باشقیرستان: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
FreshmanBot (بحث | مشارکت‌ها)
جز اصلاح فاصله مجازی + اصلاح نویسه با ویرایشگر خودکار فارسی
FreshmanBot (بحث | مشارکت‌ها)
جز ←‏تاریخ: اصلاح فاصله مجازی + اصلاح نویسه با ویرایشگر خودکار فارسی
خط ۱۹۸:
بر اساس آمار سال ۲۰۱۳ میلادی، درصد اقوام ساکن در این جمهوری به این ترتیب بوده‌است: ۳۱/۶ درصد روس، ۲۹/۵ درصد باشقیر، ۲۵/۴ درصد تاتار، ۲/۷ درصد چوواش، ۱ درصد اوکرایینی و ۲/۷ درصد دیگر اقوام.<ref>Итоги Всероссийской переписи населения по Республике Башкортостан (pdf). Территориальный орган Федеральной службы государственной статистики по Республике Башкортостан. Проверено 5 марта 2013. Архивировано 11 июня 2013 года.</ref>
== تاریخ ==
'''اوفا''' پایتخت باشقیرستان در دامنه‌های غربی اورال قرار می‌گیرد. در این شهر قدیمی که بسال ۱۵۷۵ تأسیس یافته‌است تقریباً یک چهارم از جمعیت کشور زندگی می‌کنند. باشقیرستان در شرق با [[تاتارستان]] و در شمال شرقی با [[اودمورت]] همسایه می‌باشداست. بقیه خاک‌های جمهوری نیز توسط [[روسیه]] احاطه شده‌است. باشقیرستان که اولین [[جمهوری خودمختار]] در فدراسیون روسیه می‌باشداست [[خودمختاری]] خود را در ۲۳ مارس سال ۱۹۱۹ بدست آورد. این مردمان امروز به صورت بخشی از این فدراسیون و آن هم در اقلیت زندگی می‌کنند.
 
[[شوروی]] پیشین از طرفی سعی داشت تا جمهوری‌های [[ایدیل]] – [[اورال]] بین مردمشان تقسیم کرده و از طرف دیگر نیز آن‌ها را از اتحاد [[مردمان ترک|ترک‌ها]] دور نماید. در این راستا اتحاد جماهیر [[شوروی]] سابق بسال ۱۹۲۵ با بوجودبه وجود آوردن استان [[اورنبورگ]] که هدف ازآن جدا ساختن جمهوری‌های [[ایدیل]] – [[اورال]] و [[ترکستان]] از یکدیگربود، هم از [[اعلان استقلال]] جمهوری‌های «ایدیل – اورال» جلوگیری نمود و هم باعث تجرید و جدایی این جمهوری‌ها از دنیای ترک شد.
 
باشقیرها نیز مانند [[تاتارها]]، استعمار زراعی و صنعتی را رد نمودند. [[ملی‌گرایی]] باشقیرها که در سال‌های ۱۹۳۰ اوج گرفت، با مرگ صدها هزار انسان متوقف گردیده و جمعیت آن‌ها با ۱۶/۶ درصد کاهش به ۱۴۱هزارتن رسید. در نتیجه این وقایع، جمعیت باشقیرها تنها در سال ۱۹۶۹ توانست به میزان سال۱۹۲۶ برسد.
 
زبان باشقیرها از گروه زبان ترکی " '''[[ولگا – اورال]]'''" و از خانواده آلتای است. این زبان در عین حال در گروه [[قبچاق]] قرار داشته و به زیرگروه "'''قبچاق بلغار'''" تعلق دارد. زبان باشقیر از نظر واژگانی نسبتاً غنی می‌باشداست. این زبان دارای ۲ لهجه که یکی در شمال شرقی و غربی و دیگری درجنوب غربی و مرکز مورد استفاده‌است، می‌باشداست.
 
باشقیرها تا [[قرن نوزدهم]] با '''زبان [[ترکی]]''' تکلم می‌نمودند. در اواخر همین سده آن‌ها '''زبان [[تاتاری]]''' را قبول نموده بین سال‌های ۱۹۲۳ الی ۱۹۳۰ از [[الفبای عربی|الفبای فارسی-عربی]] و بین سال‌های ۱۹۳۰ الی ۱۹۳۹ نیز از [[الفبای لاتین]] استفاده می‌کردند. در سال ۱۹۴۰ نیز همانند دیگر جمهوری‌های آسیای میانه الفبای [[سیریلیک]] جای [[الفبای لاتین]] را گرفت. با سقوط [[قازان]] و با وجود سیاست‌های روسی کردن و مسیحی نمودن حکومت وقت شوروی، بخشی از مسلمانان حتی به بهای محرومیت از امتیازات روس‌ها، تغییر دین را قبول نکرده و اعتقاد به اسلام را ادامه دادند. بخشی از این مردم که دین خود را تغییر داده بودند نیز در قرن نوزدهم دوباره به اسلام گرویدند. در سال ۱۷۸۸ کاترین دوم در منطقه ایدیل- اورال '''مجلس اسلامی اورِنبِرگ''' را تأسیس نمود ومجلس بعدها به «اوفا» منتقل شد.
خط ۲۱۶:
سال بعد نیز خان‌نشین آستراخان تحت استیلا قرار گرفت و در سال ۱۶۶۰ نیز [[توسعه‌طلبی]] روس‌ها با سقوط خان‌نشینی سیبری ادامه یافت. در سال ۱۷۱۳ روس‌ها حامی قزاق‌ها شناخته می‌شدند و در سال ۱۷۸۳ کریمه را تصرف کردند. روس‌ها بین سال‌های ۱۸۲۲ الی ۱۸۲۴ خان‌نشین قزاق را از میان برداشته و تمامی ترکستان را تحت کنترل خود گرفتند.
 
با سقوط خان‌نشین قزاق وتوسعهو توسعه خاک‌های روسیه، باشقیرها نیز به همراه دیگر اقوام منطقه سر به قیام برداشتند. اولین قیام میان سده‌های ۱۷ و ۱۸ بیش از۶ سال طول کشید. دومین قیام که بیش از ۵ سال به درازا انجامید از طرف ریش‌سفیدان هدایت شد. سومین انقلاب در سال ۱۷۵۵ تحت رهبری '''باترچی''' صورت گرفت. آخرین خیزش نیز بسال ۱۷۷۴ و با رهبری '''پوگاچِف'''انجام گرفت. در این میان با تحت استیلا قرار گرفتن مناطق باشقیرنشین، شمار جمعیت آنان نیز کاهش یافت. با انقلاب صنایع فلزی در سده هجدهم روستائیانی که زمین نداشتند به صورت کارکنان کارخانه در آمدند. در این میان مردم منطقه ایدیل-اورال و ثروت طبیعی آن‌ها نیز به استثمار روس‌ها در آمد.
 
در سال۱۹۱۷ ملی‌گرایی باشقیرها دوباره شعله‌ور شد. باشقیرها مانند تاتارها مناطق ترک مسلمان‌نشین را یکی کرده و تلاش برای تشکیل جمهوری مسلمان‌نشین ایدیل-اورال را آغاز کردند.