علی النقی: تفاوت میان نسخهها
محتوای حذفشده محتوای افزودهشده
جز تمیزکاری یادکردها (وظیفه ۱۹) |
FreshmanBot (بحث | مشارکتها) جز اصلاح فاصله مجازی + اصلاح نویسه با ویرایشگر خودکار فارسی |
||
خط ۲۰:
|فرزندان = [[حسن عسکری|حسن]] (جانشین)، [[جعفر کذاب|جعفر]]، حسین، [[امامزاده سید محمد (بغداد)|محمد]]، [[عایشه دختر هادی|عایشه]]
}}
'''علی بن محمد بن علی''' (به عربی مُحَمَّد بن علی الهادی؛ زادهٔ ۱۵ذیالحجه ۲۱۲ [[گاهشماری هجری قمری|هجری]] در صریا مدینه – درگذشتهٔ ۳رجب ۲۵۴ هجری) معروف به '''علیّ النقی''' و '''هادی؛''' فرزند جواد و سمانه، امام دهم [[امام]] [[شیعه|شیعیان]] بعد از پدرش [[محمد تقی|جواد]] و قبل از [[حسن عسکری]] میباشد.<ref>{{پک|Madelung|2011|ف=ʿAlī Al-Hādī|ک=Iranica|زبان=en}}</ref> او تا سن ۳۰سالگی در مدینه مشغول تدریس بود تا اینکه [[متوکل|متوکل عباسی]] او را به بغداد فراخواند. در بغداد با ۶ خلیفه عباسی همدوره بود و
زندگی او مصادف با ضعف [[خلافت عباسیان|عباسیان]]<ref>{{پک|Algar|2001|ک=Imam Muhammad al-Jawad al-Taqi (a) and Imam 'Ali al-Hadi (a)|ص=4:55|زبان=en}}</ref> بود. از او رسالهای در [[جبر (فلسفه)|جبر و اختیار]] و چند [[زیارت]] نقل شدهاست. منابع شیعی و سنی<ref>{{یادکرد وب|کد زبان=fa-IR|وبگاه=مؤسسه تحقیقاتی حضرت ولی عصر - عج|نشانی=http://www.valiasr-aj.com/persian/shownews.php?idnews=9203|عنوان=دیدگاه بزرگان اهل سنت، پیرامون شخصیت حضرت امام هادی (سلام الله علیه)|بازبینی=2018-12-09}}</ref><ref>{{یادکرد وب|وبگاه=www.adyannet.com|نشانی=https://www.adyannet.com/fa/news/15333|عنوان=امام هادی (علیه السلام) در تاریخ اهل سنت {{!}} پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب|بازبینی=2018-12-09}}</ref> کرامات بسیاری را به او نسبت میدهند.
خط ۳۳:
=== القاب ===
''نقی'' و ''هادی''
پدرش کنیهٔ ابوالحسن را به احترام کنیهٔ پدربزرگ (علی بن موسی الرضا) و پدرِ پدربزرگش (موسی کاظم) به او اعطا کرد؛ و برای اینکه این سه ابوالحسن با هم اشتباه نشوند مورخان معمولاً [[موسی کاظم]] را ابوالحسن اول، رضا را ابوالحسن ثانی و هادی را [[ابوالحسن ثالث]] مینامند.<ref>{{پک|Madelung|2011|ف=ʿAlī Al-Hādī|ک=Iranica|زبان=en}}</ref><ref>{{harvnb|Qarashi|2007|pp=15–16}}</ref><ref name="Moezzi">{{cite book|last1=Moezzi|first1=Mohammad Ali Amir|title=The Divine Guide in Early Shi'ism: The Sources of Esotericism in Islam|date=1994|publisher=State University of New York Press|isbn=978-0-585-06972-2|page=65,174}}</ref>
خط ۴۷:
=== در سامرا ===
پس از اینکه [[متوکل]] عباسی به خلافت رسید، حاکم [[مدینه]]، عبدالله بن محمد بن داود هاشمی، نامهای به او نوشته هشدار داد که هادی پولهایی از شیعیان دریافت کرده که
{{گاهشمار زندگی علی النقی}}
خط ۸۶:
==== با یحیی بن اکثم ====
یحیی بن اکثم عالم دیگری بود که
یحیی پرسید «چرا [[علی بن ابیطالب|علی]] (امام اول شیعیان) در [[جنگ صفین]] همه افراد دشمن را، چه آنها که فرار میکردند و چه کسانی که حمله میکردند، میکشت اما در [[نبرد جمل|جنگ جمل]] دستور داد هر که در خانهاش پناه بگیرد در امان خواهد بود. اگر تصمیم اول درست بود پس تصمیم دوم غلط خواهد بود…»
هادی پاسخ داد در [[جنگ جمل]] سران لشکر مقابل کشته شده بودند و افراد لشکرِ مقابل رهبری نداشتند تا به او مراجعه کنند، اما در [[نبرد صفین|جنگ صفین]] افراد مقابلِ علی به لشکر مجهزی تعلق داشتند با رهبری که آنها را به انواع تجهیزات مجهز کرده،
