زرند: تفاوت میان نسخه‌ها

دلیل دیگر قدمت زرند، وجود تعداد زیادی از روستاها و دهکده‌های قدیمی در منطقه می‌باشداست که اسامی آن‌ها از لغات باستانی اشتقاق یافته‌است. ژنرال سر [[پرسی سایکس]] افسر معروف انگلیسی که در سال ۱۸۹۰ میلادی (۱۱۸ سال قبل) به ایران سفر کرده، در کتاب خود (هشت سال در ایران) می‌نویسد: ناحیهٔ زرند در صفحات تاریخ از قرن دوازدهم میلادی به این طرف که به حیطهٔ تصرف ملک دینار غُز درآمد سابقه‌دار است، در قدمت آن تردید نمی‌رود و چون محل تقاطع جاده‌های مختلف است بطوربه‌طور حتم در یک ایام حائز اهمیت بوده‌است.

آنطوری‌که در متون تاریخی و جغرافیایی قدیم استنباط می‌شود، از سال ۳۰۰ تا آغاز سال ۶۰۰ هجری قمری یعنی از قرن ششم و هفتم زرند شهری بزرگ و با عظمت بوده‌است. در قرن چهارم دارای شش دروازه بوده و در پایان قرن ششم آنگونه که در [[جامع التواریخ]] حسنی آمده بین ۵۰ تا ۲۰۰٫۰۰۰ نفر جمعیت داشته‌است. در سال ۵۸۳ هجری ملک دینار شهر زرند را به عنوان مقر اصلی انتخاب می‌نماید. اما قدیمی‌ترین ذکری که بر جای مانده و مربوط به قدمت زرند می‌باشداست سال‌های ۵۶۹ یا ۵۷۲ هجری یعنی تقریباً ۸۴۰ سال پیش در زمان سلاجقهٔ کرمان است که زرند از موقعیت نظامی ویژه‌ای برخوردار بوده‌است. در قرن چهارم ابو علی محمد ابن الیاس حاکم کرمان دژ و قلعه‌ای عظیم در حصار زرند ساخت و در زمان شاهرخ خان افشار زرندی که در زمان حکومت [[نادر شاه افشار]] حاکم کرمان بوده، چون از مردم زرند به‌شمار می‌آمد در عمران و آبادانی شهر خود تلاش درخور شایسته انجام داد. مهم‌ترین نکته‌ای که در متون کتب مختلف تاریخی در مورد زرند آمده و شاید هم در سایر شهرهای استان کم‌تر بوده، شهرنشینی مردم این شهر پیش از اسلام است. تمام این گفته‌ها حاکی از اعتبار شهر به عنوان یک واحد جمعیتی با اهمیت و اقتصادی شکوفا در قبل از اسلام می‌باشداست.

بعد از اسلام یعنی از قرن چهارم هجری قمری به بعد، در متون تاریخ، از زرند به عنوان مجموعه‌ای از شهرهای ایالت یاد شده‌است. ابن حوقل در کتاب صورة الارض خود از زرند به عنوان شهری مستقل در شمال کرمان یاد کرده‌است. همین‌طور در سال‌های ۳۰۰ قمری ابو الحسن [[ابراهیم اصطخری]] زرند را با نام شهر آورده‌است. بهرحالبه‌هرحال هر چه در کتب قدیم بیشتر نظر افکنده و تفحص کنیم، به کهن بودن شهر زرند بیشتر پی خواهیم برد.

البته کلمه زراوند معانی دیگری نیز دارد که مهم‌ترین آن‌ها که با زروند و زرند هم‌خوانی داشته و هم‌معنی بوده مکان زر می‌باشداست. (زرا) به معنی زر، (وند) به معنی مکان آمده که در مجموع به مکان زر گفته شده‌است. معنی دیگر زراوند که در کتاب اوستا آمده به محلی اطلاق می‌شده که در اطراف آن رودهای متعدد وجود داشته باشد. چنین معنی هم با توجه به موقعیت جغرافیائی زرند که هنوز هم بعد از گذشت قرنها،قرن‌ها، آثار و بقایای رودخانه‌ها، سیلاب‌ها و جویبارها که در گذشته به واسطه دامنه طویل رشته کوه‌های سر به فلک کشیده که در شرق زرند قرار گرفته‌اند مطابقت دارد.

