ایرج افشار: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Hamid Hassani (بحث | مشارکت‌ها)
جز ←‏دههٔ ۱۳۳۰: ویرایش جزئی
جز ویرایش به‌وسیلهٔ ابرابزار:
خط ۲۴:
| تأثیرات =
| تأثیرپذیرفته =
| وب‌گاهوبگاه =
| imdb_id =
| soure_id =
| جوایز =
}}
'''ایرج افشار یزدی''' (زادهٔ ۱۶ مهر ۱۳۰۴، [[تهران]] - درگذشتهٔ ۱۸ اسفند ۱۳۸۹، [[تهران]])<ref>http://www.irajafshar.ir/fa/index.php?option=com_content&view=article&id=58&Itemid=74</ref> [[پژوهش]]‌گر فرهنگ و [[تاریخ ایران]] و [[ادبیات فارسی]]،<ref>[http://www.dw.com/fa-ir/درگذشت-ایرج-افشار-پرکارترین-پژوهشگر-و-مؤلف-ایرانی ]، دویچه-وله-فارسی</ref> [[ایران‌شناسی|ایران‌شناس]]، [[کتاب‌شناسی|کتاب‌شناس]]، [[کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی#.DB.B2. .D9.86.D8.B3.D8.AE.D9.87.E2.80.8C.D9.BE.DA.98.D9.88.D9.87.DB.8C|نسخه‌پژوه]]، نویسنده و استاد دانشگاه ایرانی بود.{{سخ}}
افشار سابقهٔ تدریس در دانشگاه‌های داخل و خارج کشور ازجمله: [[دانشگاه برن]] ([[سوئیس]])، [[دانشگاه ساپورو]] ([[ژاپن]])، و [[دانشگاه تهران]] را داشت.<ref name="زندگی‌نامهٔ استاد ایرج افشار">[http://www.irajafshar.ir/fa/index.php?option=com_content&view=article&id=58&Itemid=78 زندگی‌نامهٔ استاد ایرج افشار]</ref>{{سخ}}وی پایه‌گذار [[کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران|کتابخانهٔ مرکزی]] [[دانشگاه تهران]]<ref>[http://www.bbc.co.uk/persian/arts/2011/04/110412_l11_book_taghavi_magazines گنجینهٔ مطبوعات؛ رونق بخشیدن به یک کار مرده]، بی‌بی‌سی فارسی</ref> و معروف به پدر کتاب‌شناسی ایران است.<ref>[http://www.ical.ir/index.php?option=com_k2&view=item&id=16519:سومین-سالروز-درگذشت-پدر-کتابشناسی-ایران&Itemid=8 سومین سالروز درگذشت پدر کتابشناسی ایران]، وبگاه کتابخانهٔ مجلس شورای اسلامی</ref><ref>[http://www.ibna.ir/fa/doc/shortint/208829/اعتراضی-پدر-کتابشناسی-ایران-مطرح-موثر-افتاد-دفتر-مجله-آینده-خاطرات-افشار-روزهای-جنگ-تحمیلی اعتراضی که پدر کتابشناسی ایران مطرح کرد و مؤثر افتاد/دفتر مجلهٔ آینده و خاطرات افشار از روزهای جنگ تحمیلی]، ایبنا خبرگزاری کتاب ایران</ref><ref>[http://www.khabaronline.ir/detail/135853/culture/book برای پدر کتاب‌شناسی ایران دعا کنیم]، خبرآنلاین</ref>{{سخ}}[[محمود افشار یزدی]] پدر اوست.{{سخ}}ایرج افشار نزدیک به ۶۵ سال کوشش‌های پژوهشی بیش از ۳۰۰ کتاب و ۳۰۰۰ مقاله در زمینه‌های کتاب‌شناسی، [[علوم کتابداری و اطلاع‌رسانی|کتاب‌داری]]، [[تاریخ]]، [[جغرافیا]]، [[جغرافیای تاریخی]]، فرهنگ مردم و موضوع‌های دیگر تألیف، تصنیف و تصحیح کرده‌است. کتابخانهٔ بزرگ و گران‌بهای ایرج افشار در [[مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی]] محفوظ است.<ref name=" رونمایی از تندیس استاد ایرج افشار در مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی ">[http://www.cgie.org.ir/fa/news/11974 رونمایی از تندیس استاد ایرج افشار در مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی ]</ref>
 
