ویکی‌پدیا

سید علی‌محمد باب: تفاوت میان نسخه‌ها

نمایش تاریخچه به صورت تعاملی
→ تفاوت قدیمی‌ترتفاوت جدیدتر ←
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
دیداریویکی‌متن
خنثی‌سازی ویرایش 26321061 توسط FreshmanBot (بحث)
برچسب: خنثی‌سازی
خنثی‌سازی ویرایش 26320941 توسط شاخه زيتون (بحث)
برچسب: خنثی‌سازی
خط ۱۰۰:
 
=== عزیمت به اصفهان ===
پس از مدتی، بیماری [[وبا]] در شهر شیراز مُسری شد و در همین حین باب را آزاد کردند به شرط آنکه از شیراز خارج شود.<ref name="Iranica" /> وی در تاریخ سپتامبر ۱۸۴۶ -نیمهبه ی[[اصفهان]] دوم سال 1262- ترسان و گریزان عازم اصفهانعزیمت شدکرد.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=حضرت باب|نویسنده=نصرت‌الله محمد حسینی|ناشر=مؤسسه معارف بهائی|صفحه=293، 279، 280293}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=سلطان رسل حضرت ربّ اعلی|نویسنده=دکتر ریاض قدیمی|انتشارات=University of Toronto Press|صفحه=16-17}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب|ناشر=William Carey Library|عنوان=The Baha'i Faith: Its History and Teachings|صفحه=20|نویسنده=William McElwee Miller}}</ref><ref>{{یادکرد وب|نویسنده=دکتر ریاض قدیمی|کد زبان=en|تاریخ=|وبگاه=|نشانی=http://www.bahailib.com/pdf/512.pdf|عنوان=سلطان رسل حضرت ربّ اعلی}}</ref> <ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=کواکب الدریه فی مآثر البهائیه|نویسنده=عبدالحسین آیتی|صفحه=104|جلد=جلد اول|انتشارات=}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=پای سخنان پدر|نویسنده=محمدجعفر امامی|صفحه=32-33|انتشارات=اسوه}}</ref>در ابتدا در اصفهان در منزل [[امام جمعه|امام جمعهٔ]] آن شهر ساکن شد.<ref name="Iranica" /> حاکم اصفهان در آن موقع [[منوچهرخان معتمدالدوله]] بود و او علی‌محمد باب را با احترام پذیرفت و مدت یک سال از او مهمانداری و حمایت کرد.<ref name="Brown" /> ادوارد براون در این خصوص می‌نویسد: داروغه شیراز در این امر همراهی کرد در غیر اینصورت انتقال زندانیش به همراه دو تن از پیروانش به شهر ثانی (اصفهان) محال بود. این واقعه حدوداً در ماه مه ۱۸۴۶ رخ داد. به مدت تقریباً یک سال باب در اصفهان ماند. او تحت حمایت قویترین اشراف آن زمان بود که هم قادر و هم خواهان پشتیبانی و حمایت او از کینه‌ورزی‌های دشمنانش بودند که در بین آن‌ها روحانیون خطرناک‌ترین بودند. اما در اوایل سال ۱۸۴۷ حامی او فوت کرد و گرگین خان که جانشین دولت اصفهان شد حس مشابهی با حاکم قبلی نداشت و فوراً باب را تحت یک همراهی مسلحانه به تهران که در آن زمان تحت حکومت محمد شاه و وزیرش میرزا آقاسی بود فرستاد.<ref name=":21">{{یادکرد کتاب | نام خانوادگی = Stenstrand'S| نام =August J | پیوند نویسنده =آگوست استنسترندز | نام خانوادگی۲ = Browne| نام۲ = Edward G| پیوند نویسنده۲ =ادوارد براون | نام ویراستار =Muhammad Abdullah | نام خانوادگی ویراستار = al-Ahari| پیوند ویراستار =محمدعبدالله الاهری | فصل = BABISM| نویسندگان سایر بخش‌ها = Daltaban Peyrevi | عنوان = THE COMPLETE CALL TO THE HEAVEN OF THE BAYAN| سال =۲۰۰۶| ناشر = Magribine Press| مکان =Chicago | زبان = en| شابک =1-56316-953-3| صفحه = ۲۴–۲۵| صفحات =۲۰۰}}</ref>
 
