تپه چغامیش: تفاوت میان نسخهها
محتوای حذفشده محتوای افزودهشده
بدون خلاصۀ ویرایش |
FreshmanBot (بحث | مشارکتها) جز اصلاح فاصله مجازی + اصلاح نویسه با ویرایشگر خودکار فارسی |
||
خط ۳۸:
در [[پناه کوه]] [[زاگرس]] و چهل کیلومتری جنوب شرقی [[دزفول]] تپههای میان رودخانه [[دز]] و [[کارون]] از یک تپه بزرگ و نسبتاً مرتفع و چند تپه کوچک تشکیل شدهاند. این تپهها روزگاری پوشیده از کوزه شکستههای فراوانی بود که پس از نخستین مطالعه و بررسی روشن شد از عهد پیش از خط باقیماندهاند. [[شهرچغامیش]] در جلگهای که [[جندیشاپور]] در شمال، [[چغابنوت]] در غرب و [[چغازنبیل]] در جنوب آن واقع اند و در میان دشتی وسیع و در چهل کیلومتری جنوب شرقی [[دزفول]] قرار دارد.
هلن کانتور دربارهٔ
«در این تپه این واقعیت نهفتهاست که از هفتمین هزاره پیش از عصر، فرهنگهایی در این منطقه بی وقفه جانشین یکدیگر بودهاند. از قاعده تا راس این تپه ۱۵ لایه روی هم قرار گرفتهاست. بر خاک زرین آثاری از فرهنگ و تمدن و مدنیت در ۹ هزار سال پیش به چشم میخورد این انسانها چگونه میزیستهاند؟ دربارهٔ اینان نمیتوان گفت عیلامی بودهاند. مردم این شهر کوچک ۷ هزار سال [[قبل از میلاد]] از کشاورزی و دامپروری گذران میکردند.» (افشار: ۱۷:۱۳۷۳)
== حفاری و کاوشهای علمی ==
حفاری و کاوش علمی دراین [[تپه عظیم]] باستانی در گذشته انجام شده
در واقع اگر بر فرض این تپه را مانند کیکی ببیریم و ان را از بالا به پایین نگاه کنیم به ترتیب به
قبرستان دوره جدید که با توجه به گمانه زنیهای انجام گرفته متعلق به اواخر دوران [[ساسانی]] بودند.
یافتههای دوره پارتیها
یافتههای دوره [[هخامنشیان]] که از آن آثاری جالب توجه بدست آمد همچون گاو کوچکی که بسیار شبیه گاوهای
آثار ایلامیان
یافتههای دوره آغاز ادبیات نیز قابل تأمل بودند همچو خانهها و راههای سفالی آب
خط ۶۵:
=== لوح تاریخی موسیقی ===
در کاوشهایی که از سال ۱۹۶۱ تا ۱۹۶۶ توسط مؤسسه شرقی [[دانشگاه شیکاگو]] انجام گرفت، مُهری به دست آمد که یکی از سندهای مهم تاریخ تکامل [[موسیقی]] در تمدن انسان بهشمار میرود. این مهر توسط دو [[باستانشناس]] از دانشگاه شیکاگو به نامهای پیناس دلوگاز (pinhas delougaz) و هلن کانتور (Helene Kantor)کشف و در گزارش کاوش
«این تصاویر با توجه به ارزشی که از نظر هنری و آگاهی ما نسبت به زندگی این دوران دارند از ارزشهای والایی برخوردارند و به راستی نخستین یافتههای بشری هستند که ارزش جهانی دارند. یکی از این نمونهها، نخستین سندی است که بشر از موسیقی به شکل سازمان یافته دارد. دراین تصویر گروهی نوازنده نشان داده میشوند که در حقیقت پیشرو و نخستین شکل ارکسترهای امروزی را مجسم میکند. دراین تصویر چنگ بزرگی مشاهده میشود که در پشت سر آن نیمرخ نوازندهای در حال زانو زدن دیده میشود. فرد دیگری با دستهای باز در حال طبل زدن به چشم میخورد. نوازنده سوم دو آلت شاخ مانند در دست دارد که نشان میدهد نوازنده در حال نواختن [[ساز بادی]] است که احتمالاً بوق میباشد و آن دیگری که در دست دارد ظاهراً نواختنش متفاوت است. نفر چهارم خواننده را در حال آواز خواندن نشان میدهد که دستش را زیر گوشش نهاده، این حالت در آواز خوانی [[مصر باستان]] مشاهده میشود. این شیوه آواز خوانی هنوز در خاورمیانه متداول است؛ بنابراین در این تصویر ارکستری را مشاهده میکنیم که [[سازهای زهی]]، بادی و کوبهای را دربردارد و خواننده با آنها همکاری میکند. اما این ارکستر گوشهای از صحنه اصلی را نشان میدهد و نوازندگان به جز طبل زن همه به سمت راست چرخیدهاند. در برابر، مردی مشاهده میشود که روی بالشی نشسته و میزی در جلویش قرار دارد که روی آن خوراکیهای گوناگون چیده شدهاست و خدمتکار در حال پذیرایی از اوست. میتوان چنین پنداشت که این تصویر صحنهای را نشان میدهد که به مراسم مذهبی بستگی دارد.»(Delouoaz-kantor: 1996)
