisation in the New Europe", Published by Routledge, 1999. Excerpt from pg 201: "Consequently, the number of citizens who regard themselves as Tajiks is difficult to determine. Tajikis within and outside of the republic, Samarkand State University (SamGU) academic and international commentators suggest that there may be between six and seven million Tajiks in Uzbekistan, constituting 30% of the republic's 22 million population, rather than the official figure of 4.7%(Foltz 1996;213; Carlisle 1995:88).</ref><ref name="Lena Jonson 2006. pg 108">Lena Jonson, "Tajikistan in the New Central Asia", Published by I.B.Tauris, 2006. pg 108: "According to official Uzbek statistics there are slightly over 1 million Tajiks in Uzbekistan or about 4% of the population. The unofficial figure is over 6 million Tajiks. They are concentrated in the Sukhandarya, Samarqand and Bukhara regions."</ref> نمایه‌های رسمی سرشماری کشور ازبکستان شمار تاجیکان این کشور را پیرامون ۵ درصد کل جمعیت اعلام کرده‌اند و این نمایه‌ها به همین شکل بدون چون و چرا از سوی بیش‌تر غربیان دانشگاهی، روزنامه‌نگار و نویسندگان راهنماهای مسافرتی تکرار شده‌اند. در همین حال تاجیک‌ها در سراسر ازبکستان بر این پافشاری دارند که این نمایه بیشتر به ۲۵ تا ۳۰ درصد نزدیک است و بر این که تاجیک‌ها ۷۰ درصد باشندگان (جمعیت) سمرقند، پایتخت پیشین و دومین شهر بزرگ ازبکستان و بیش از ۹۰ درصد مردم بخارا را تشکیل می‌دهند تأکید می‌کنند. بیش‌تر مردم منطقه کوهستانی شمال خاوری [[تاشکند]]، آنسوی سد چورووک تاجیکند، همچنین مردم بخشهایی از دره فرغانه، استان جیزَّخ، سرخان دریا و کشکه دریا. استادان دانشگاه دولتی سمرقند کل جمعیت تاجیک ازبکستان را ۶ تا ۷ میلیون نفر برآورد می‌کنند. این شمار دو برابر یا بیش از دو برابر جمعیت تاجیکان در جمهوری تاجیکستان است.<ref>https://www.azargoshnasp.net/recent_history/pan_turkist_philosophy/tajikanbadbakhtuzbekistan.htm</ref><ref>http://www.iranboom.ir/ketab-khaneh/forozesh/forozesh2/3266-tajikhaye-jomhori-ozbakestan.html</ref> [[پان ترکیسم]] از اواخر قرن نوزدهم یکی از عناصر اصلی در جعل [[امارت بخارا|جمهوری بخارا]] بود. در تمام نقاطی که ساکنانش پارسی (تاجیک) بودند مدارس به زبان [[ترکی جغتایی]] ایجاد شد و دانش آموزان تاجیک به اجبار به این مدارس می‌رفتند.<ref>http://tajikam.com/index.php?option=com_content&task=view&id=68</ref>
امروزه تاجیکان حدود ۷۹٫۹ ٪ جمعیت تاجیکستان و بنابر منابع مختلف ۱ ۷٪<ref>Country Profile: Afghanistan". Library of Congress Country Studies on Afghanistan. August 2008. Retrieved October 10, 2010.</ref> یا۲۳<ref>"Afghanistan in 2012 – A survey of the Afghan people" (PDF). Kabul, Afghanistan: The Asia Foundation. pp. 181–182. Retrieved 2012-11-28. Appendix 1: Target Demographics 181... Pashtun 40%, Tajik 23%, Uzbek 9%, Hazara 11%, Turkmen 2%, Baloch 1%, Nuristani 1%, Aimak 1%, Arab 2%, Pashaye 1%, Sadat 1%</ref> یا