=== تبعید به ماکو ===
خط ۱۶۹:
دنیس مکین دربارهٔ سندی که بروان منتشر کرده می‌نویسد که ما سندی در دست داریم که در آن باب، پیامبر جوان، هر گونه ادعای الهی را پس می‌گیرد. این سند احتمالاً زمان کوتاهی پس از دادگاه تبریز نوشته شده و ظاهراً به خط باب است.<ref>The trial of the Bab: Shi'ite Orthodoxy Confronts its Mirror Image, Denis MacEoin, Research Fellow, Durham University.</ref>
 
امانت اما این سند را که بی مهر، امضا و تاریخ است جعلی می‌داند و معتقد است با سبک نوشتاری باب همخوانی ندارد و توسط مقامات دولتی تبریز برای بی‌اعتبار کردن باب و خشنود کردن شاه جعل شده‌است.<ref name=":33">Amanat, Abbas. Resurrection and Renewal: The Making of the Babi Movement in Iran. Cornell University Press, 1989. 392</ref> وی معتقد است در بهترین حالت، ممکن است سند توسط مقامات دولتی تهیه شده باشد ولی باب از مهر و امضای آن سرباز زده‌است.<ref name=":33" /> عباس امانت معتقد است با وجود فشار زیادی که بر روی باب برای توبه و از بین بردن جنبش بابی بود وی توبه نکرد و تا آخر بر عقیده خود ثابت ماند.<ref name=":15">{{یادکرد کتاب|نشانی=https://books.google.com/books?id=omo3DwAAQBAJ&printsec=frontcover&dq=iran+a+modern+history&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwjPoLu1rNHcAhUHjq0KHX4KB28Q6AEILzAB#v=onepage&q=recant&f=false|عنوان=Iran: A Modern History|نام خانوادگی=Amanat|نام=Abbas|ناشر=Yale University Press|سال=2017|شابک=0300112548|مکان=|صفحات=244-245|زبان=English}}</ref> ازین روی او را در ملأ عام در میدان سربازخانه تبریز تیرباران کردند تا هم جنبش بابی خاموش شود و هم اقتدار [[قاجاریان|حکومت قاجار]] به صدارت وزیر جدید به نمایش گذاشته شود.<ref name=":15" /> پسر ملاّ محمّد ممقانی که پدرش حکم قتل باب را بعد از مجلس محاکمه وی در تبریز داده بود بر عدم توبه وی با وجود اصرار پدر تأکید می‌کند.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=گفت و شنود سید علی محمد شیرازی با روحانیون تبریز|نام خانوادگی=میرزا محمد تقی مامقانی، حسن مرسلوند|نام=|ناشر=تاریخ ایران|سال=۱۳۷۴|شابک=|مکان=|صفحات=۵۸–۵۹}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=Resurrection and Renewal: The Making of the Babi Movement in Iran|نام خانوادگی=Amanat|نام=Abbas|ناشر=Cornell University Press|سال=1989|شابک=0-8014-2098-9|مکان=Ithaca|صفحات=399-400|زبان=English}}</ref>▼
احسان الله شکرالهی طالقانی، نسخه شناس و خط شناس در فصلنامه مطالعات تاریخی، تمام آثاری را که در آنها توبه نامه باب آمده، بررسی می‌کند و می‌نویسد:
برگزاری جلسه مناظره بین علمای تبریز و سید علی محمد شیرازی از مسلمات تاریخی است. جالب اینکه در برخی از منابع بهایی، تحریفی تاریخی صورت گرفته و جزئیات مناظره به گونه‌ای غیرواقع گزارش شده است. در صورتی که در منابع اولیه بهاییان توبه نامه را چاپ کرده‌اند.
 