خط ۷۲:
در سمت راست تصویر دو تن در حال خرید و فروش یا معاوضه جنسی مشاهده میشوند که رعایت پوزیسیون و اکت نمایانگر هنرپیشه بودن آنهاست. با توجه به دو بعدی بودن تصویر این دو فرد در صحنه واقعی در عرض صحنه در حال ایفای نقش خویش در نمایشی با موضوعی اجتماعی و روزمره هستند. میتوان تصویر فوق را به اولین اجرای اپرا توسط بشر منتسب دانست. در سمت چپ ارکستر متشکل از سازهای بادی، زخمهای و کوبهای ملاحظه میگردد و فردی که غرق در تماشای بازی بازیگران همزمان با اجرای ارکستر است که میتواند کارگردان یا رهبر ارکستر باشد. (Mohammadkeya Khosravi 2014)
از
[[پرونده:Musicians portrayed on pottery found at Chogha Mish archeological site.jpg|بندانگشتی|400px|چپ|گروه نوازندگان، مُهر بازمانده از چغامیش]]
=== مهرهای استوانهای ===
گویاترین کشفیات در چغامیش اثر مهرهای استوانهای است. این مهرها قطعات سنگی بودند که روی
یکی از این مهرها پادشاهی را نشان میدهد که از جنگ برمی گردد که در قایقی نشسته و عدهای اسیر دست بسته در جلوی پاهای او افتادهاند. در یک دست فرمانده، گرز و در دست دیگرش ریسمانی است که با آن اسیران را نگاه داشتهاست. در این کشتی تصویر دریانوردی به چشم میخورد که یکی از
به اعتقاد پروفسور دولوگاز این تصویر نمایشگر یک [[جنگ دریایی]] است که به احتمال زیاد در رودخانههای داخلی روی داده. چند لوح گلی نیز با اشکالی از نقطه و خط فشرده کشف شده و عقیده بر این است که
صحنهها و موضوعهایی که صدها اثر مهر یافته شده در چغامیش را نشان میدهند بسیار تنوع دارد. در این نقشها جانور، آدم و دیو هر کدام به فعالیتی سرگرم هستند و سادهترین این طرحها که تنها جانوران و گیاهان را نشان داده از هنر پیشرفته حکاکی روی سنگ حکایت میکند. حالتهای اصلی جانوران با برجستگیهای دقیق تجسم یافتهاست. در
بخش بزرگی از مهرهای چغامیش موضوعهای نظامی را نشان میدهد. روی دیگر نمونههایی از جنگها دیده شدهاست. روی یک اثر مهر چهره بزرگ تیراندازی دیده میشود که تجهیزات وی جزو به جزو پیداست. این صحنه که تا به امروز در هیچکجا مانندی ندارد گروهی مرد را نشان میدهد که با گامهای فشرده راه میروند، گویا یک واحد نظامی آزموده و با انضباط است. همچنین در این تپه تعداد زیادی الواح گلی (شمارشی) و قطعات و ظروف و کاسههای سفالی مشهور به «لبه واریخته» که از سفالینههای شاخص دوره آغاز کتابت است به دست آمدهاست؛ سفالهایی که سخت صیقل یافته و اغلب این سفالها با موضوعهایی نقاشی شده که به طرز شگفتانگیزی به نسبت آن زمان پیشرفته بودهاست. سفالهای دورانهای بعدی با نقشهای هندسی تزئین شده که تَنگ هم و با موتیفهای مخصوص قلم خوردهاست.
خط ۱۰۰:
یکی دیگر از آثاری که از این تپهها کشف شده ظرف سفالی با نقش کنده (مرد ماهیگیر، ماهی و دو درنده) مربوط به عصر [[آغاز نگارش]] در اواسط هزاره چهارم پیش از میلاد میباشد که در [[موزه ملی ایران]] به شماره ۹۰۷۸ نگهداری میشود.
از این تپهها آثار باستانی دیگر بسیاری کشف شده که برخی از
== منابع ==
|