== سال‌شمار زندگی و فعالیت‌ادبی ==
خط ۶۵:
* ۱۳۴۰ انتقال از دانشکده حقوق دانشگاه تهران به [[دانشسرای عالی]]، رئیس کتابخانه دانشسرای عالی تا سال ۱۳۴۱، چاپ جلد اول فهرست مقالات فارسی، چاپ کتاب‌های مسالک و ممالک، جامع مفیدی، رساله اصول خطوط سته، یادداشت‌های قزوینی (جلد پنجم)، انتشار جزوه (به یاد فرزند فضیلت شعار رشید ایران [[محمود نریمان]])، انتشار نوشته‌هایی در نشریه‌های، راهنمای کتاب، یغما، نشریه نسخه‌های خطی، نشریه دانشکده ادبیات دانشگاه تهران و مجموعه فرهنگ ایران زمین، نگارش و نشر دو مقاله به زبان غیر فارسی.
* ۱۳۴۱ تغییر نام خانوادگی از دکتر افشار به افشار، رئیس [[سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران|کتابخانه ملی]] (تأسیس شعبه ایرانشناسی، تفکیک مراجع، ایجاد کتاب‌شناسی ایران، و آغاز فهرست‌نگاری نسخه‌های خطی کتابخانه ملی به همت [[عبدالله انوار]]) به مدت هفت ماه، بازگشت به تدریس در دانشسرای عالی، عضو شورای کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران تا سال ۱۳۵۷، عضو شورای (مؤسسه تحقیق در ادبیات و زبان‌های ایران)([[وزارت فرهنگ و هنر]])، نگارش دیباچه بر فرهنگ لغات عامیانه، مقدمه بر تاریخ مغول: تاریخ مفصل ایران از استیلای [[امپراتوری مغول|مغول]] تا اعلان [[جنبش مشروطه ایران|مشروطیت]]، انتشار نوشته‌هایی در نشریه‌های، راهنمای کتاب، یغما، نشریه نسخه‌های خطی، نشریه [[دانشکده ادبیات دانشگاه تهران]] و مجموعه فرهنگ ایران‌زمین، چاپ کتاب‌های: جامع الخیرات: وقفنامه سید رکن‌الدین حسینی یزدی، تاریخ [[کاشان]]: مرآه القاسان (چاپ دوم)، پندنامه، یادگار زندگی، حالات و سخنان شیخ ابوسعید ابوالخیر (چاپ دوم)، یادداشت‌های قزوینی (جلد ششم)، سرگذشت [[سیف‌الدین باخرزی]] (مستخرج از مجله دانشکده ادبیات).
* ۱۳۴۲ تولد چهارمین فرزندش، آرش افشار، نگارش [[سفرنامه]] ([[قم]] به [[بم]])، بازگشت به دانشگاه تهران، رئیس مرکز تحقیقات کتاب‌شناسی تا سال ۱۳۴۳، فهرست نگاری مجموعه کتاب‌های چاپی فارسی [[دانشگاه هاروارد]]، به مدت هفت ماه، چاپ کتاب‌های فهرستنامه کتاب‌شناسی‌های ایران، مجموعه اسناد و مدارک چاپ‌نشده دربارهٔ [[سید جمال‌الدین اسدآبادی]]، یادداشت‌های قزوینی (جلد هفتم)، انتشار نوشته‌هایی در نشریه‌های ایران‌شناسی، راهنمای کتاب، یغما، نشریه نسخه‌های خطی، نشریه دانشکده ادبیات دانشگاه تهران، کاوه، سالنامه ایساتیس و مجموعه‌های فرهنگ ایران زمین، مجموعه مقالات تحقیقی [[شرق‌شناسی|خاور شناسیخاورشناسی]]، اهدا به پروفسور [[آنری ماسه]]، کتاب ایرانشهر، نگارش و نشر مقاله‌هایی در نشریه سازمان دانشجویان ایرانی در [[آمریکا]]، نگارش مقدمه بر سفرنامه حاجی پیرزاده، مدیر مجله (ایرانشناسی): نشریه دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران.
