آنتی‌بیوتیک: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Rezabot (بحث | مشارکت‌ها)
FreshmanBot (بحث | مشارکت‌ها)
جز اصلاح فاصله مجازی + اصلاح نویسه با ویرایشگر خودکار فارسی
خط ۳:
'''پادزیست''' یا '''آنتی‌بیوتیک''' {{به فرانسوی|Antibiotique}} به صورت کلی فراورده یا ماده‌ای است که از یک [[میکروارگانیسم]] تولید یا از آن گرفته می‌شود و میکروارگانیسم‌های دیگر را از بین می‌برد یا مانع رشد آن‌ها می‌شود. آنتی‌بیوتیک یک [[زیست کش]] است. اما در کاربرد معمولتر این تعریف شامل انواع صناعی آنتی‌بیوتیک‌ها همچون سولفونامیدها و کینولون‌ها می‌شود. انواع مختلف آنتی‌بیوتیک‌ها از لحاظ خصوصیات شیمیایی، فیزیکی، داروشناسی، طیف ضد میکروبی و مکانیسم عمل با هم متفاوت هستند.<ref name=autogenerated1>GOODMAN & GILMAN'S THE PHARMACOLOGICAL BASIS OF THERAPEUTICS - 11th Ed. (2006)</ref>
 
آنتی‌بیوتیک‌های با طیف وسیع، آنهاییآن‌هایی هستند که در مقابل انواع مختلف [[میکرو ارگانیسم]]‌ها فعّال می‌باشند. مانند [[تتراسایکلین]] که در مقابل بسیاری از باکتری‌های گرم منفی، [[کلامیدیا]]، [[مایکوپلاسما]] و [[ریکتزیا]]ها مؤثر است. آنتی‌بیوتیک‌های با طیف محدود، آنهاییآن‌هایی هستند که فقط در مقابل یک میکرو ارگانیسم یا طیف بسیار محدودی از میکروارگانیسم‌ها فعّال می‌باشند؛ مانند [[وانکومایسین]] که عمدتاً در مقابل کوکسی‌های [[گرم مثبت]] مانند [[استافیلوکوک]]‌ها و [[انتروکوک]]‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد.
 
== اطلاعات اولیه ==
خط ۱۲:
 
== تاریخچه ==
مدتها قبل از کشف پنی‌سیلین بشر آموخته بود بطوربه‌طور تجربی بعضی مواد خام را به عنوان عامل ضد میکروب مورد استفاده قرار دهد. ۶۰۰–۵۰۰ سال قبل از میلاد، چینیهاچینی‌ها شیره کپک زده لوبیای شور را برای درمان عفونتها بکار می‌بردند. اصطلاح آنتی بیوز (Antibiosis) اولین بار در سال ۱۸۸۹ به‌وسیله ویلمین برای توجیه ماهیت رقابتی جوامع بیولوژیک که در آن فقط قوی‌ترین و اصلح‌ترین زنده می‌ماند بکار برده شد و چند سال بعد این اصطلاح برای آنتاگونیسم میکروارگانیسم‌ها نیز مورد استفاده قرار گرفت.
 
کشف اولین ماده آنتی‌بیوتیک به سال ۱۹۲۸ توسط [[الکساندر فلمینگ]] صورت گرفت، او به‌طور اتفاقی متوجه اثر ضدباکتریایی ماده مترشحه توسط قارچ [[پنی‌سیلیوم نوتاتوم]] شد. هاوارد فلوری Howard Florey این ماده را تخلیص کرد و با تجویز آن موفق به درمان عفونت‌ها به روش سیستمیک شد. پس از این یافته دانشمندان مواد طبیعی دیگری را هم به عنوان آنتی‌بیوتیک به دست آوردند شامل تتراسایکلین، استرپتومایسین و سفالوسپورین‌ها. پس از شناسایی ساختار این مواد توسط شیمیدان‌ها، با ایجاد تغییرات در آن‌ها انواع صناعی آنتی‌بیوتیک‌ها تولید شدند. در نهایت انواع جدید کاملاً صناعی آنتی‌بیوتیک‌ها با اثر بخشی بیشتر و ثبات شیمیایی بیشتر نیز تولید شدند.<ref>Modern Pharmacology With
خط ۶۴:
|آنتی‌بیوتیک||تاریخ کشف||منبع||ماهیت شیمیایی||موارد مصرف اختصاصی
|-
|[[پنی‌سیلین]]||۱۹۲۹||پنی‌سیلیوم نوتاتوم||دی‌پپتید||علیه باکتری‌های گرم مثبت، گونوککها، مننگوکوکهامننگوکوک‌ها و اسپیروکت
|-
|[[استرپتومایسین]]||۱۹۴۴||استرپتومیسس تری رئوس||گلوکوزید بازی||علیه سالمونلا و در درمان بیماری سل
خط ۸۴:
سرعت دتوکسیفیکاسیون (سم زدایی) و دفع دارو از بدن به گونه‌ای باشد که غلظت کافی را برای مدت معینی در خون نگاه داشته و احتیاجی به دوزهای مکرر نباشد.
 