۳۵٪<ref>"Afghanistan in 2007 – A survey of the Afghan people" (PDF). Kabul, Afghanistan: The Asia Foundation. 2010. pp. 225–226. Retrieved 2011-03-20. The 2007 survey interviewed 6,406 Afghans, Which ethnic group do you belong to? SINGLE RESPONSE ONLY Pashtun 40%, Tajik 25%, Uzbek 8%, Hazara 10%, Turkmen 3%, Baloch 1%, Nuristani 1%, Aimak 1%, Arab 1%</ref> یا ۳۷٪<ref>"Afghanistan in 2006 – A survey of the Afghan people" (PDF). Kabul, Afghanistan: The Asia Foundation. pp. 83–88. Retrieved 2012-11-28. A total of 6,226 respondents were surveyed in the study, out of which 4888 (78.5%) were from the rural areas and 1338 (22%) were from the urban areas. Ethnicity: Pashtun 40.9, Tajik 20.1, Uzbek 9.2, Hazara 9.2, Turkmen 1.7, Baloch 0.5, Nuristani 0.4, Aimak 0.1, Arab 0.7, Pashayi 0.3</ref> یا ۳۹٪<ref>"Afghanistan in 2004 – A survey of the Afghan people" (PDF). Kabul, Afghanistan: The Asia Foundation. 2004. Retrieved 2012-11-28. The 2004 survey interviewed 804 Afghans, Which ethnic group do you belong to? Pashtun 46%, Tajik 29%, Uzbek 6%, Hazara 6%, Turkmen 1%, Baloch 0%, Nuristani 1%, Aimak 0%, Arab 1%, Pashaye 0%, Other 1%.</ref> از جمعیت افغانستان را تشکیل می‌دهند. بر اساس آمار رسمی ازبکستان تاجیک‌ها ۵ ٪ جمعیت کل این کشور را شامل اند. اما آمارهای غیررسمی تعداد تاجیک‌های این کشور را بین ۸ تا ۱۱ میلیون تخمین می‌زند.<ref name=Foltz>{{cite journal|authorlink=Richard Foltz|author=Richard Foltz|title=The Tajiks of Uzbekistan|journal=Central Asian Survey|volume= 15|issue=2|pages= 213–216 |year=1996|doi=10.1080/02634939608400946}}</ref><ref name="Karl Cordell 1999. pg 201">Karl Cordell, "Ethnicity and Democratisation in the New Europe", Routledge, 1998. p. 201: "Consequently, the number of citizens who regard themselves as Tajiks is difficult to determine. Tajikis within and outside of the republic, Samarkand State University (SamGU) academic and international commentators suggest that there may be between six and seven million Tajiks in Uzbekistan, constituting 30% of the republic's 22 million population, rather than the official figure of 4.7%(Foltz 1996;213; Carlisle 1995:88).</ref><ref name="Lena Jonson 2006. pg 108">Lena Jonson (1976) "Tajikistan in the New Central Asia", I.B.Tauris, p. 108: "According to official Uzbek statistics there are slightly over 1 million Tajiks in Uzbekistan or about 3% of the population. The unofficial figure is over 6 million Tajiks. They are concentrated in the Sukhandarya, Samarqand and Bukhara regions."</ref> استان‌های [[استان سمرقند|سمرقند]]، [[استان بخارا|بخارا]]، [[استان سرخان‌دریا|سرخان‌دریا]]، [[استان قشقه‌دریا|قشقه‌دریا]]، [[استان نمنگان|نمنگان]]، [[استان فرغانه|فرغانه]] و [[استان سیردریا|سیردریا]] از مناطق تاجیک‌نشین ازبکستان اند. برخلاف آمار رسمی فارسی‌زبانان ازبکستان (تاجیک‌ها) ۳۰ تا ۴۰ درصد برآورد شده‌اند.<ref>Carlson, "Uzbekistan: Ethnic Composition and Discriminations", Harvard University, August 2003</ref><ref>The Tajiks of Uzbekistan, Central Asian Survey (1996), 15(2), 213-216</ref><ref name="cornellcaspian.com">[http://www.cornellcaspian.com/pub/0010uzbekistan.htm Svante E. Cornell, "Uzbekistan: A Regional Player in Eurasian Geopolitics?"], ''European Security'', vol. 20, no. 2, Summer 2000.