* ۱۳۴۳ چاپ کتاب‌های جامع مفیدی (جلد اول)، اسکندرنامه، تاریخ مختصر [[اصفهان]]، کتاب‌های درسی، سمریه: در بیان اوصاف طبیعی و مزارات سمرقند (چاپ سوم)، کتابخانه‌های ایران (مستخرج از مجله یغما)، نگارش مقدمه بر نمونه نظم و نثر فارسی از آثار استادان متقدم، مدیر فنی دوره کتابداری (شورای خواندنیهای نوسوادان) (کمیسیون ملی یونسکو)، رئیس اداره انتشارات و روابط فرهنگی (بعدها با نام اداره انتشارات و روابط کتابخانه‌ها) دانشگاه تهران تا سال ۱۳۵۰، راه‌اندازی فهرست‌نویسی پیش از انتشار برای [[انتشارات دانشگاه تهران]]، عضو هیئت انتخاب کتاب (وزارتخانه‌های فرهنگ-آموزش و پرورش، فرهنگ و هنر) تا سال ۱۳۵۷، مدیریت انتشارات کتابخانه مرکزی و مرکز اسناد دانشگاه تهران تا سال ۱۳۵۸، نظارت بر مجموعه فهرست‌ها و کتاب‌شناسی‌های انتشارات کتابخانه مرکزی و مرکز اسناد دانشگاه تهران تا سال ۱۳۵۸، نگارش نوشته‌هایی برای نشریه اخبار دانشگاه تهران تا سال ۱۳۵۸، چاپ متن سخنرانی در [[مجله فردوسی]]، نگارش سفرنامه (شب‌های زندان اسکندر)، انتشار نوشته‌هایی در نشریه‌های راهنمای کتاب، یغما، نشریه دانشکده ادبیات دانشگاه تهران، ارمغان، نشریه [[دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تبریز|دانشکده ادبیات دانشگاه تبریز]]، مهر، فردوسی و مجموعه فرهنگ ایران زمین.
* ۱۳۴۴ انتشار نوشته‌هایی در نشریه‌های: راهنمای کتاب، نشریه دانشکده ادبیات دانشگاه تهران، یغما، نشریه نسخه‌های خطی، نشریه دانشکده ادبیات دانشگاه تبریز، وحید، و مجموعه‌های فرهنگ ایران زمین، تجلیل [[جامی]]، هفتاد سالگی فرخ، سواد و بیاض (جلد اول)، عضو شورای اجرایی (مرکز تحقیق و معرفی تمدن و فرهنگ ایران)(وزارت فرهنگ و هنر)، عضو هیئت مؤسسان انجمن ایرانی تاریخ علوم و طب، رئیس کتابخانه مرکزی و مرکز اسناد دانشگاه تهران تا بهمن ماه ۱۳۵۷، عضو هیئت تقویم [[نسخه خطی|نسخ خطی]] دانشگاه تهران تا سال ۱۳۸۹، عضو هیئت تقویم نسخ خطی کتابخانه‌های [[مجلس شورای ملی]]- [[مجلس سنای ایران|مجلس سنا]] تا سال ۱۳۵۷، تدریس نهادهای اجتماعی تاریخی ایران در دانشکده علوم اجتماعی، نگارش بحثی در اسناد مربوط به فرخ خان بر مخزن الوقایع: شرح مأموریت و مسافرت [[ابوطالب غفاری|فرخ خان امین الدوله]]، نگارش یادداشت بر Terminologie Medico-pharmaceutique et .anthropologique Francaise-Persane Par Joh Schlimmer، چاپ کتاب‌های ذخیره خوارزمشاهی، تذکره جلالی، تاریخ یزد (چاپ دوم)، سفرنامه سیستان و خراسان، قواعد ضرب و قسمت و طریق تقسیم آب هرات، کارنامه اوقاف، سیر کتاب در ایران، کتابخانه‌های ایران و مقدمه‌ای دربارهٔ کتابخانه‌های قدیم، نظارت بر انتشار کتاب اصول ساده کتابداری، چاپ جلد اول سواد و بیاض، چاپ تاریخ کاشان: مرآت القاسان با یادداشت‌های [[الله‌یار صالح]]، عضو هیئت امنای، [[بنیاد فرهنگ ایران]] تا سال ۱۳۵۷.
