سومالی: تفاوت میان نسخهها
محتوای حذفشده محتوای افزودهشده
FreshmanBot (بحث | مشارکتها) جز اصلاح فاصله مجازی + اصلاح نویسه با ویرایشگر خودکار فارسی |
FreshmanBot (بحث | مشارکتها) جز اصلاح فاصله مجازی + اصلاح نویسه با ویرایشگر خودکار فارسی |
||
خط ۶۰:
[[پرونده:Zeila ruins.jpeg|بندانگشتی|چپ|260px|خرابههای [[سلطنت ادل]] در [[زیلا]]ی سومالی]]
در همین زمان، باره یک فرد شاخص کابینه خود بنام سرلشکر گبیر و دو تن دیگر از مقامهای رسمی را به قتل رسانید. از سال ۱۹۷۷ [[جنگهای داخلی]] متناوب به بخشی از واقعیات حیات سومالی تبدیل شدهاند. در سال ۱۹۹۱، اولین گروه شورشی به رهبری [[عبداللهی یوسف احمد]]، رهبر (اس اس دی اف)
در فاصله سالهای ۱۹۹۱ و ۱۹۹۲، یک شکاف در کنگره متحد سومالی، که تلاش هائی را در جهت خلع ید باره انجام داده بود، باعث بروز جنگ داخلی به ویژه در منطقه موگادیشو گردید.
خط ۷۵:
سومین تجزیه در ژوئیه ۲۰۰۶ با اعلام استقلال ایالت [[جوبالند]] اتفاق افتاد. هماکنون منطقه جوبالند استقلال و حکومت مردمی خود را اعلام نمودهاست. سرهنگ باره عادن شیر هیراله، رئیس تشکیلات اتحاد دره جوبا [[دوکسادا جوبا]] قدرتمندترین رهبر منطقه محسوب میگردد. در این بخش نیز این دولت محلی خواستار خود مختاری کامل نیست.
چهارمین حکومت خود – اظهار برهبری [[ارتش مقاومت راهانویان]] (آر آر ای) در سال ۱۹۹۹
سومالی یکی از کشورهای متعددی بود که مورد هجوم امواج [[تسانومی]] قرار گرفت که بهدنبال [[زلزله سال ۲۰۰۴ اقیانوس هند]] ایجاد، سواحل [[اقیانوس هند]] را در هم کوبیده، تمام روستاها را از بین برده و ۳۰۰ کشته بر جای گذارد.
خط ۱۰۹:
از سال ۱۹۹۱ چند قبیله در شمال این کشور با نام [[سومالیلند]] اعلام استقلال کردهاند.
در نواحی شمال غرب، جمهوری تبعیدی [[سومالیلند]] وجود دارد که استقلال خود را در سال ۱۹۹۱ اعلام نمودهاست. این ناحیه خودگردان علیرغم آنکه نسبت به مناطق جنوب و شمال شرق، ثبات و دمکراسی نسبی خود را حفظ نمودهاست، ولی از جانب جامعه بینالمللی شناخته شده
[[پرونده:Hassan Sheikh Mohamud-vf2.jpg|بندانگشتی|200px|[[حسن شیخ محمود]]، رئیسجمهور سومالی میباشد.]]
خط ۱۲۱:
در تاریخ ۱۴ اکتبر سال ۲۰۰۴، [[اعضای پارلمان]] سومالی یک فرد نظامی بنام [[عبداللهی یوسف]] رئیسجمهور اسبق پانت لند را به عنوان رئیسجمهور آتی کشور انتخاب نمودند. نظر به وضعیت موگادیشو، انتخابات در یک ورزشگاه در [[نایروبی]]، [[کنیا]] برگزار گردید. یوسف توسط [[پارلمان فدرال موقت|پارلمان موقت سومالی]] به عنوان رئیسجمهور دولت موقت انتخاب شد. او موفق شد از ۲۷۵ رأی پارلمان، ۱۸۹ رأی را بخود اختصاص دهد. جلسه پارلمان نیز در کشور همسایه یعنی کنیا برگزار شد. دولت یوسف از سوی اکثر کشورهای غربی قانونی شمرده شد. اگرچه حاکمیت واقعی او با توجه به تاریخچه نظامیگری وی و اینکه در جنگ داخلی که باعث از بین رفتن سومالی گردید، دست داشته مورد سؤال است.