زرند به دلیل داشتن منابع غنی معدنی از جمله [[زغال سنگ]]، سنگ آهن و در برخی مناطق آن معادن [[مس]] یکی از صنعتی‌ترین شهرهای ایران می‌باشداست که این باعث افزایش روزافزون جمعیت در این شهر شده‌است.

شهر زرند با [[استان یزد]] و [[شهرستان بافق]] همچنین با شهر هایشهرهای [[راور]]،[[کرمان]]،[[کوهبنان]]،[[رفسنجان]] همسایه است.

زمین شناسیزمین‌شناسی و نوع خاک : منطقه زرند از نظر دوران زمین شناسیزمین‌شناسی بسیار متنوع است. بطوریکه اکثر تشکیلات دورهدوره‌های های زمین شناسیزمین‌شناسی را دارا میاست باشد. حتی از قدیمیترینقدیمی‌ترین وا حد هایحدهای سنگی قبل از دوران اول (پرکامبرین) تا جدید ترینجدیدترین رسوبات دوران چهارم ( کواترزی) را در منطقه می توانمی‌توان یافت .

بطور اختصار واحدهای سنگی هر یک از دوران زمین شناسیزمین‌شناسی بشرح زیر است :

قبل از دوران اول : شامل قدیمترین واحد سنگی برجای مانده از آن زمان می شودمی‌شود که در قسمتهاییقسمت‌هایی از شمالیشمالی‌ترین ترین بخشهایبخش‌های منطقه را در برگرفته و از ماسه سنگهایسنگ‌های قرمز و سنگهایسنگ‌های آهکی تشکیل شده استشده‌است.

دوران اول : سنگهایسنگ‌های آهکی دولومیتی ،دولومیتی، ماسه سنگهایسنگ‌های قرمز رنگ ،رنگ، سنگهایسنگ‌های آهکی تیره فسیل دار و سنگهایسنگ‌های دگر گونی

الف ـ ژوراسیک : تشکیلات زغالسنگی موجود در منطقه زرند مربوط به این دوره میاست باشد که بیشتر در قسمت شمال و شمال شرقی دیده می شودمی‌شود .

ب ـ کرتاسه : سنگهایسنگ‌های آهگی اوربیتولین دار ،دار، شیل و مارن

الف ـ اولیگوسن : گدازهگدازه‌ها، ها، خاکستر هاخاکسترها و توفهایتوف‌های آتشفشانی

ب ـ پلیوسن : سنگهایسنگ‌های کنگلومر ،کنگلومر، ماسه سنگ ،سنگ، سنگهایسنگ‌های آهکی والگومرا

فلاتها، واریزهواریزه‌ها، ها ، دشتهایدشت‌های دامنه ای، تپه هایتپه‌های شنی و دشتهایدشت‌های سیلابی.<ref>[http://www.sedayezarand.ir/1038/همه-چیز-درباره-زرند/]</ref>

شهر زرند یکی از لرزه خیز ترینخیزترین شهرهای کشور است.مردم زرند در سال هایسال‌های 56 و 83شاهد دو زلزله یزلزلهٔ مرگبار بودند.

* [[دانشگاه آزاد اسلامی واحد زرند]] شامل چندین گرایش کارشناسی و پنج گرایش زمین‌شناسی شامل زمین‌شناسی اقتصادی، زمین‌شناسی نفت، پترولوژی، تکتونیک و [[چینه‌شناسی]] و فسیل‌شناسی [[کارشناسی ارشد]] می‌باشداست. همچنین رشته کارشناسی ارشد روانشناسی عمومی و مردم‌شناسی نیز در مقطع کارشناسی ارشد در این دانشگاه دایر است. علاوه بر رشته‌ها و مقاطع یادشده، در این دانشگاه مقطع دکترای تخصصی روانشناسی و دکترای تخصصی پترولوژی نیز دایر است.