==== خداشناسی ====
ممکن یا غیرممکن بودن مشاهده خداوند از مباحثات رایج دوران هادی بود که امام
هادی همچنین با کسانی که برای خداوند بدن مادی تصور میکنند مخالفت کرده اظهار میدارد؛ کسی که چنین اعتقادی داشته باشد از ما نیست. هادی استدلال میکند که ماده یا بدن، مخلوق خداوند است، و خداوند به آن سر و شکل دادهاست.<ref name="Qarashi119" /> تصور و تجسم خداوند در یک بدن مادی به معنی نیازمندی خداوند و محدود کردن او در بدن و شکل است، که یک نوع مساوی دانستن خداوند از لحاظ نیاز به بدن، با بشر است.<ref name="Qarashi119">{{harvnb|Qarashi|2007|p=119}}</ref> هادی همچنین توصیف وجود خداوند را غیرممکن دانسته ایراد میدارد که خداوند آنقدر بزرگ است که در مخیله بشر نمیگنجد؛ و اینکه خداوند، خودش فقط میتواند خود را توصیف کند. هادی همچنین از این بحث استفاده کرده تا نتیجه بگیرد که پیامبران و ائمه معصوم هم قابل وصف نیستند به این دلیل که در نتیجه اطاعت و بندگی خداوند به اندازهای به خداوند نزدیک شدهاند که از دایره تصور انسان خارج شدهاند.<ref>{{harvnb|Qarashi|2007|p=120}}</ref>
=== شخصیت و کرامات ===
علی بن محمد، موصوف به القاب زیادی بود که نقی (پاک) و هادی (هدایتکننده) از جمله
بنا به روایات [[شیعیان دوازده امامی]]، کرامات زیادی به امام دهم نسبت داده شده؛<ref>{{پک|Madelung|2011|ف=ʿAlī Al-Hādī|ک=Iranica|زبان=en}}</ref> که به نسبت از کرامات سایر ائمه بیشتر میباشد.<ref>{{پک|Algar|2001|ک=Imam Muhammad al-Jawad al-Taqi (a) and Imam 'Ali al-Hadi (a)|ص=1:05:30|زبان=en}}</ref> از جملهٔ این کرامات میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
خط ۱۰۵:
* مشتی ماسه و سنگ را برای یکی از پیروان فقیرش به طلا مبدل کرد.<ref>{{پک|Madelung|2011|ف=ʿAlī Al-Hādī|ک=Iranica|زبان=en}}</ref>
معجزات فراوان هادی عدهای از مردم را واداشت تا
=== اقدام متوکل برای تحقیر علی النقی و مرگ متوکل ===
خط ۱۱۴:
== وکلا و اختیارات آنان ==
عصر آخرین پیشوایان شیعی عموماً همراه با اختناق شدید از سوی خلفای عباسی بود. در عین حال در همین دوران، شیعه در سرتاسر بلاد اسلامی گسترده شده بود. رشد جمعیتی شیعه در این ازمنه از آثار ضد شیعی که از این دوره به جا مانده و همچنین از اقدامات سیاسی و نظامی حکام به منظور جلوگیری از گسترش روزافزون آنها به خوبی روشن است. وکلای آنان نوعاً به وسیله نامه و توسط افراد مطمئن با پیشوایان شیعی در ارتباط بودند.<ref>{{یادکرد کتاب|نشانی=تنقیح المقال|عنوان=تنقیح المقال فی احوال الرجال یا تنقیح المقال فی علم الرجال|نام خانوادگی=مامقانی|نام=عبدالله|ناشر=|سال=|شابک=|مکان=|صفحات=ج ۲، ص ۲۷۱}}</ref>
* [[علی بن جعفر]] یکی از وکلای هادی و اهل همینیا از قرای بغداد بود. دربارهٔ وی
* [[ابراهیم بن محمّد همدانی]] یکی دیگر از وکلای اوست که بنا به روایت کشی چهل بار به زیارت حج مشرف شدهاست.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=رجالِ کَشّی|نام خانوادگی=کَشّی|نام=محمد بن عمر بن عبدالعزیز|ناشر=سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی|سال=1382|شابک=|مکان=|صفحات=ص 608}}</ref>
* [[حسین بن عبدربّه]] یا - بنا به گزارش برخی دیگر - فرزند او علی<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=تنقیح المقال فی احوال الرجال یا تنقیح المقال فی علم الرجال|نام خانوادگی=|نام=|ناشر=|سال=|شابک=|مکان=|صفحات=ج ۱، ص ۳۳۱–۳۳۲٫}}</ref> از وکلای هادی بوده که پس از وی ابوعلی بن راشد از طرف آن هادی به عنوان جانشین او تعیین و اعلام شد.