بسیاری از سازمانهای سیاسی دیگر که برخی از آنان اساسی قومی دارند نیز در سومالی وجود دارند، تلاش برخی دیگر نیز رهاسازی سومالی از سیاستها قومی است (مانند [[جبهه اتحاد سومالی]]). خیلی از این سازمانها بعد از وقوع جنگ داخلی
در هر صورت، از اواخر سال ۲۰۰۶، «دولت موقت ملی» تنها کنترل بخش نسبتاً کوچکی از کشور را برعهده داشتهاست. به اعتقاد برخی نظرات، کنترل این دولت بسختی از مرزهای [[بایدوا]] پایتخت فراتر رفتهاست. در کل، وضعیت سیاسی ناپایداری بر کشور حاکم بودهاست؛ به عنوان مثال، در تاریخ [[۱۸ سپتامبر]] سال ۲۰۰۶، عبداللهی یوسف بسختی از حملهای انتحاری که به کاروان وی شد، جان سالم بدر برد. اگرچه در این حمله دوازده نفر دیگر کشته شدند.<ref>[http://www.nytimes.com/2006/09/19/world/africa/19somalia.html?ex=1316318400&en=71813932881e45e7&ei=5088&partner=rssnyt&emc=rss Somali President Survives Suicide Bomb; 8 Others Are Killed - New York Times<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref>
خط ۱۲۹:
سومالی در سواحل شرق قاره آفریقا و بروی خط استوا و قسمت شمالی آن بین [[خلیج عدن]] در قسمت شمال و [[اقیانوس هند]] در شرق واقع شدهاست. این کشور به همراه اتیوپی و جیبوتی را معمولاً به عنوان [[شاخ آفریقا]] مورد اشاره قرار میدهند. مرزهای سومالی در شمال غرب به [[جیبوتی]]، در غرب به [[اتیوپی]] و در جنوب غرب به [[کنیا]] محدود میگردد. سومالی از مستعمره پیشین ایتالیا [[سومالیلند ایتالیائی|منطقه تراست سومالی]] و مستعمره پیشین انگلستان [[سومالیلند انگلیسی|سومالیلند تحتالحمایه انگلستان]] (که هماکنون در پی شناخت استقلال خویش توسط جامعه جهانی است) تشکیل شدهاست. طول خط ساحلی سومالی ۳۰۲۵ کیلومتر است که بیشترین ساحل در بین کشورهای آفریقائی بحساب میآید.
سومالی با دارا بودن وسعتی برابر با ۶۳۷۶۵۷ کیلومتر مربع، چهل و دومین کشور بزرگ دنیا پس از [[افغانستان]]
== پایتخت ==
از [[موگادیشو]]، به همراه دیگر نواحی سومالی پیشین، به عنوان نمونهای دارای رژیم سرمایه هرج و مرج یاد میشود. علیرغم بی قانونی، موگادیشو در زمینه ارتباطات و اینترنت در شرق آفریقا سرآمد است. در این شهر یک شبکه نوین ارتباطی ایجاد و توسعه یافتهاست که شامل سامانههای تلفن سلولی محلی با اتصالات بینالمللی ماهوارهای میگردد. عدم وجود سامانه فراگیر اخذ مالیات باعث برخورداری شبکه ارتباطی این کشور از قیمت هائی نازل گردیده که در سراسر قاره آفریقا قابل رقابت نیستند. کافی نتهای بسیار زیادی در این کشور
== تقسیمات کشوری ==
خط ۱۶۲:
سومالی یکی از بالاترین درصدهای [[مرگ و میر کودکان]] جهان را داراست. ۱۰٪ کودکان در هنگام تولد و ۲۵٪ از آندسته که در هنگام تولد جان سالم بدر میبرند قبل از رسیدن به پنج سالگی از دنیا میروند؛ ولی از سوی دیگر، سومالی از لحاظ مبتلایان به ویروس اچ آی وی / ایدز کمترین درصد در [[آفریقا]] و جهان را داراست.
در سومالی – که از زمان آغاز جنگ داخلی و بمدت ۱۴ سال در انزوا بوده و دارای جمعیت مذهبی مسلمان نیز
«تصویر سومالی در دنیای خارج به دلیل تمایل طبیعی رسانههای خارجی به تمرکز بر خبرهای بد، تحریف گشتهاست» دلیل دیگر این امر آنست که «[ص]لح بر اکثر نقاط کشور حاکمیت داشته» و آنکه «در نتیجه اینکه دولتهای منطقهای و محلی قابلیت ادامه کار در زمینههای مختلف زیاد را داشتهاند.» این مقاله به نقل از عمر موهالیم موحامود، سفیر سومالی در واشینگتن اینگونه میآورد که «اهالی سومالی خود را مردمی آزاد میدانند. بهنظر آنان، معنای دولت ثبت کردن، قانونگذاری و محدودیتگذاری میباشد» استناد آنان به این تعصب بر اثر فرهنگ کوچ نشینی و تجارب نامناسب از رژیم باره و در تضاد با دولت مرکزی جدید است. این مقاله با ذکر این مطلب بپایان میبرد که: «سومالی تنها در صورت قرار گرفتن اجزای این پیچیدگی در جای مناسب خود، قادر به مقابله با مشکلات روزافزون مادی و اجتماعی خود خواهد بود.»