زرند یکی از معدود شهرستانهایشهرستان‌های استان کرمان است که در زمینه‌های فرهنگی و هنری استعدادهای بالقوه بسیار خوبی دارد. هنرمندان این شهرستان با وجود اینکه امکانات پایینی نسبت به شهرهای بزرگتر دارند؛ اما هیچوقت اجازه نداده‌اند فعالیتهایفعالیت‌های هنری در این شهرستان راکد و معلق بماند.

زرند در زمینه هایزمینه‌های تئاتر، موسیقی، هنرهای دستی، نقاشی، نویسندگی، شعر و ... هنرمندان فعال و موفقی را دارد که آثارشان نیز در معرض و سمع علاقمندان قرار گرفته استگرفته‌است

به گزارش صدای زرند، بی تردید یکی از ویژگیهایویژگی‌های گرایش به هنر موسیقی، تنوع و صدای خوش ساز بوده و به همین لحاظ علاقمندان نسبت به استعداد و تعلق خود، نوعی ساز را انتخاب میکردندمی‌کردند. آمار هنروران و علاقمندان موسیقی در این شهر نشان میدهد که گرایش به ساز تار بیشتر از آلات موسیقی دیگر بوده استبوده‌است.

در گذشته معمولامعمولاً به منظور رونق بخشیدن هر چه بیشتر به مجالس جشن عروسی، ختنه سوران و… از گروه موسیقی محلی دعوت به عمل می آمده.

شاید هنوز در خاطر عده زیادی از مردم باشد که در ایامی نه چندان دور، افراد متمول به خصوص خوانین – در جشن هایجشن‌های عروسی علاوه بر گروه موسیقی، از حضور چوب بازان با تجربه نیز استفاده می کردندمی‌کردند. برنامه مذکور به این ترتیب اجرا می شدمی‌شد که چوب بازان در جلوی گروه نوازندگان با حرکات موزون، هنر چوب بازی را به نمایش می گذاشتندمی‌گذاشتند. این گروه در ورودی خانه، به انتظار اجازه ورود مشغول نواختن و چوب بازی می شدندمی‌شدند.

از میان نوازندگان گذشته زرند می توانمی‌توان به هنرمندان دوره گردی اشاره نمود که ضمن نواختن تار، اشعاری را به صورت آواز می خواندند. از این افراد می توانمی‌توان از مرحوم عباس شهنازی معروف به پروانه نام برد. او نواختن تار را از پدرش مرحوم غلام حسین شهنازی معروف به نمک آموخته بود.

از دیگر نوازندگان گذشته این دیار میتوانمی‌توان به مرحوم علی عشقی (نوازنده تار)، مرحوم حسین عشقی (نوازنده تار و شرنا)، محمد زاهدانی (نوازنده ضرب)، آقایان: صدقی (نوازنده ضرب)، محمدافشار معروف به محمد کربلائی اکبر (نوازنده دایره)، مرحوم محمد ایرانمنش (نوازنده تار و دایره)، محمد اکبری معروف به محمد غلامرضا(1) صفر (نوازنده دف)، محمد رضا ایرانمنش معروف به افرا (نوازنده تار)، رضا ایرانمنش نوازنده ضرب) اشاره نمود.

