دژ ایزدخواست: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
FreshmanBot (بحث | مشارکت‌ها)
جز ←‏آتشکده ایزدخواست: اصلاح فاصله مجازی + اصلاح نویسه با ویرایشگر خودکار فارسی
جز تمیزکاری یادکردها (وظیفه ۱۹)
خط ۳۳:
}}
'''دژ ایزدخواست''' یا بنای '''قلعه ایزدخواست''' یکی از آثار تاریخی [[استان فارس]] مربوط به [[دوره ساسانیان]] -سده‌های آغازین [[تاریخ ایران پس از اسلام|دوران‌های تاریخی پس از اسلام]] است و در ۷ کیلومتری شمال [[ایزدخواست]] و در ۷۵ کیلومتری شمال [[آباده]]
واقع شده‌است. مجموعه قلعه با شماره ثبت آثار ملی ۹۸۰۰ در تاریخ {{جلالی حروف|۱۱|۰۶|۱۳۸۲|پیوند=نه}} در [[فهرست آثار ملی ایران|آثار ملی ایران]] به ثبت رسیده‌است<ref name=ToolAutoGenRef1>{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی = http://web.archive.org/web/20151023092637/http://iranshahrpedia.ir:80/static/view/page/cultural-heritage-reports |عنوان = دانشنامهٔ تاریخ معماری ایران‌شهر|نشانی بایگانی = http://web.archive.org/web/20150406043613/http://iranshahrpedia.ir/docs/Asar-e%20Sabti%20(Up%20to%2026666)%20(Version%2090%2008%2029).zip|تاریخ بایگانی=۲۳ اکتبر ۲۰۱۵ | ناشر = سازمان میراث فرهنگی و گردشگری ایران |تاریخ = |تاریخ بازدید =۱۹/۵/۲۰۱۱-۰۵-۱۹}}</ref><ref name="yjc" /> چهارطاقی درون این قلعه در سال ۱۳۲۷ با شمارهٔ ثبت ۳۷۶ به‌عنوان یکی از [[فهرست آثار ملی ایران|آثار ملی ایران]] به ثبت رسیده‌است<ref name="yjc" /><ref name="samta" /><ref name="fehrest" />
 
این دژ باستانی را که با نام‌های دیگری همچون '''قلعه سرسنگ''' یا '''قلعه کهنه''' نیز می‌خوانند در شرق جاده اصفهان به شیراز قرار دارد<ref name="samta" /> و نخستین اثر تاریخی که پس از ورود به خاک فارس می‌توان نام برد.<ref name="samta" /> این دژ همسانی بسیاری به [[ارگ بم]] [[کرمان]] دارد.<ref name="yjc" />
خط ۴۴:
سازندگان این دژ باستانی از عوامل طبیعی بیشترین بهره را برده‌اند و شهر خود را روی یک صخره رسوبی بزرگ بر پا ساخته‌اند که از سه سوی رو به پرتگاهی با بلندای ۶ تا ۱۵ متر دارد و تنها از یک سو که کمابیش همسطح زمین است و تنها راه درونشد به به دژ را در خود جای داده‌است که دری کوچک در ضلع جنوبی دژ است. همین عامل مایه آسودگی و امنیت دژ و دژنشینان درون آن شده و راه دستیابی دشمن به درون دژ را را نشدنی می‌کرده‌است.<ref name="yjc">{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=http://www.yjc.ir/fa/news/4301010/در-نوروز-کجای-ایران-را-بگردیم305 |عنوان=در نوروز کجای ایران را بگردیم؟ (305) | ناشر = باشگاه خبرنگاران مرکز فارس |تاریخ =۲۰ اسفند ۱۳۹۱ |تاریخ بازبینی=۰۸ فروردین ۱۳۹۵}}</ref>
 
بلندای این دژ قلعه استوار از کف زمین‌های پیرامونی با در نظر گرفتن ساختمان‌های آن بیشینه پنج طبقه نزدیک به ۲۲ متر می‌رسد. اندازه ضلع شمالی دژ نزدیک به ۱۰ متر و ضلع جنوبی ۷۰ متر است و درازای دژ که خیابان اصلی است از آغاز تا پایان آن ۳۳۲ متر می‌باشد. بر پایه دیدگاه کارشناسان باستان‌شناسی چگونگی معماری ساختمان‌های قلعه به دوران پیش از اسلام و دوره ساسانیان بازمی‌گردد.<ref name="samta">{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=http://af.samta.ir/atlas/index.php?title=رده%3Aآثار_و_بناهای_تاریخی_و_گردشگری_استان_فارس |عنوان=آثار و بناهای تاریخی و گردشگری استان فارس | ناشر =ویکی اطلس فرهنگی ایران |تاریخ = |تاریخ بازبینی=۰۸۸ فروردین ۱۳۹۵}}</ref>
 
در درون دژ خانه‌های بسیار کوچک با کوچه‌های بسیار تنگ و باریک دیده می‌شود. خانه‌های درون دژ حیاط نداشته‌اند و پشت بام طبقه یکم در واقع حیاط طبقه دوم بوده‌است. همچنین با بکاربردن چوب اضافه سقف‌ها، برای خانه‌های پیرامونی حصار قلعه بالکن ساخته‌اند که آثار آن هنوز هم به چشم می‌خورد.<ref name="yjc" />