شکرالهی همچنین تمام منابعی را که متن یا تصویر توبه نامه و پاسخ علمای تبریز را منتشر ساخته‌اند، تایید می‌کند و می‌نویسد:
قدیمی‌ترین منبعی که در آن ماجرای محاکمه سید علی محمد باب در تبریز در حضور ناصرالدین میرزا توسط علمای تبریز درج شده، کتاب نقطه‌الکاف فی تاریخ البابیه اثر حاجی میرزا جانی کاشانی است که سال ۱۲۸۹ شمسی توسط براون در لیدن هلند منتشر شد.
 
اما مهم‌ترین منبع فارسی بهاییان که توبه نامه را منتشر ساخته‌اند، [[کشف الغطا عن الحیل العدا|کشف الغطای]] ابوالفضل گلپایگانی و ظهور الحق فاصل مازندرانی است. در کتاب پیش گفته ادوارد بروان نیز عین توبه نامه منتشر شده است. (صفحات ۲۵۶-۲۵۹)
 
شکرالهی در ادامه دو نکته حائز اهمیت را بیان می‌کند. نخست آنکه پس از انجام مراسم تادیب که به برخی روایات یازده<ref>حضرت باب، نصرت الله محمد حسینی ص۴۱۶، کتابخانه بهاییت</ref> و به برخی دیگر، هجده چوب <ref>کشف الغطاء عن الحیل العدا، ابوالفضل و مهدی گلپایگانی، صفحات ۲۰۱ تا ۲۰۶</ref> بر کف پای سید علی محمد شیرازی می‌نوازند، با همین مختصر وی از تمام ادعاهای خود برمی‌گردد و توبه‌نامه‌ای را به خط خود می‌نویسد و علمای تبریز شائبه خبط دماغ او را مطرح می‌کنند و به این ترتیب، اعدام او موقتا به تعویق می‌افتد. این پاسخ از سوی علمای تبریز (علی اصغر حسنی حسینی و ابولقاسم حسنی حسینی) نه به صورت شفاهی بلکه به صورت کتبی و آنهم روی همان برگه توبه نامه درج شده است، نه روی برگه‌ای مجزا. در صورتی که همه منتشرکنندگان، متن توبه‌نامه و پاسخ علمای تبریز اعم از مولفان بهایی و غیربهایی، متن مزبور را جداگانه فرض کرده و در آثار خود آورده‌اند.
 
نکته مهم دیگر اینکه غیر از توبه نامه معروف سید علی محمد باب که در محضر علمای تبریز نوشته، توبه‌نامه‌های دیگر هم وجود دارد که در میان آنها یک توبه نامه و یک شبه توبه‌نامه وجود دارد که هر دو از نظر محتوایی بر توبه نامه اصلی و معروف صحه می‌گذارند. این توبه نامه‌ها عبارتند از:
 
متنی که در تصویر یکی از نسخ مربوط به آرشیو محرمانه بهاییان یافته شد که تحت عنوان «مجموعه آثار حضرت اعلی» با اجازه محفل روحانی ملی ایران تکثیر شده است.
 
متن دیگری که در همین مجموعه (مجموعه آثار حضرت اعلی) آمده و در آن نیز با صراحت از ادعاهای خود بازگشته و آن را به جهت خلاصی و گویا در زندان نوشته است.
 
متن توبه نامه اصلی که خطاب به ناصرالدین میرزا ولیعهد نوشته شده و با حاشیه علمای تبریز همراه است.<ref>فصلنامه مطالعات تاریخی، سال چهارم، شماره ۱۷، تابستان ۱۳۸۶، موسسه مطالعات و پژوهش‌های سیاسی</ref>
 