سجاد منصوری به عنوان رییسرئیس انجمن تئاتر شهرستان زرند در مصاحبه‌ای با هفته‌نامه استقامت کرمان در رابطه با تئاتر زرند گفته استگفته‌است:

اگر در تاریخ تئاتر زرند مطالعه کنید خوشبختانه می‌بینید که این شهر، بازیگران خیلی خوبی داشته مثل آقای آشتیانی که از بازیگران خوب دهه‌های ۶۰ و ۷۰ کشور بودند. ما استعدادهای خیلی خوبی داریم با اینکه در زرند سیستم زیرساخت‌های هنری مثل آموزشگاه‌ها به آن صورت نبوده و بچه‌ها به شکل خودجوش کار کرده‌اند، اما همان جامعه‌یجامعهٔ ۱۰-۱۵ نفری تئاتری، بعضی‌هایشان ماندگار شدند و تئاتر را رها نکرده‌اند؛ ما در زرند دو – سه گروه فعال داریم که تعدادشان ثابت است و کار را ادامه می‌دهند. علاوه بر اینهااین‌ها من فکر می‌کنم مردم با دردها و مشقت‌های اجتماعی که گریبان زرند را گرفته، خیلی عجین شدند و همچنین بچه‌هایی که وارد جریان بازیگری می‌شوند این دردها را خوب حس می‌کنند و خوب می‌توانند آنهاآن‌ها را انتقال دهند. قبلا هم در کنار این مساله، اندک آموزشی هم قرار گرفته بود و این باعث شده بود که ما در زرند بازیگران خوبی پرورش بدهیم. این روزها، رشته‌یرشتهٔ بازیگری در دانشگاه زرند هم مزید بر علت شده که تئاتر زرند با اینکه کمیت آنچنانی ندارد اما کیفیت بالایی داشته باشد.

منطقه حتکن یکی از زیباترین روستاها و مناطق استان کرمان است و بی شک میتوانمی‌توان به آن پسوند بهشتی در حاشیه کویر اضافه کرد.

آب و هوای عالی حتکن، کوه هاییکوه‌هایی که تا اردیبهشت نیز برف دارند،جاده هایدارند،جاده‌های پیچ در پیچ ،جنگل های،جنگل‌های بادام کوهی و بنه،چشمهبنه،چشمه‌های های فراوان،کشتزار هایفراوان،کشتزارهای سرسبز و باغات زیبای میوه هایمیوه‌های شیرین سردسیری از ابعاد زیبایی هایزیبایی‌های حتکن هستند

هرچند این روستا از شر تازیانه هایتازیانه‌های خشکسالی در امان نیست ولی موقعیت این روستا باعث حفظ زیبایی هایزیبایی‌های آن شده استشده‌است.

یا به زبان محلی گرگاک که به زبان پیشیان به [[گرگان]]ک تلفظ می‌شد به بزرگ‌ترین [[دهستان]] کشور تبدیل شده‌است و دارای [[درخت]]ان بلند [[چنار]]، چشمه‌ها و [[قنوات]] می‌باشداست.

روستای بابتنگل ([[روستای طالقانی|روستای درتنگل]]) بی شک یکی از بی نظیرترین روستاهای کشور به شماربه‌شمار میرود.

خانه هاییخانه‌هایی که با گل سرخ و در روی کوه به شکل طبقاتی ساخته شدند چشم اندازچشم‌انداز بسیار مناسبی را بوجودبه آوردهوجود استآورده‌است.

روستای سرباغ شاهرمز که در فاصله بسیار کم از شهر زرند و در دامنهدامنه‌های های کوه هایکوه‌های دوشاخ واقع شده با درختان کهنسال و چشم اندازچشم‌انداز کامل و زیبا از شهر زرند تفرجگاه بسیار خوبی برای زرندی هاست. اما به دلیل عدم ابیاری و توجه به این درختان این درختان با خشکسالی و روزهای بسیار سخت ایام اخر عمر خود را سپری میکنند.

روستای [[گزوئیه]] یکی از بهترین مکان هامکان‌ها برای مطالعه زمین شناسیزمین‌شناسی چه در ایران بلکه در جهان است.