</ref><ref name="Foltz">[[ریچارد فولتس|Richard Foltz]], "The Tajiks of Uzbekistan", ''Central Asian Survey'', 15(2), 213–216 (1996).</ref><ref name="Karl Cordell 1999. pg 201">Karl Cordell, "Ethnicity and Democratisation in the New Europe", Published by Routledge, 1999. Excerpt from pg 201: "Consequently, the number of citizens who regard themselves as Tajiks is difficult to determine. Tajikis within and outside of the republic, Samarkand State University (SamGU) academic and international commentators suggest that there may be between six and seven million Tajiks in Uzbekistan, constituting 30% of the republic's 22 million population, rather than the official figure of 4.7%(Foltz 1996;213; Carlisle 1995:88).</ref><ref name="Lena Jonson 2006. pg 108">Lena Jonson, "Tajikistan in the New Central Asia", Published by I.B.Tauris, 2006. pg 108: "According to official Uzbek statistics there are slightly over 1 million Tajiks in Uzbekistan or about 4% of the population. The unofficial figure is over 6 million Tajiks. They are concentrated in the Sukhandarya, Samarqand and Bukhara regions."</ref> نمایه‌های رسمی سرشماری کشور ازبکستان شمار تاجیکان این کشور را پیرامون ۵ درصد کل جمعیت اعلام کرده‌اند و این نمایه‌ها به همین شکل بدون چون و چرا از سوی بیش‌تر غربیان دانشگاهی، روزنامه‌نگار و نویسندگان راهنماهای مسافرتی تکرار شده‌اند. در همین حال تاجیک‌ها در سراسر ازبکستان بر این پافشاری دارند که این نمایه بیشتر به ۲۵ تا ۳۰ درصد نزدیک است و بر این که تاجیک‌ها ۷۰ درصد باشندگان (جمعیت) سمرقند، پایتخت پیشین و دومین شهر بزرگ ازبکستان و بیش از ۹۰ درصد مردم بخارا را تشکیل می‌دهند تأکید می‌کنند. بیش‌تر مردم منطقه کوهستانی شمال خاوری [[تاشکند]]، آنسوی سد چورووک تاجیکند، همچنین مردم بخشهایی از دره فرغانه، استان جیزَّخ، سرخان دریا و کشکه دریا. استادان دانشگاه دولتی سمرقند کل جمعیت تاجیک ازبکستان را ۶ تا ۷ میلیون نفر برآورد می‌کنند. این شمار دو برابر یا بیش از دو برابر جمعیت تاجیکان در جمهوری تاجیکستان است.<ref>https://www.azargoshnasp.net/recent_history/pan_turkist_philosophy/tajikanbadbakhtuzbekistan.htm</ref><ref>http://www.iranboom.ir/ketab-khaneh/forozesh/forozesh2/3266-tajikhaye-jomhori-ozbakestan.html</ref> [[پان ترکیسم]] از اواخر قرن نوزدهم یکی از عناصر اصلی در جعل [[امارت بخارا|جمهوری بخارا]] بود. در تمام نقاطی که ساکنانش پارسی (تاجیک) بودند مدارس به زبان [[ترکی جغتایی]] ایجاد شد و دانش آموزان تاجیک به اجبار به این مدارس می‌رفتند.<ref>http://tajikam.com/index.php?option=com_content&task=view&id=68</ref>
 
بر اساس آخرین سرشماری [[اتحاد جماهیر شوروی]] که در سال ۱۹۸۹ انجام شد ۴۲۱۵۳۷۲ نفر از اهالی این کشور خود را تاجیک معرفی کرده‌اند. از این تعداد ۳۱۷۲۴۲۰ نفر در جمهوری تاجیکستان، ۹۳۳۵۶۰ نفر در ازبکستان، ۳۸۲۰۸ نفر در روسیه، ۳۳۵۱۸ نفر در قرقیزستان، ۲۵۵۱۴ نفر در قزاقستان، ۴۴۴۷ نفر در اوکراین، ۳۱۴۹ نفر در ترکمنستان بوده‌اند.<ref>[http://demoscope.ru/weekly/ssp/sng_nac_89.php?reg=0 Национальный состав населения по республикам СССР 1989 года] Институт демографии Национального исследовательского университета "Высшая школа экономики"</ref>