تاجیک‌ها: تفاوت میان نسخه‌ها

[[پرونده:Tajiks of Uzbekistan.PNG|بندانگشتی|270px|تاجیک‌های ازبکستان]]

[[پرونده:School girls from Herat, West Afghanistan.jpg|بندانگشتی|چپ|200px|<div style="font-size:smaller">دختران تاجیکِ [[هرات]]، غرب [[افغانستان]]</div>]]

 

امروزه تاجیکان حدود ۷۹٫۹ ٪ جمعیت تاجیکستان و بنابر منابع مختلف ۱ ۷٪<ref>Country Profile: Afghanistan". Library of Congress Country Studies on Afghanistan. August 2008. Retrieved October 10, 2010.</ref> یا۲۳ {{مدرک|date=مه ۲۰۱۹}} یا ۳۵٪ {{مدرک|date=مه ۲۰۱۹}} یا ۳۷٪ {{مدرک|date=مه ۲۰۱۹}} یا ۳۹٪{{مدرک|date=مه ۲۰۱۹}} از جمعیت افغانستان را تشکیل می‌دهند. بر اساس آمار رسمی ازبکستان تاجیک‌ها ۵ ٪ جمعیت کل این کشور را شامل اند. اما آمارهای غیررسمی تعداد تاجیک‌های این کشور را بین ۸ تا ۱۱ میلیون تخمین می‌زند.<ref name=Foltz>{{cite journal|authorlink=Richard Foltz|author=Richard Foltz|title=The Tajiks of Uzbekistan|journal=Central Asian Survey|volume= 15|issue=2|pages= 213–216 |year=1996|doi=10.1080/02634939608400946}}</ref><ref name="Karl Cordell 1999. pg 201">Karl Cordell, "Ethnicity and Democratisation in the New Europe", Routledge, 1998. p. 201: "Consequently, the number of citizens who regard themselves as Tajiks is difficult to determine. Tajikis within and outside of the republic, Samarkand State University (SamGU) academic and international commentators suggest that there may be between six and seven million Tajiks in Uzbekistan, constituting 30% of the republic's 22 million population, rather than the official figure of 4.7%(Foltz 1996;213; Carlisle 1995:88).</ref><ref name="Lena Jonson 2006. pg 108">Lena Jonson (1976) "Tajikistan in the New Central Asia", I.B.Tauris, p. 108: "According to official Uzbek statistics there are slightly over 1 million Tajiks in Uzbekistan or about 3% of the population. The unofficial figure is over 6 million Tajiks. They are concentrated in the Sukhandarya, Samarqand and Bukhara regions."</ref> استان‌های [[استان سمرقند|سمرقند]]، [[استان بخارا|بخارا]]، [[استان سرخان‌دریا|سرخان‌دریا]]، [[استان قشقه‌دریا|قشقه‌دریا]]، [[استان نمنگان|نمنگان]]، [[استان فرغانه|فرغانه]] و [[استان سیردریا|سیردریا]] از مناطق تاجیک‌نشین ازبکستان اند. برخلاف آمار رسمی فارسی‌زبانان ازبکستان (تاجیک‌ها) ۳۰ تا ۴۰ درصد برآورد شده‌اند.<ref>Carlson, "Uzbekistan: Ethnic Composition and Discriminations", Harvard University, August 2003</ref><ref>The Tajiks of Uzbekistan, Central Asian Survey (1996), 15(2), 213-216</ref><ref name="cornellcaspian.com">[http://www.cornellcaspian.com/pub/0010uzbekistan.htm Svante E. Cornell, "Uzbekistan: A Regional Player in Eurasian Geopolitics?"], ''European Security'', vol. 20, no. 2, Summer 2000.</ref><ref name="Foltz">[[ریچارد فولتس|Richard Foltz]], "The Tajiks of Uzbekistan", ''Central Asian Survey'', 15(2), 213–216 (1996).</ref><ref name="Karl Cordell 1999. pg 201">Karl Cordell, "Ethnicity and Democratisation in the New Europe", Published by Routledge, 1999. Excerpt from pg 201: "Consequently, the number of citizens who regard themselves as Tajiks is difficult to determine. Tajikis within and outside of the republic, Samarkand State University (SamGU) academic and international commentators suggest that there may be between six and seven million Tajiks in Uzbekistan, constituting 30% of the republic's 22 million population, rather than the official figure of 4.7%(Foltz 1996;213; Carlisle 1995:88).</ref><ref name="Lena Jonson 2006. pg 108">Lena Jonson, "Tajikistan in the New Central Asia", Published by I.B.Tauris, 2006. pg 108: "According to official Uzbek statistics there are slightly over 1 million Tajiks in Uzbekistan or about 4% of the population. The unofficial figure is over 6 million Tajiks. They are concentrated in the Sukhandarya, Samarqand and Bukhara regions."</ref> نمایه‌های رسمی سرشماری کشور ازبکستان شمار تاجیکان این کشور را پیرامون ۵ درصد کل جمعیت اعلام کرده‌اند و این نمایه‌ها به همین شکل بدون چون و چرا از سوی بیش‌تر غربیان دانشگاهی، روزنامه‌نگار و نویسندگان راهنماهای مسافرتی تکرار شده‌اند. در همین حال تاجیک‌ها در سراسر ازبکستان بر این پافشاری دارند که این نمایه بیشتر به ۲۵ تا ۳۰ درصد نزدیک است و بر این که تاجیک‌ها ۷۰ درصد باشندگان (جمعیت) سمرقند، پایتخت پیشین و دومین شهر بزرگ ازبکستان و بیش از ۹۰ درصد مردم بخارا را تشکیل می‌دهند تأکید می‌کنند. بیش‌تر مردم منطقه کوهستانی شمال خاوری [[تاشکند]]، آنسوی سد چورووک تاجیکند، همچنین مردم بخشهایی از دره فرغانه، استان جیزَّخ، سرخان دریا و کشکه دریا. استادان دانشگاه دولتی سمرقند کل جمعیت تاجیک ازبکستان را ۶ تا ۷ میلیون نفر برآورد می‌کنند. این شمار دو برابر یا بیش از دو برابر جمعیت تاجیکان در جمهوری تاجیکستان است.<ref>https://www.azargoshnasp.net/recent_history/pan_turkist_philosophy/tajikanbadbakhtuzbekistan.htm</ref><ref>http://www.iranboom.ir/ketab-khaneh/forozesh/forozesh2/3266-tajikhaye-jomhori-ozbakestan.html</ref> [[پان ترکیسم]] از اواخر قرن نوزدهم یکی از عناصر اصلی در جعل [[امارت بخارا|جمهوری بخارا]] بود. در تمام نقاطی که ساکنانش پارسی (تاجیک) بودند مدارس به زبان [[ترکی جغتایی]] ایجاد شد و دانش آموزان تاجیک به اجبار به این مدارس می‌رفتند.<ref>http://tajikam.com/index.php?option=com_content&task=view&id=68</ref>