از دیگر مناطق زیبا و ییلاقی در اطراف زرند میتوانمی‌توان به روستاهای [[آب پنگویئه]]، [[در تنگل|گیسگ،]] [[داهوییه]]،چشمه [[گتکوئیه]] اشاره کرد

یکی از آثار بسیار با ارزش و نادر دنیا که اخیراً در زرند کشف و محرز گردیده و شگفتی کارشناسان و [[باستان شناسان]] را به همراه داشته‌است پیدا شدن جای پای [[دایناسورها]] در روستای ده علیرضا زرند می‌باشداست.{{مدرک}}

از سوغات و خوراکی هایخوراکی‌های محلی زرند میتوانمی‌توان به بزقرمه،سوهان زرندی،چلوگوشت زرندی، آش آماچو،کماچ،کماچ سهن،کلمپه،روغن جوشی اشاره کرد.<ref>[http://www.sedayezarand.ir/gallery/عکس-جشنواره-آماچو-در-روستای-ختم-سربنان/]</ref><ref>[https://www.tasnimnews.com/fa/news/1397/06/14/1821163/کرمان-جشنواره-چلوگوشت-زرندی-در-زرند-برگزار-می-شود]</ref>

شده،پته،قالی،سرمه سنگ از جمله صنایع دستی شهر زرند میباشندمی‌باشند.<ref>[http://www.iribnews.ir/fa/news/2158816/جشنواره-شده-بافی-در-زرند]</ref><ref>[https://miras.kr.ir/12-اثر-میراث-ناملموسمعنوی-استان-کرمان-ث/]</ref>

[[پسته]] به‌عنوان سوغات از زمان‌های قدیم در بین مردم شهرستان زرند رواج داشته، معمولاً اشخاصی که به دیدن اقوام و دوستان خود مخصوصاً به [[پایتخت]] می‌رفتند، مقداری پسته را به‌عنوان سوغات محلی همراه خود می‌بردند. اکنون پسته زرند جزو پسته‌های باکیفیت شناخته‌شده و مورد استقبال خوبی واقع‌شده نوع پسته ممتاز زرندی به لحاظ مرغوبیت در دنیا رتبه اول را دارا می‌باشداست. از مهم‌ترین طرفداران این نوع پسته کشور [[انگلستان]] است.

تاریخ دقیقی از بنیان‌گذاری اصلی پخت سوهان زرندی در دست نیست. آن‌طور که معمرین به خاطر دارند، پخت سوهان و شیرینی‌ها محلی در ایام قدیم هم رواج داشته و معمولاً در ایام [[نوروز]] اقدام به پخت می‌نموده‌اند. لازم به ذکر است که سو هان زرندی به ثبت ملی رسیده است. این شیرینی از سوهان قم بسیار نازک تر و تردتر است و ماده اصلی تشکیل دهنده این سوهان را [[جوانه گندم]] یا [[سمنو]] تشکیل می دهدمی‌دهد. سوهان زرندی در انواع مختلفی تهیه می شودمی‌شود( سوهان عسلی، سوهان کنجدی، سوهان پسته ای، لقمه ای نارگیلی)

این سوهان دارای خواص زیادی است، از مهمترینمهم‌ترین خواص سوهان زرندی جلوگیری از پیری زود رس و از کارافتادگی پیش از موعد اشاره کرد. این سوهان به علت دارا بودن [[پروتئین]] و [[ویتامین]] ها‌ها و املاح معدنی از سوئ تغذیه جلوگیری کرده. این سوهان سرشار از [[آنتی اکسیدان]] و [[ویتامین A]] [[ویتامین B]] و همچنین حاوی فلاونوئید است.

لازم به ذکر است که [[صنایع دستی]] نوعی کار است که در آن لوازم تزئینی و کاربردی با استفاده از دست یا ابزار ساده ساخته می شودمی‌شود. چیز هاییچیزهایی که اغلب بصورتبه صورت تولید انبوع و یا با ماشین آلات مختلف ساخته می شوندمی‌شوند جزء صنایع دستی نمی باشندنمی‌باشند.