خط ۹۱:
* ۱۳۶۲ انتشار نوشته‌هایی در نشریه‌های آینده، نشریه نسخه‌های خطی، مجموعه‌های ایلات و عشایر (کتاب آگاه)، آرام‌نامه، آیین جوانمردی، عضو شورای تولیت موقوفات دکتر محمود افشار (از متولیان منصوص) تا سال ۱۳۸۹، بنیان‌گذاری هیئت گزینش کتاب بنیاد موقوفات محمود افشار، درگذشت پدر (محمود افشار)، چاپ کتاب‌های خاطرات و اسناد [[صادق مستشارالدوله|مستشارالدوله صادق]]، مجموعه دوم: اسناد مشروطیت ۱۳۳۰–۱۳۲۵ ق، مناقب الصوفیه، سفرنامه [[ناصرالدین شاه]]، فهرست نسخه‌های خطی [[کتابخانه ملی ملک]].
* ۱۳۶۳ انتشار نوشته‌هایی در نشریه‌های آینده و مجموعه‌های نامواره دکتر محمود افشار یزدی، یادگارنامه فخرایی، نگارش و نشر دو مقاله به زبان غیر فارسی، نگارش سخنی دربارهٔ مدایح‌نگار و تذکره‌های او بر تذکره انجمن ناصری به همراه تذکره مجدیه، نگارش (چند سخن) بر مقدمات مشروطیت، (پیش سخن) بر سفرنامه جنوب ایران، یادداشتی برای معرفی بر سفرنامه فرنگستان (سفر دوم ناصرالدین شاه قاجار)، یادداشت بر گرگان‌نامه، چاپ کتاب‌های دیوان وثوق، سفرنامه عتبات، رجال عصر مشروطیت، خاطرات و اسناد ناصر دفتر روائی خلخالی، تذکره انجمن ناصری به‌همراه تذکره مجدیه، گرگان‌نامه، یادداشت‌های قزوینی (تجدید چاپ ۵ جلد)، نظارت بر مجموعه (گذشته ایران در نوشته‌های پیشینیان) انتشارات فردوسی، نظارت بر نشر مجموعه (ایران و ایرانیان) انتشارات علمی، نظارت بر نشر مجموعه (گنجینه خاطرات و سفرنامه‌های ایرانی) [[انتشارات اساطیر]]، چاپ چهل سال تاریخ ایران جلد اول المآثر والآثار، عضویت هیئت گزینش کتاب بنیاد موقوفات دکتر افشار تا سال ۱۳۸۹، چاپ مخابرات استرآباد.
* ۱۳۶۴ چاپ کتاب‌های تاریخ ایران در دوره قاجار، خاطرات و تالمات، دومین سفر ناصرالدین شاه به فرنگستان، مرآت السفر و اردوی همایون به خط [[میرزا محمدرضا کلهر|کلهر]]، فهرست نسخه‌های خطی کتابخانه ملی ملک، ایجاد (نامواره دکتر محمود افشار)، از انتشارات بنیاد موقوفات، از جلد یازدهم، نام (پژوهش‌های ایران‌شناسی) به آن الحاق شد؛ نگارش یادداشت بر ناموره دکتر حمود افشار (جلد اول)، انتشار نوشته‌هایی در نشریه‌های آینده، بیاض و مجموعه‌های حافظ شناسی،حافظ‌شناسی، مجموعه مقالات دکتر محمد معین، خاطرات [[الله‌یار صالح]]، نگارش و نشر یک مقاله به زبان غیر فارسی.