خط ۱۲۲:
=== در ایران ===
در زمان هادی قم
== سخنان برگزیده ==
خط ۱۴۰:
پسرش ابوجعفر، که برخی او را جانشین پدر میدانستند پیش از او از دنیا رفت. [[حسن بن علی (عسکری)|حسن]]، و [[جعفر کذاب|جعفر]] دو پسر دیگر امام بودند که از میان آنها حسن عهدهدار مقام امامت پس از پدر شد.<ref name="Donaldson" /><ref>{{پک|Madelung|2011|ف=ʿAlī Al-Hādī|ک=Iranica|زبان=en}}</ref> بنا به اعتقاد شیعیان علی النقی، ضمن رد جانشینی فرزند بزرگش محمد، جانشینی حسن را حتی قبل از تولد او به شیعیان گوشزد کردهاست.<ref>[http://lib.hadith.ac.ir/?page=showarticle&articleid=1317 کتابخانه الکترونیکی علوم حدیث<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref> شیعیان همچنین معتقدند بر جنازه وی پسرش حسن نماز گذاردهاست و در اعتقاد شیعه بر جنازه امام معصوم، تنها جانشین او نماز میگذارد.{{مدرک}} باب او [[محمد بن عثمان]] العمری بود که پدرش [[عثمان بن سعید]] وکیل و باب امامان هشتم و نهم بود.
[[شیعه اثنی عشری]] پسر او حسن را به امامت به رسمیت شناخت. گرچه گروهی دیگر معتقد بودند پسرش محمد که پیش از او درگذشته بود امام پنهان است. احتمالاً [[محمد بن نصیر نمیری]] که به علی النقی نسبت ربوبیت داد و مدعی شد باب و پیامبر او ست به این گروه مرتبط بودهاست. او
مقبره هادی که بعدها پسرش حسن عسکری هم در کنارش به خاک سپرده شده از مکانهای زیارتی مهم شیعیان در سامرای عراق میباشد. در ۳ اسفند ۱۳۸۴، یک [[بمبگذاری در حرم عسکریین|بمبگذاری]] در [[حرم عسکریین]]، به مقبره هادی و پسرش [[حسن عسکری]] آسیب فروانی وارد کرد،<ref>{{cite book|last1=Adamec|first1=Ludwig W.|title=Historical Dictionaries of Religions, Philosophies, and Movements|date=2010|publisher=Scarecrow Press|isbn=978-0-8108-7172-4|page=277}}</ref><ref>[http://news.bbc.co.uk/2/hi/middle_east/4738472.stm BBC NEWS | Middle East | Iraqi blast damages Shia shrine<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref> حمله دیگری نیز در ۲۳ خرداد ۱۳۸۶ انجام شد که منجر به تخریب دو مناره حرم شد.<ref>[http://news.bbc.co.uk/2/hi/middle_east/6747419.stm BBC NEWS | Middle East | Blast hits key Iraq Shia shrine<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref><ref>{{cite news|title=Blast hits key Iraq Shia shrine|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/middle_east/6747419.stm|accessdate=2015|agency=BBC}}</ref><ref>{{cite news|title=Iraqi blast damages Shia shrine|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/middle_east/4738472.stm|accessdate=2015|agency=BBC}}</ref> منابع رسمی عراق القاعده را مسئول این حمله معرفی کردند.<ref>Graham Bowley (13 June 2007). "Minarets on Shiite Shrine in Iraq Destroyed in Attack". New York Times.</ref>
|