خط ۱۷۲:
[[نیروی برق]] توسط موسسات اقتصادی بزرگی تأمین میگردد که اقدام به خرید مولدهای برق نموده و شهرها را به بخشهای قابل کنترل تقسیم کردهاند. سازمان هواپیمائی ملی در سال ۱۹۸۹ و قبل از فروپاشی دولت، تنها یک فروند هواپیما در اختیار داشت. هماکنون ناوگان هوائی کشور با دارا بودن حدود پانزده هواپیمای مسافربری و بیش از شصت هواپیما پروازهایی به شش مقصد بینالمللی و تعداد بیشتری مقصد داخلی دارد. بر پایهٔ گزارش بانک جهانی، «هماینک، حرفه خطوط خصوصی هوائی در سومالی با وجود رقابتهای کاری و قیمت از سوی بیش از پنج شرکت ترابری و بازرگانی در حال رشد تلقی میشود.» مالک خطوط هوائی دااللو اینگونه اظهار میدارد که «بعضی اوقات نداشتن دولت یک معضل و گاهی نیز یک امتیاز بحساب میآید،» از اینرو «فساد به دلیل نبود دولت یک مشکل بهشمار نمیآید.»<ref>[http://web.worldbank.org/WBSITE/EXTERNAL/COUNTRIES/AFRICAEXT/SOMALIAEXTN/0,,contentMDK:20398872~menuPK:367671~pagePK:141137~piPK:141127~theSitePK:367665,00.html Somalia - Africa Open for Business<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref>
همچنین وظیفه تأمین آب آشامیدنی برعهده بخش خصوصی
یک تحقیق جدید تر در سال ۲۰۰۳ نشان داد که نرخ باسوادی به ۱۹٪ رشد یافتهاست.<ref>http://rru.worldbank.org/Documents/PapersLinks/280-nenova-harford.pdf</ref>
در مقام مقایسه، میزان باسوادی در غرب آفریقا که منطقهای ثروتمند تر است ۴۹٪ بوده و در سایر کشورهای همسایه ۳۵٪
[[پرونده:Somali boy receives a polio vaccination.jpg|thumb]]
یک مشکل عمده که بر روی رشد اقتصادی تأثیر منفی دارد، عدم ثبات یا تصور وجود آن،
سرویسهای [[ارسال پول]] به یک صنعت بزرگ در سومالی تبدیل شدهاند. مردم موفق از گروههای [[یهودیان پراکنده]] از سراسر جهان که بخاطر جنگ از کشور فرار کردهاند، با سالیانه حدود ۲ میلیارد دلار در اقتصاد سومالی شراکت میکنند. در غیاب یک بخش بانکداری رسمی، سرویسهای مبادله وجوه نقد در سراسر کشور رشد یافته و سالیانه از ۵۰۰ میلیون تا ۱ میلیارد دلار را جابجا مینمایند. ارتباطات بیسیم بخش دیگری است که به دلیل وجود جنگ تبدیل به نیروی اقتصادی عظیمی در سومالی گردیدهاست. کسی دقیقاً نمیداند که حجم اقتصاد و میزان رشد آنچه مقدار است.
خط ۱۸۷:
{{اصلی | سرشماری جمعیت در سومالی}}
[[پرونده:Little Somali girl.jpeg|thumb]]
جمعیت سومالی بالغ بر حدود ۸۵۹۱۰۰۰ نفر
امروزه، حدود ۶۰٪ از کل جمعیت سومالی را اقوام [[کوچنشین]] یا شبه کوچنشین تشکیل میدهد که به نگهداری گلههای [[حیوانات]]، [[شتر]]، [[گوسفند]] و [[بز]] اشتغال دارند. حدود ۲۵٪ جمعیت نیز کشاورزانی هستند به صورت عمده در مناطق بارور کشاورزی بین [[رود جوبا|جوبا]] و [[رود شبله|شبله]] در جنوب سومالی زندگی میکنند. مابقی جمعیت کشور (۲۰٪ - ۱۵٪) نیز شهرنشین هستند.
به دلیل وجود جنگ داخلی، این کشور دارای اجتماع [[یهودیان پراکنده]]
== زبانها ==
خط ۲۰۶:
== ارتباطات ==
سامانه همگانی ارتباطات در سومالی تقریباً بهطور کامل از بین رفته یا تکهتکه شده بود؛
شرکت هائی که در زمینه ارائه سرویسهای ارتباطی فعالیت دارند عبارتند از:
* [[گولیس تلکام]]
|