جنگ چریکی: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش
ابرابزار
خط ۳:
[[پرونده:El_Tres_de_Mayo,_by_Francisco_de_Goya,_from_Prado_in_Google_Earth.jpg|بندانگشتی|چپ|230px|نقاشی [[سوم مه ۱۸۰۸]] اثر [[فرانچسکو گویا]] تیرباران یک چریک اسپانیایی توسط نیروهای ناپلئون در [[جنگ شبه‌جزیره]] را به تصویر می‌کشد.]]
 
'''جنگ چریکی''' یا '''{{فرانسه|جنگ پارتیزانی'''}} یکی از انواع [[جنگ‌های نامنظم]] است که در آن گروه کوچکی از افراد مسلح با استفاده از تاکتیک‌هایی چون [[کمین]]، [[شبیخون]]، [[خرابکاری]]، [[جنگ ایذایی]]، تاکتیک‌های [[بزن‌دررو]]، و جابجایی سریع به یک نیروی نظامی بزرگ‌تر و کم‌تحرکتر حمله‌ور شده و بلافاصله صحنه نبرد را ترک می‌کنند. واژهٔ فرانسوی پارتیزان از روی واژهٔ ایتالیایی پارتیجانو الگوبرداری شده‌است.
 
به سرباز یک گروه چریکی، چریک گفته می‌شود. در دوران مدرن از اصطلاح جنگ چریکی معمولاً در اشاره به مقاومت مسلحانه گروه‌های شبه‌نظامی در مقابل نیروهای اشغالگر استفاده می‌شود. این اصطلاح همچنین بیانگر [[تاکتیک|تاکتیک‌هایی]] است که نیروهای کوچکتر در مقابل نیروهای بزرگتر و مسلح‌تر و با تدارکات بیشتر اتخاذ می‌کنند. تاکتیک‌های نبرد چریکی معمولاً بر جداکردن واحدهای کوچکتر نیروی دشمن از بقیه و سپس حمله به آن‌ها از طریق کمین اتکا دارند
 
نیروهای چریکی معمولاً از [[جاسوسی]]، خرابکاری‌های صنعتی و تبلیغات روانی استفاده می‌کنند و خود را یک جنبش سیاسی مردمی اما سرکوب‌شده، معرفی می‌کنند. در بسیاری از نقاط دنیا گروه‌های محلی از شیوه جنگ چریکی علیه نیروهای حکومتی بهره می‌برند. این تاکتیک‌ها به ویژه در مناطق ناهموار طبیعی مثل جنگل‌ها مؤثر هستند که که مکان‌های اختفای طبیعی را در اختیار چریک‌ها می‌گذارند.
خط ۱۴:
هرچند جنگ‌های چریکی معمولاً در مناطق کوهستانی یا جنگلی انجام می‌شوند اما نیروهای عرب ملهم از [[لورنس عربستان]] به رهبری [[ملک فیصل]] از محیطهای بیابانی برای نبرد موفقیت‌آمیزی علیه نیروهای قویتر [[ترکیه]] در [[جنگ جهانی اول]] بهره بردند.
 
در [[جنگ جهانی دوم]] نیز گروه‌های چریکی در فرانسه و نقاط دیگر دنیا در مقابل نیروهای [[آلمان نازی]] مقاومت کردند. معروفترین جنگ‌های چریکی دوران مدرن نبردهایی هستند که به تغییر دائمی حکومت‌های [[چین]]، [[ویتنام]] و [[کوبا]] منجر شدند. چریک‌های کمونیست چینی به رهبری [[مائو]] پس از جنگ جهانی دوم بر مخالفان خود چیره شده و قدرت را در پرجمعیت‌ترین کشور دنیا به دست گرفتند. در ویتنام نیز کمونیست‌های [[ویت‌مین]] به رهبری [[هوشی مینه]] و سپس چریک‌های [[ویت‌کنگ]] موفق شدند تا نیروهای فرانسوی و سپس آمریکایی را وادار به خروج از ویتنام کنند. در کوبا نیز [[فیدل کاسترو]] و [[ارنستو چه گوارا]] در یک جنگ چریکی سه ساله موفق به سرنگونی حکومت [[فولخنسیو باتیستا]] در سال ۱۹۵۹ شدند.شدند؛ و در افغانستان گروه مجاهدین جنگ‌های چریکی در یک مدت کوتاه توانستن روس اشغالگر (کمونیست‌ها) را همراه حاميانشانحامیانشان (خلق و پرچم) از افغانستان خارج نمایند.
 
مبارزه آنها تأثیر زیادی بر گروه‌های چریکی گذاشت. آنها معتقد بود که نیروهای مردمی می‌توانند در جنگ با ارتش به پیروزی برسند و لازم نیست منتظر ماند تا همه شرایط برای وقوع انقلاب آماده شود، بلکه با قیام می‌توان این شرایط را ایجاد کرد.