* ۱۳۶۵ نگارش سفرنامه (از دریا بارفارس به درون اقلیم پارس)، انتشار نوشته‌هایی در نشریه‌های آینده و مجموعه‌های فرهنگ ایران زمین و حافظ شناسی،حافظ‌شناسی، صدور پروانه انتشار نو برای مجله آینده به شماره ۲۲۵۹۴ / ۲۱ به‌وسیله اداره کل مطبوعات داخلی [[وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی]]، چاپ کتاب‌های امیرنامه (منظومه)، خاطرات و تألمات (چاپ در آمریکا بدون کسب اجازه)، خاطرات و تألمات (چاپ در انگلیس بدون کسب اجازه)، نگارش و نشر یک مقاله به زبان غیرفارسی.
* ۱۳۶۶ انتشار نوشته‌هایی در نشریه‌های آینده، [[آدینه (نشریه)|آدینه]]، عاشقانه و مجموعه‌های کتاب‌نمای ایران، نامواره دکتر محمود افشار، حافظ‌شناسی، نگارش یادداشت بر تذکره شعرای یزد، تکاب افشار، شناخت زعفران ایران، چاپ کتاب‌های جامع التواریخ حسنی، ترجمه منتخب کتاب مرآه‌الزمان، رجال وزارت امور خارجه در عصری ناصری و مظفری، منتخب التواریخ، میرزا تقی خان امیرکبیر (چاپ سوم)، دیوان کهنه حافظ (چاپ چهارم)، فهرست نسخه‌های خطی کتابخانه ملی ملک، نگارش سفرنامه (از نوشهر به خراسان و کرمان)، مدیریت و نظارت بر انتشارات گنجینه حسین بشارت - تا سال ۱۳۸۹.
* ۱۳۶۷ نگارش یادداشت بر کتاب‌های اللهیار صالح، فرمانفرمایان گمنام، زبان فارسی در آذربایجان، چاپ کتاب‌های آثار و احیا سمریه: مزارات سمرقند به انضمام قندیه (چاپ سوم)، تاریخ ایران در دوره قاجاریه (چاپ دوم)، انتشار نوشته‌هایی در نشریه‌های آینده و مجموعه‌های نامواره دکتر محمود افشار، دربارهٔ حافظ، حافظ‌شناسی، مجموعه مقالات دکتر حمید زرین‌کوب، حافظ از دیدگاه قزوینی، نگارش و نشر سه مقاله به زبان غیر فارسی، نگارش سفرنامه طواف سهند.
خط ۱۵۴:
{{ویکی‌گفتاورد}}
{{ویکی‌انبار-رده|Iraj Afshar}}
* [http://www.ketabname.com/main2/lists/from_this_author.php?id=10-2-1-1&chlang=fa بخش ویژهٔ تألیفات و آثار مربوط به ایرج افشار] - وب‌گاهوبگاه کتاب‌نامه
* [http://amordadnews.net/neveshtehNamyesh.aspx?NId=3557 ایرج افشار درگذشت]
* [http://amordadnews.com/neveshtehNamyesh.aspx?NId=3592 گزارش تصویری- آیین تشییع جنازه ایرج افشار ]
* [http://www.aparat.com/v/NfstD مستندی درباره ایرج افشار (باشگاه شاهنامه پژوهان ایران )]
* [http://www.aparat.com/v/F6leU سخنرانی زنده یاد ایرج افشار در مراسم رونمایی از شاهنامه به تصحیح جلال خالقی مطلق]
خط ۱۶۳:
 
{{ترتیب‌پیش‌فرض:افشار، ایرج}}
 
[[رده:استادان دانشگاه تهران]]
[[رده:اهالی تهران]]