امانت اما این سند را که بی مهر، امضا و تاریخ است جعلی می‌داند و معتقد است با سبک نوشتاری باب همخوانی ندارد و توسط مقامات دولتی تبریز برای بی‌اعتبار کردن باب و خشنود کردن شاه جعل شده‌است.<ref name=":33">Amanat, Abbas. Resurrection and Renewal: The Making of the Babi Movement in Iran. Cornell University Press, 1989. 392</ref> وی معتقد است در بهترین حالت، ممکن است سند توسط مقامات دولتی تهیه شده باشد ولی باب از مهر و امضای آن سرباز زده‌است.<ref name=":33" />
▲عباس امانت معتقد است با وجود فشار زیادی که بر روی باب برای توبه و از بین بردن جنبش بابی بود وی توبه نکرد و تا آخر بر عقیده خود ثابت ماند.<ref name=":15">{{یادکرد کتاب|نشانی=https://books.google.com/books?id=omo3DwAAQBAJ&printsec=frontcover&dq=iran+a+modern+history&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwjPoLu1rNHcAhUHjq0KHX4KB28Q6AEILzAB#v=onepage&q=recant&f=false|عنوان=Iran: A Modern History|نام خانوادگی=Amanat|نام=Abbas|ناشر=Yale University Press|سال=2017|شابک=0300112548|مکان=|صفحات=244-245|زبان=English}}</ref> ازین روی او را در ملأ عام در میدان سربازخانه تبریز تیرباران کردند تا هم جنبش بابی خاموش شود و هم اقتدار [[قاجاریان|حکومت قاجار]] به صدارت وزیر جدید به نمایش گذاشته شود.<ref name=":15" /> پسر ملاّ محمّد ممقانی که پدرش حکم قتل باب را بعد از مجلس محاکمه وی در تبریز داده بود بر عدم توبه وی با وجود اصرار پدر تأکید می‌کند.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=گفت و شنود سید علی محمد شیرازی با روحانیون تبریز|نام خانوادگی=میرزا محمد تقی مامقانی، حسن مرسلوند|نام=|ناشر=تاریخ ایران|سال=۱۳۷۴|شابک=|مکان=|صفحات=۵۸–۵۹}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=Resurrection and Renewal: The Making of the Babi Movement in Iran|نام خانوادگی=Amanat|نام=Abbas|ناشر=Cornell University Press|سال=1989|شابک=0-8014-2098-9|مکان=Ithaca|صفحات=399-400|زبان=English}}</ref>
 
دنیسِن رآس معتقد است مجلس محاکمه باب در تبریز به امید توبه وی با [[وعد و وعید]] تشکیل شده بود و از آنجا که او حاضر به توبه نشد فرمان مرگ وی صادر شد.<ref>{{Cite journal|last=Ross|first=E. Denison|date=1901|title=Babism|journal=The North American Review|volume=172|issue=533|pages=606–622}}</ref> همچنین منبع دیگری تأکید می‌کند که فشار زیادی بر روی باب بود تا توبه کند و از دعاوی و نوشته‌های خود تبری جوید.<ref name=":35" /> باب اما در عوض بی پرده ادعای قائمیت خود را در مجلس محاکمه تبریز علنی کرد و تا آخر با وجود فشار علماء در تبریز توبه نکرد.<ref name=":35" />
سطر ۳۳۴ ⟵ ۳۱۵:
|شابک =0-85398-048-9
}}
 
== پیوند به بیرون ==
[http://www.bahai.org/fa/the-bab/life-the-bab زندگی باب] (پیوندی دیگر از زندگی [https://www.bahaisofiran.org/a-worldwide-faith-from-iran/a-brief-history-of-the-faith/the-bab سید علی محمد باب])
 
[http://www.bahai.org/fa/the-bab/ سید علی محمد باب] (پیوندی دیگر از [https://www.bahaisofiran.org/a-worldwide-faith-from-iran/a-brief-history-of-the-faith/the-bab سید علی محمد باب])
 
[http://www.bahai.org/fa/the-bab/shrine آرامگاه باب]
 
[http://www.bahai.org/fa/the-bab/quotations گزیده‌ای از آثار باب]
 
[https://www.oceanoflights.org/fa/The-Bab-Introduction-Bahai-Writings.htm مقدمه ای بر آثار حضرت باب]
 
[http://www.bahai.org/fa/the-bab/babi-movement جنبش بابی] (پیوندی دیگر از [https://www.bahaisofiran.org/دوران_بابی جنبش بابی])
 
[http://reference.bahai.org/fa/t/o/HB/ کتابی جامع از زندگی، آثار و آموزه‌های باب]
 
{{ویکی‌گفتاورد}}
برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/wiki/سید_علی‌محمد_باب»