کاپیتولاسیون: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
اصلاح اشتباه تایپی
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
FreshmanBot (بحث | مشارکت‌ها)
جز اصلاح فاصله مجازی + اصلاح نویسه با ویرایشگر خودکار فارسی
خط ۱:
{{درستی}}
'''کاپیتولاسیون''' {{به فرانسوی|capitulations}} یا '''قضاوت‌سپاری'''<ref>مجموعهٔ واژه‌های مصوّب فرهنگستان زبان فارسی تا پایان سال ۱۳۸۹.</ref> سپردن حق رسیدگی قضایی جرایم اتباع و شهروندان بیگانه به نمایندهٔ حقوقی دولت بیگانه است؛ این حق اول بار در سده ۱۹ میلادی برای حمایت از کارگزاران دولت‌های [[استعمار|استعماری]] از جانب دولت‌هایی مانند ایران داده شد. این پدیده در ایران به '''مصونیت اتباع امریکایی''' در ایران نیز شناخته میشودمی‌شود.<ref>[http://fna.ir/bplhgp 13آبان 1343]</ref>
 
کاپیتولاسیون که به آن «قضاوت کنسولی» نیز می‌گویند، در [[حقوق بین‌الملل]] به معنای هر گونه موافقت‌نامه‌ای است که در آن کشوری به کشور دیگر پروانه می‌دهد که از قوانین قضایی خود برای اتباع خود که در داخل مرزهای آن [[کشور]] زندگی می‌کنند استفاده کند. کاپیتولاسیون (به معنی مثبت کلمه) چیزی شبیه حقوق برون‌مرزی (به انگلیسی Extraterritoriality) است. حقوقی که کشوری به اتباع کشور دیگر که در خاک آن سکنی دارند اعطا می‌کند و آن‌ها را از حاکمیت محاکم محلی معاف می‌نماید. نمایندگان سیاسی دولت‌ها در کشورهای دیگر و نمایندگان دولت در [[سازمان ملل متحد]] از چنین حقی همین امروز هم برخوردار می‌باشند. اما [[استعمارگران]] از حقوق برون مرزی سوءاستفاده کردند. کاپیتولاسیون در نگاه و عمل آنان جز ستم و تحمیل نبود.<ref>کاپیتولاسیون (قضاوت سپاری)Capitulation</ref>
خط ۸:
اگرچه موارد فوق نوعی از کاپیتولاسیون اِعمال می‌شد.<ref>[http://melimazhabi.com/?maghalat=کاپیتولاسیون-قضاوت-سپاری-capitulation همنشین بهار: کاپیتولاسیون (قضاوت سپاری) Capitulation]</ref>
 
اما بطوربه‌طور مشخص کاپیتولاسیون در آغاز بین حکمرانان اروپایی و سلطان‌های [[عثمانی]] بسته شد. سلطان‌های عثمانی بدین سبب این موافقت‌نامه را با [[اروپا]] امضا کردند که نمی‌خواستند دخالتی در قضاوت بر بازرگانان و زیارت کنندگان [[مسیحی]] داشته باشند.<ref name="Encyclopedia Britannica 2015">{{cite web | title=international law | website=Encyclopedia Britannica | date=July 13, 2015 | url=https://www.britannica.com/topic/capitulation | access-date=April 23, 2018}}</ref>
 
در تاریخ کشورهای مستقل دیپلمات‌ها همواره از جایگاه ویژه‌ای برخوردار بوده‌اند. عملکرد آنان برای گفتگو دربارهٔ موافقتنامه‌ها بین کشورها مستلزم مزایای ویژه می‌باشد. فرستاده از سوی یک کشور دیگر معمولاً به عنوان میهمان از وی پذیرایی می‌شود. گفتگوها و ارتباط با کشور پذیرنده سری است و آزادی آن‌ها از قوانین کشور پذیرنده از لزومات نخستین است.