دفع دارو به حد کافی سریع و کامل باشد و پس از قطع مصرف دارو بطوربه‌طور کامل دفع گردد.{منبع}
 
== مقاومت علیه آنتی‌بیوتیک‌ها ==
خط ۹۱:
این پدیده کل جامعه انسانی را به خطر می‌اندازد بطوری‌که خطر آن را به [[تروریسم]] تشبیه کرده‌اند.<ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی= http://www.bbc.co.uk/persian/science/2013/03/130311_l42_vid_antibiotics.shtml |عنوان= خطر باکتری‌های مقاوم شده در برابر آنتی‌بیوتیک‌ها| ناشر = بی‌بی‌سی فارسی|تاریخ = 11 مارس 2013 - 21 اسفند 1391 |تاریخ بازبینی= ۱۱ اسفند ۱۳۹۱}}</ref>
 
در هر یک میلیون تقسیم سلولی یک جهش یافته را می‌توان یافت که به یک آنتی‌بیوتیک مقاوم باشد. هر گاه این جهش در بیمار تحت درمان با آنتی‌بیوتیک رخ دهد، جهش یافته قدرت زنده ماندن بیشتر از سایر میکروارگانیسم‌های میزبان را دارا بوده و در مدت کوتاهی تعداد آنهاآن‌ها افزایش می‌یابد و از این رو درمان با همان آنتی‌بیوتیک نتیجه مطلوبی بدست نمی‌دهد؛ و باید آنتی‌بیوتیک دیگری جایگزین آن شود.<ref>[http://www.pezeshk.us/?p=21428 سایت پزشکان بدون مرز: مقاومت آنتی‌بیوتیک]</ref><ref>[http://www.konjkav.com/technology/1194-علت-مقاومت-باکتری-ها-در-برابر-آنتی-بیوتیک.html Konjkav.com]</ref><ref>{{cite book|last=Dyer|first=Betsey Dexter|title=A Field Guide To Bacteria|year=2003|publisher=Cornell University Press|isbn=978-0-8014-8854-2|pages=Chapter 9, Pathogens|url=http://www.audible.com/pd/ref=sr_1_1?asin=B002VA8L4Y&qid=1305345229&sr=1-1}}</ref>
 
== چشم‌انداز ==
آنتی‌بیوتیک‌ها از شایعترین داروهای مورد استفاده نابجا هستند. نتیجه کاربرد وسیع آنتی‌بیوتیکهاآنتی‌بیوتیک‌ها به وجود آمدن عوامل بیماری‌زای مقاوم بوده که خود نیاز به تولید همیشگی انواع جدیدتر آنتی‌بیوتیک‌ها را ایجاد کرده. متأسفانه سرعت توسعه داروهای جدیدتر کاهش قابل توجهی یافته‌است؛ لذا لازم است درآینده از تجویز غیرضروری این داروها توسط پزشکان پرهیز شود. این تجویزها که به‌طور گسترده و معمولاً توسط درخواست شدید بیماران و کمبود وقت پزشکان در اقدامات تشخیصی صورت می‌گیرد لازم است به سمت تجویز محتاطانه و دقیق آنتی‌بیوتیک‌ها پیش برود.<ref name=autogenerated1/> مطابق آمارهای وزارت بهداشت ایران، مصرف آنتی‌بیوتیک در کشور روند بالایی یافته به‌طوری‌که در بیش از نیمی از نسخه‌های پزشکی که تجویز می‌شود حداقل یک آنتی‌بیوتیک وجود دارد.<ref>[http://www.irna.ir/fa/News/81843539/ فاجعه آنتی‌بیوتیک در ایران/ تجویز در نیمی از نسخه‌های پزشکان] . [خبرگزاری جمهوری اسلامی(ایرنا) http://www.irna.ir]</ref>
 
برخی متخصصان عوارض دیگری را نیز برای استفاده بیش از حد آنتی‌بیوتیک‌ها بر می‌شمرند. آن‌ها اعتقاد دارند که مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها به عنوان یکی از دلایل معضل چاقی بشر است.<ref>[http://www.irna.ir/fa/News/81859903/ آنتی‌بیوتیک‌ها موجب چاقی می‌شود] . [ofv'chvd [خبرگزاری جمهوری اسلامی(ایرنا) http://www.irna.ir]</ref>