[[پته]] یا پته دوزی نوعی از [[رودوزی]] های‌های است. پارچهایپارچ‌های ضخیم و پشمی هستند که [[عریض]] نامیده می شودمی‌شود هنرمندان پته دوز که اکثر نیز زنان و دختران خانه دار هستند با کمک سوزن نقوشی ذهنی را که پندار هاپندارها و بینشهایبینش‌های شخصی شان است، به وسیله بخیه هایبخیه‌های نخی بر زمینه یزمینهٔ پارچه پشمی (عریض) می نشانند. در حال حاضر در این شهرستان بیش از 3 هزار نفر [[صنعتگر]] در رشته های(پته دوزی، گلیم گل برجسته، [[سرمه دوزی]]، [[معرق]]، [[منبت]] و [[چهل تکه دوزی]]) فعالیت دارند. در حوزه تولید و فروش پته فقط حدود 40 فروشگاه در [[شهرستان زرند]] فعالیت صنفی دارند.<ref>حسن سهرابی زرندی، کتاب زراوند تا زرند</ref>

زرند درگذشته یک منطقه وسیع کشاورزی بوده. پسته، [[پنبه]]، [[روناس]]، جو، [[ارزن]]، [[نخود]] و [[عدس]] از مهم‌ترین و مرغوب‌ترین محصولات صادراتی کشاورزی این شهر بوده استبوده‌است.

کشت سیب‌زمینی در دشت خاک و میوه‌های سردرختی از قبیل هلو، شمس زردآلو، آلوچه و گیلاس و آلبالو، در اکثر مناطق کوهستانی جرجافک، سر بنان، [[گیسک]]، دشت خاک، باب تنگل و نواحی کوهستانی در شرقی و شمال شرقی و شمال غربی زرند رواج است. از مهمترینمهم‌ترین محصولات این منطقه که در حال حاضر نیز رونق فراوانی دارند می توانمی‌توان به پسته، زعفران و زیتون اشاره کرد.

به روایتی در حدود 200 سال بیش، توسط محمدباقر خان (ردیف‌کاری) درخت پسته در روستاهای محمدآباد، عباس‌آباد، شاه جهان‌آباد و .. انجام‌گرفته استانجام‌گرفته‌است.

با پیوند درختان مذکور انواع پسته که معروف‌ترین آن‌ها بانام‌های: ممتاز، اوحدی، کله قوچی، اکبری و فندقی می‌باشداست.

نوع پسته ممتاز زرندی به لحاظ مرغوبیت در دنیا رتبه اول را دارا می‌باشداست. از مهم‌ترین طرفداران این نوع پسته کشور انگلستان است.

قدمت کشت [[زعفران]] در شهرستان زرند به قدیم‌الایام باز می‌کردد. در چند سال اخیر کشت زعفران به لحاظ برتری آن ازنظر کیفیت و مرغوبیت نسبت به زعفران استان خراسان رواج بیشتری پیداکردهپیدا استکرده‌است و کشاورزان در روستاهای: دشت خاک، سر بنان، جرجافک و باب هویز و .. به کشت زعفران ترغیب و آن را ترویج داده‌اند. با توجه به بحران آب در این شهرستان و به نظر می‌رسد یکی از بهترین کشت‌های که می‌تواند جایگزین محصول پسته شود زعفران باشد.

در حال حاضر زمین‌های زیر کشت زعفران در شهرستان زرند 150 هکتار می‌باشداست که 45 هکتار آن مربوط به [[کوه بنان]] و مابقی به روستاهای سردسیر زرند است.

در سال 1374 شمسی به‌منظور کشت گیاه مذکور، از طریق [[جهاد کشاورزی]] این شهرستان نهال [[زیتون]] به‌طور رایگان در بین کشاورزان توزیع شد. خوشبختانه زیتون با شرایط آب و هوایی ساز کار گردیده و به ثمر دهی رسیده است؛ و یکی از کاندیداهای انتخابی برای جایگزین شده پسته می‌باشداست.