اسفراین (ولایت): تفاوت میان نسخه‌ها

اسفراین؛ از ولایت‌های دوازده‌گانه [[ربع نیشابور]] [[خراسان]]<ref name="ReferenceA" /><ref>{{یادکرد |کتاب= تاریخ نیشابور |نویسنده= ابوعبدالله حاکم نیشابوری | مترجم= محمد بن حسین خلیفه نیشابوری، با مقدمه و تصحیح و تعلیقات محمدرضا شفیعی کدکنی |ناشر=آگه |شهر=تهران |سال=1375 |صفحه= ص 217}}</ref>؛ در مسیر جاده نیشابور به جرجان قرار گرفته<ref name="ReferenceB" /> به گونه‌ای که این جاده، آن را به دو نیم، تقسیم می‌کرده و به نقل از بیهقی، گفته‌اند که این ولایت، دربرگیرنده بیش از چهار صد و پنجاه آبادی بوده‌است. [[یاقوت حموی]]، نام قدیم این ولایت را مهرجان دانسته‌است و به گفته وی، مهرجان، نام یکی از قریه‌های این ولایت است.<ref name="ReferenceC" /> اما [[ابن حوقل]]، مهرجان و اسفراین را دو شهر جدا به‌شمار آورده و از آن‌ها در ردیف شهرهای ربع نیشابور (بوزجان، مالن معروف به کواخرز، خایمند، سلومک، سنکان، زوزن، کندر، ترشیز، خان روان، آزادوار، خسروجرد، بهمن‌آباد، مزینان، سبزوار، دیواره، مهرجان، اسفرایین، خوجان، [[ریوند (شهر)|ریوند]]، رایکان، طابران، نوقان و تروغوذ) یاد نموده و در بخشی از کتاب صورةالارض، فاصله جغرافیایی مهرجان را با اسفراین و دیگر شهرهای مسیر نیشابور تا اسفراین، چنین مشخص کرده‌است: از نیشابور تا خان‌روان یک مرحله (مرحله= واحد مسافت‌شمار قدیم)؛ و از خان‌روان تا مهرجان، دو روز؛ و از مهرجان تا اسفراین، دو روز راه است.<ref>{{یادکرد |کتاب=صوره‌الارض |نویسنده= ابن حوقل| ناشر=دارصادر |شهر=بیروت |سال=1938م |صفحه= ج2، ص433-434، 456}}</ref> [[ابوسعد سمعانی|سمعانی]]، [[ابوالفدا]] و به خصوص جغرافیانویسانی همچون [[اصطخری]]، [[ابن حوقل]]، [[محمد مقدسی|مَقدِسی]] که از فواصل شهرهای خراسان یاد کرده‌اند، اسفراین و مهرجان را دو محل جدا از هم دانسته و فاصله آن دو را دو روز راه نوشته‌اند.<ref>{{یادکرد وب |نویسنده= محمد فرجامی |نشانی= https://www.academia.edu/5547357/شهر_بلقیس_خلاصه_مقاله |عنوان= دو فصل کاوش باستان شناختی در شهر تاریخی بلقیس اسفراین | ناشر= Academia |تاریخ = |تاریخ بازدید = 13۱۳ مرداد 1394۱۳۹۴ | پیوند بایگانی = | تاریخ بایگانی =|صفحه= ص4}}</ref>